Phân tích chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao theo hướng gắn kết doanh nghiệp và hợp tác xã tại tỉnh An Giang
Abstract
Producing high-quality rice for sustainable development of rice production is a direction in order to meet market demand. This research analyses the high-quality rice value chain based on GTZ ValueLinks (2007) approach using data collected directly from 100 farmers and 31 value chain actors in An Giang province. Research results reveal that the current high-quality rice value chain has some improvements compared to the conventional chain, in which the number of actors involved in the chain is reduced, farmers' profits are increased. The analysis of the chain value shows that the actors in the chain currently have a high added value, especially the food company. This is an important point as a basis for attracting businesses to join the cooperation with farmers. However, this value chain still faces many challenges such as contract breaks and quality management. Thus, in order to develop and improve the current high-quality rice value chain, it is necessary to develop and improve a new type of cooperative as a bridge between production and consumption, besides, it is necessary to involve financial actors to ensure sufficient support for farmers and cooperative enterprises.
Tóm tắt
Sản xuất lúa gạo chất lượng cao nhằm phát triển bền vững ngành hàng là hướng đi phù hợp với nhu cầu thị trường. Nghiên cứu này phân tích chuỗi giá trị (CGT) lúa gạo chất lượng cao theo cách tiếp cận của GTZ ValueLinks (2007) sử dụng số liệu thu thập trực tiếp từ 100 nông dân và 31 tác nhân tham gia CGT tại tỉnh An Giang. Kết quả nghiên cứu chỉ rõ CGT lúa gạo chất lượng cao hiện nay đã có một số cải thiện so với chuỗi truyền thống, trong đó số tác nhân tham gia vào chuỗi giảm, lợi nhuận của nông dân được tăng lên. Phân tích kinh tế chuỗi cho thấy các tác nhân trong chuỗi hiện có giá trị gia tăng khá cao, nhất là công ty lương thực. Đây là điểm quan trọng làm căn cứ thu hút doanh nghiệp tham gia liên kết với nông dân. Tuy nhiên, CGT này hiện còn gặp nhiều thách thức như tình trạng phá vỡ hợp đồng và rủi ro về chất lượng. Như vậy, để phát triển và hoàn thiện CGT lúa gạo chất lượng cao hiện nay cần phát triển và hoàn thiện hợp tác xã kiểu mới làm cầu nối giữa sản xuất và tiêu thụ. Bên cạnh đó, cần có sự tham gia của các tổ chức tín dụng để đảm bảo nguồn vốn sản xuất cho nông dân và vốn kinh doanh cho doanh nghiệp tham gia liên kết.
Article Details
Tài liệu tham khảo
Cục Thống kê tỉnh An Giang. (2020). Báo cáo số liệu chính thức cây hàng năm tỉnh An Giang. http://thongkeangiang.gov.vn/BaiViet/3106
Dương Ngọc Thành, Nguyễn Công Toàn & Hà Thị Thu Hà (2018). Đánh giá yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động HTX nông nghiệp tại tỉnh An Giang. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 54(4), 212-219.
Đào Thế Anh & Thái Văn Tình. (2014). Chuỗi giá trị lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long: chính sách nông nghiệp và thương mại thiếu hiệu quả. Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế, 447(8), 24-36.
GTZ. (2007). Cẩm nang ValueLinks - Phương pháp luận để thúc đẩy chuỗi giá trị (Xuất bản lần thứ nhất) [ValueLinks Handbook - Methodology to drive value chains (1st ed.)] . Retrieved October 20, 2020, from https://www.sme-gtz.org.vn/Portals/0/AnPham/ValuaLinks%20Manual-VN_V.%20071023.pdf
Kaplinsky, R., & Morris, M. (2000) A Handbook for Value Chain Research, The Institute of
Development Studies. Http://www.ids.ac.uk/ids/global/pdfs/VchNov01.pdf
M4P. (2007). Making value chains work better for the poor: A toolbook for practitioners of value chain analysis, version 3. Making markets work better for the poor (M4P) project, UK Department for Internationl Development (DFID). Agricultural development international: Phnom Penh, Cambodia.
Nguyễn Văn Sánh. (2009). An ninh lương thực quốc gia: nhìn từ khía cạnh nông dân trồng lúa và giải pháp liên kết vùng và tham gia "4 nhà" tại vùng đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 12, 171-181
Recklies, D. (2001). The value chain. http://themanager.org/models/ValueChain.html
Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang. (2019). Quyết định phê duyệt kế hoạch phát triển ngành hàng lúa gạo bền vững tỉnh An Giang từ nay đến năm 2020 (Số: 3878/QĐ-UBND). https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Linh-vuc-khac/Quyet-dinh-3878-QD-UBND-2017-Ke-hoach-phat-trien-nganh-hang-lua-gao-ben-vung-An-Giang-371768.aspx
Võ Thị Thanh Lộc & Lê Nguyễn Đoan Khôi. (2011). Phân tích tác động và các chính sách nâng cấp chuỗi ngành hàng lúa gạo. Tạp chí khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 19(B), 110-121.
Võ Thị Thanh Lộc & Nguyễn Phú Son. (2011). Phân tích trị lúa gạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 19(A), 96-108.
Võ Thị Thanh Lộc & Nguyễn Phú Son. (2013). Giáo trình phân tích chuỗi giá trị sản phẩm, ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhà xuất bản Đại học Cần Thơ.