Xây dựng hợp tác xã nông nghiệp bền vững ở Việt Nam: góc nhìn từ thể chế, quản trị tài chính và hành động tập thể
Abstract
Cooperatives play a prominent role in the agricultural sector in both developed and developing countries. In the context of emerging economies, agricultural cooperatives are essential in promoting rural economies, but also face numerous challenges. This study examines the influence of the legal framework, financial management, and collective action on the sustainability of agricultural cooperatives in Vietnam. Qualitative research methods are employed, including a theoretical overview, analysis of legal texts, and case studies. The results indicate that the legal and policy framework plays a positive role in cooperative development, but effective implementation in practice is crucial. Effective financial management strategies and collective action lead to significant socio-economic benefits. The study proposes recommendations for improving policies, cooperative governance, and building internal capacity.
Tóm tắt
Hợp tác xã đóng vai trò nổi bật trong ngành nông nghiệp ở cả các nước phát triển và đang phát triển. Trong bối cảnh các nền kinh tế mới nổi, hợp tác xã nông nghiệp có vị trí thiết yếu trong việc thúc đẩy kinh tế nông thôn nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức. Nghiên cứu này xem xét ảnh hưởng của khung pháp lý, quản lý tài chính và hành động tập thể đến sự bền vững của hợp tác xã nông nghiệp ở Việt Nam. Các phương pháp nghiên cứu định tính được áp dụng, bao gồm tổng quan lý thuyết, phân tích văn bản pháp luật và nghiên cứu tình huống. Kết quả cho thấy khung pháp lý và chính sách hỗ trợ đóng vai trò tích cực trong phát triển hợp tác xã, nhưng điều quan trọng là hiệu quả thực hiện trên thực tế. Các chiến lược quản lý tài chính hiệu quả và hành động tập thể mang lại lợi ích kinh tế - xã hội đáng kể. Nghiên cứu đề xuất khuyến nghị cải thiện chính sách, quản trị hợp tác xã và xây dựng năng lực nội tại.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Tài liệu tham khảo
Anh, L. (2024). Phát triển đồng bộ, bền vững chuỗi giá trị hợp tác xã.
https://dangcongsan.vn/kinh-te/phat-trien-dong-bo-ben-vung-chuoi-gia-tri-hop-tac-xa-662939.html
Bialoskorski Neto, S., Barroso, M. F. G., & Rezende, A. J. (2012). Co-operative governance and management control systems: An agency costs theoretical approach. Brazilian Business Review, 9(2), 68-87. DOI:10.15728/bbr.2012.9.2.4
Bijman, J., Hendrikse, G., & Van Oijen, A. (2013). Accommodating two worlds in one organisation: Changing board models in agricultural cooperatives. Managerial and Decision Economics, 34(3-5), 204-217. https://doi.org/10.1002/mde.2584
Bijman, J., Hanisch, M., & Van der Sangen, G. (2014). Shifting control? The changes of internal governance in agricultural cooperatives in the EU. Annals of Public and Cooperative Economics, 85(4), 641-661. https://doi.org/10.1111/apce.12055
Bijman, J., & Iliopoulos, C. (2014). Farmers' cooperatives in the EU: Policies, strategies, and organization. Annals of Public and Cooperative Economics, 85(4), 497-508. https://doi.org/10.1111/apce.12048
Bonus, P., & Fulton, M. (2009). Organizational structure, redistribution and the endogeneity of cost: Cooperatives, investor-owned firms and the cost of procurement. Journal of Economic Behavior & Organization, 72(1), 322-343. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2007.05.006
Chaddad, F. R., & Cook, M. L. (2004). Understanding new cooperative models: An ownership-control rights typology. Review of Agricultural Economics, 26(3), 348-360. https://doi.org/10.1111/j.1467-9353.2004.00184.x
Chaddad, F., & Iliopoulos, C. (2013). Control rights, governance, and the costs of ownership in agricultural cooperatives. Agribusiness, 29(1), 3-22. https://doi.org/10.1002/agr.21328
Chính phủ. (2018). Nghị định về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp (Số 98/2018/NĐ-CP). https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=194092
Cook, M. L. (2018). A life cycle explanation of cooperative longevity. Sustainability, 10(5), 1586. https://doi.org/10.3390/su10051586
Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn. (2023). Công văn Phê duyệt "Sổ tay hướng dẫn địa phương xây dựng kế hoạch hỗ trợ, nhân rộng mô hình hợp tác xã nông nghiệp kiểu mẫu" (Số 529/QĐ-KTHT-HTTT)
Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360.
Golovina, S., Hess, S., Nilsson, J., & Wolz, A. (2020). Networking among Russian farmers and their prospects for success. Post-Communist Economies, 32(2), 128-151. DOI:10.1080/14631377.2018.1537737
Grashuis, J., & Cook, M. L. (2019). A structural equation model of cooperative member satisfaction and long-term commitment. International Food and Agribusiness Management Review, 22(2), 247-263. DOI:10.22434/IFAMR2018.0101
Kyazze, L. M., Nkote, I. N., & Wakaisuka-Isingoma, J. (2017). Cooperative governance and social performance of cooperative societies. Cogent Business & Management, 4(1), Article No: 1284391. https://doi.org/10.1080/23311975.2017.1284391
Linh, T. (2024). Hoàn thiện chính sách hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong giai đoạn mới. https://www.mpi.gov.vn/portal/Pages/2024-2-4/Hoan-thien-chinh-sach-ho-tro-tao-dong-luc-thuc-dayltixp6.aspx
Lộc, N. (2023). Tăng khả năng tiếp cận tín dụng của hợp tác xã. http://baokiemtoan.vn/tang-kha-nang-tiep-can-tin-dung-cua-hop-tac-xa-25315.html
My, H. (2023). Nâng cao hiệu quả cung ứng vốn, tiếp cận vốn tín dụng cho hợp tác xã. http://surl.li/rzced
Pennings, J. M., & Kalogeras, N. (2020). Financial risk management innovations as key competence in improving the competitiveness and member relationships of cooperatives. Product Development – How to Transition From a Producer to a Successful Processor. The Estonian University of Life Sciences and the Estonian Chamber of Agriculture and Commerce.
https://yhistegevus.emu.ee/wp-content/uploads/2020/10/Financial-Risk-Management-Innovations-as-Key-Competence-in-Improving-the-Competitiveness-and-Member-Relationships-of-Cooperatives-%E2%80%93-Joost-M.-E.-Pennings-09.10.2020.pdf
Pokharel, K. P., Regmi, M., Featherstone, A. M., & Archer, D. W. (2019), Examining the financial performance of agricultural cooperatives in the USA, Agricultural Finance Review, 79(2), 271-282. https://doi.org/10.1108/AFR-11-2017-0103
Pokharel, K. P., Archer, D. W., & Featherstone, A. M. (2020). The Impact of Size and Specialization on the Financial Performance of Agricultural Cooperatives. Journal of Co-operative Organization and Management, 8(2), 100108. https://doi.org/10.1016/j.jcom.2020.100108
Qian, X., & Olsen, T. L. (2020). Financial and risk management in agricultural cooperatives with application to the milk industry in New Zealand. International Journal of Production Research, 59(19), 5913-5943. https://doi.org/10.1080/00207543.2020.1797204
Quốc hội. (2012). Luật Hợp tác xã (Số 23/2012/QH13). https://chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=164954
Quốc hội. (2023). Luật Hợp tác xã (Số 17/2023/QH15). https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=208365&classid=1&orggroupid=1
Rebelo, J., Leal, C. T., & Teixeira, A. (2017). Management and financial performance of agricultural cooperatives: A case of Portuguese olive oil cooperatives. REVESCO: Revista de Estudios Cooperativos, (123), 225-249. DOI: https://doi.org/10.5209/REVE.53243
Russell, L. A., Briggeman, B. C., & Featherstone, A. M. (2017). Financial leverage and agency costs in agricultural cooperatives. Agricultural Finance Review, 77(2), 312-323. https://doi.org/10.1108/AFR-09-2016-0074
Thanh, H. T. P. (2023). Hoàn thiện hệ thống pháp luật về kiểm toán hợp tác xã ở Việt Nam. https://nif.mof.gov.vn/webcenter/portal/vclvcstc/pages_r/l/chi-tiet-tin?dDocName=MOFUCM269160&dID=272106
Thủ tướng Chính phủ. (2020). Quyết định phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021-2025 (Số 1804/QĐ-TTg). https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=201565
Tortia, E. C., Valentinov, V. L., & Iliopoulos, C. (2013). Agricultural cooperatives. Journal of Entrepreneurial and Organizational Diversity, 2(1), 23-36. DOI:10.5947/jeod.2013.0002
Tuấn, L. A., & Hiền. T. T. T. (2023). Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với các quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã.
https://tapchitaichinh.vn/hoan-thien-co-che-quan-ly-tai-chinh-doi-voi-cac-quy-ho-tro-phat-trien-hop-tac-xa.html
Van der Sangen, G. (2012). Support for Farmers' Cooperatives: EU synthesis and comparative analysis report legal aspects. Wageningen UR.
Wang, Y. C. (2016). The optimal capital structure in agricultural cooperatives under the revolving fund cycles. Agricultural Economics, 62(1), 45-50. DOI: 10.17221/204/2015-AGRICECON