Nguyễn Hoàng Anh * , Trần Ngọc Mẫn Thái Huỳnh Mộng Nghi

* Tác giả liên hệ (hoanganhnguyen@hcmut.edu.vn)

Abstract

The Thị Vải River basin is renowned as the industrial, port, and logistics hub of the Southeast region. The strong economic development combined with the area's sensitive natural conditions has posed numerous challenges to water quality, affecting sustainable development. This study assesses the environmental carrying capacity and develops an environmental carrying capacity map for the Thị Vải River, applying to the indicators NH4+, NO3-, PO43-, and DO. Correlation analysis and Analytic Hierarchy Process (AHP) methods were used to determine the relationship between water quality and economic activities, along with the simulation of substance dispersion processes to create environmental carrying capacity maps. These maps illustrate the spatial distribution of environmental carrying capacity for each pollution indicator. This research provides a procedure for creating environmental carrying capacity maps for river basins, aiming to determine the water environment's load-bearing capacity when economic and social activities are implemented in the basin.

Keywords: Environmental carrying capacity, Delft3D model, Thi Vai river, water quality modelling

Tóm tắt

Lưu vực sông Thị Vải được mệnh danh là trung tâm công nghiệp, cảng biển và logistics của vùng Đông Nam Bộ. Sự phát triển kinh tế mạnh mẽ kết hợp với điều kiện tự nhiên nhạy cảm tại khu vực này đã gây ra nhiều thách thức về chất lượng nước, ảnh hưởng đến phát triển bền vững. Nghiên cứu này đánh giá sức tải môi trường và xây dựng bản đồ sức tải môi trường của sông Thị Vải, áp dụng cho các chỉ tiêu NH4+, NO3-, PO43- và DO. Phương pháp phân tích tương quan và phân tích thứ bậc (AHP) được sử dụng để xác định mối quan hệ giữa chất lượng nước và các hoạt động kinh tế, kết hợp với mô phỏng quá trình lan truyền chất để tạo ra các bản đồ sức tải môi trường, thể hiện sự phân bố không gian của sức tải môi trường đối với từng chỉ tiêu ô nhiễm. Nghiên cứu này cung cấp một quy trình xây dựng bản đồ sức tải môi trường cho các lưu vực sông, nhằm xác định khả năng chịu tải của môi trường nước khi triển khai các hoạt động kinh tế - xã hội tại lưu vực.

Từ khóa: Chất lượng nước, mô hình Delft3D, sông Thị Vải, sức tải môi trường

Article Details

Tài liệu tham khảo

Anh N. H., N. H. Quân, L. T. Hiền, N. T. T. Duyên, T. T. V. Thư, L. H. Nam, Đ. T. Hưng, L. D. Hà, & Đ. T. T. Linh .(2022). Ứng dụng mô hình Delf3d mô phỏng quá trình lan truyền các chất dinh dưỡng từ các nguồn thải chính trên sông Thị Vải. Tạp chí Môi trường, III/2022, tr. 91-97.

Guiyou Z., Shua L., Zhuowei J., Shuo W., & Youhua M. .(2020). Evaluation and Forewarning Management of Regional Resources and Environment Carrying Capacity: A Case Study of Hefei City, Anhui Province, China. Sustainability, 12, pp. 1637. 

KeQiang L. & XiuLin W. .(2012). Calculation methodology of marine environmental capacity for heavy metal: A case study in Jiaozhou Bay, China. Chinese Science Bulletin, 58(2), pp. 282-287.

Liao E., Y. Jiang, XH. Yan, Z. Chen, J. Wang, & L. Zhang .(2013). Allocation of marine environmental carrying capacity in the Xiamen Bay. Mar Pollut Bull, 75 (2013), pp. 21-27.

Rongjuan L., Lijie P., Ming Z., Sihua H., & Yu J. .(2020). Coastal resource-environmental carrying capacity assessment: A comprehensive and trade-off analysis of the case study in Jiangsu coastal zone, eastern China. Ocean & Coastal Management, 186 (2020), pp. 105092.

Sedaran  H. M, M. Delavar, & M.R. Shahbazbegian .(2021). Assessment of Water Resources Carrying Capacity of the River Basins Using the Simulation Approach and Index-Based Evaluation Method; Case Study: Zarrineh-Roud Basin, Iran. Water Resources Research, 17(8), pp.103-170.

Shuping W., Keqiang L., Shengkang L., Peng Z., Guohong L., & Xiulin W. .(2017). An integrated method for the control factor identification of resources and environmental carrying capacity in coastal zones: A case study in Qingdao, China. Ocean & Coastal Management, 142 (2017), pp. 90-97.

Tianhao Z. & Xiaojing N. .(2020). Analysis on the utilization and carrying capacity of coastal tidal flat in bays around the Bohai Sea. Ocean & Coastal Management, 203 (2020), pp. 105449.

Thạnh T. Đ., T. V. Minh ,& C. T. T. Trang .(2012). Sức tải môi trường vịnh Hạ Long - Bái Tử Long. NXB Khoa học tự nhiên và Công nghệ.

Thụ P. M. & N. H. Huân .(2013). Đánh giá sức tải môi trường vực nước Thủy Triều - Cam Ranh. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển, 13 (4-2013), tr. 371-381.

Trang C. T. T., T. Thanh, T. D. Thanh, V. D. Vinh, & T. A. Tu .(2021). Assessment of the environmental carrying capacity of pollutants in Tam Giang-Cau Hai Lagoon (Viet Nam) and solutions for the environment protection of the lagoon. Sci Total Environ, 762, pp. 143130.

Yan L., Hongwen X., Yuexiang W., & Yang Y. .(2017). Evaluation of water environmental carrying capacity of city in Huaihe River Basin based on the AHP method: A case in Huai'an City. Water Resources and Industry, 18 (2017), pp. 71-77.

Zhongmei W. (2020). Assessing the Karst Groundwater Quality and Hydrogeochemical Characteristics of a Prominent Dolomite Aquifer in Guizhou, China. Water, 12(9), pp. 2584.