Phạm Văn Phượng * Yutaka Hirata

* Tác giả liên hệ (pvphuong@ctu.edu.vn)

Abstract

Three pure rice lines (one line D3 selected from glutinous rice NepBe, one mutated line A2 selected from Tep Hanh mutant, and one aromatic line C1 selected from VD20-an aromatic rice variety) were used as parents of three different crosses in order to detect out the inheritance of grain lenght of rice (Oryza sativa L.).  Results showed that the inheritance of this trait was complex due to the effect of specific combining ability  and cytoplasm.  The inheritance was followed the Mendellian rule, one single dominant gene controlled  the average length of rice grain while the recessive gene controlled the long grain of rice. 
Keywords: Inheritance, of, grain, lenght

Tóm tắt

Ba dòng lúa thuần (dòng D3 cho?n ra tư? giô?ng Nê?p Be?, mô?t dòng Tép Hành Đột Biến A2, va? một dòng lúa thơm C1 chọn từ giống lúa thơm VD20) được chọn làm cha mẹ cho hai tổ hợp lai dạng thuận nghịch C1x D3, D3x C1 và mô?t tổ hợp lai C1x A2, lai giữa dạng lúa thơm (C1) và dòng thuần dạng đột biến(A2) nhằm tìm hiểu quy luật di truyền chiều dài hạt gạo. Kết quả phân tích cho thấy các trung bình chiều dài hạt gạo của các quần thể F2 của hai tổ hợp lai dạng thuận nghịch đều khác biệt có ý nghĩa thống kê, điều nầy nói lên rằng tính trạng chiều dài hạt gạo được kiểm soát do gen trong tế bào chất nên chọn cặp cha mẹ để lai là tuỳ vào khả năng phối hợp cụ thể. Giá trị trung bình chiều dài hạt gạo F2 của các tổ hợp lai đều bằng hoặc thấp hơn trung bình chiều dài hạt gạo của cha mẹ. Quy luật di truyền chiều dài hạt gạo đê?u do một cặp gen  kiểm soát và tuân theo quy luâ?t di truyê?n Mendel cho cả ba tổ hợp lai, gen trô?i điều khiển chiều dài hạt gạo ở thế hệ F2 nghiêng về phiá cha mẹ có chiều dài hạt gạo ngắn hơn.
Từ khóa: chiều dài hạt gạo, quy luật di truyền, lúa nếp, lúa thơm

Article Details

Tài liệu tham khảo

Buu, B. C. và N. T. Lang (2000) Vài điều cần biết về lúa gạo xuất khẩu. Nhà xuất bản Nông Nghiệp, 78 trang.

Cua, H. Q. và O. T. Thuan (2002) Chọn giống lúa thơm ST3 từ giống lúa VD20 đột biến tự nhiên. Báo cáo tổng kết, 20 trang.

Khush, G. S., C. M. Paul, and N. M. De La Cruz (1979) Rice grain quality evaluation and improvement at IRRI. Chemical aspects of rice grain quality, p. 30

Phương, T. T (2004) Đặc tính phẩm chất gạo và quy luật phân ly di truyền chiều dài hạt lúa. Luận văn tốt nghiệp cao học ngành Nông học, Đại Học Cần Thơ. Tài liệu không công bố, 82 trang.

Ramiah, K. and N. Parthasarathy (1933) Inheritance of grain length in rice (Oryza sativa L.). Indian Journal of Agricultural Science 3: 808-819.

Sato, Y. (1997) Rice cultivars with long, medium, and short grains. In Science of the rice plant. Food and Agriculture Policy Research Center, Tokyo 3: 153-160.

Somrith, B. (1974) Genetic analysis of traits related to grain yield and quality in two crosses of rice (Oryza sativa L.). Ph.D thesis. Indian Agriculture Research Institute in New Delhi, Indian, pp.102.

Tamarin, R. H. (1996) Quantitative inheritance. In Principles of genetics 5th edition, Wm. C. Brown Publishers, pp. 510-531.

Tram, N. T. (2001) Chọn giống lúa. Nhà xuất bản Nông Nghiệp, trang 64-67.