Ảnh hưởng thời gian khô và ngập đến khả năng phóng thích độ chua và hàm lượng Fe2+, Al3+, SO42- trong đất phèn hoạt động

Abstract

The aims of this study are to (i) have a descriptiton soil profile morphology and (ii) evaluate the change of some soil chemical properties and toxicity of actual acid sulfate soil when being kept in dry condition at different periods of time. Survey of soil profile morphology was conducted in May, 2015 at Hoa An commune, Phung Hiep district, Hau Giang province. The drying and re-flooding experiment was conducted from August, 2015 to February, 2016 at Soil Science Department, College of Agriculture, Can Tho University. The results showed that the active acid sulfate soil was classified Orthi Thionic Fluvisols in which topsoil is accumulated by decomposing organic matter, soil ripening was dertermined from the depth of 25-50 cm. The diangostic sulfuric horizon, which contains jarosite mottles was determined at the depth of 25-110 cm. Pyrite (FeS₂) was found at the depth >110 cm from the soil surface. Results from these lysimeters showed following changes of soil chemical properties. SO₄^2- values experienced abnormal fluctuations that are difficult to assess the data of these streatments. The fluctuation in the direction of increasing the toxicity of Al³⁺, Fe²⁺ at the layers of Bgj1, Bgj2 and Crp in the conditions of dry soil in one, two, and three months compared to the treatment to wet continuously. Treatments of dry soil conditions, the concentration of SO₄^2-, Al³⁺ and Fe²⁺ in in Crp layer increased much higher than soil layers Bgj1 and Bgj2.

Tóm tắt

Nghiên cứu nhằm: (i) khảo sát hình thái phẫu diện đất, (ii) đánh giá sự thay đổi của một số tính chất hóa học và độc chất khi để đất khô ở các thời gian khác nhau trên đất phèn. Khảo sát hình thái phẫu diện đất được thực hiện vào tháng 5/2015 tại xã Hòa An, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang. Thí nghiệm thẩm kế được thực hiện từ tháng 8 năm 2015 đến tháng 2 năm 2016 tại Bộ môn Khoa học đất, Khoa Nông nghiệp, Trường Đại học Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu về hình thái của phẫu diện trên biểu loại đất phèn hoạt động nặng, với tên phân loại là Orthi Thionic Fluvisols cho thấy tầng phèn hoạt động với tầng chẩn đoán sulfuric xuất hiện ở độ sâu 25 – 110cm, tầng chứa vật liệu pyrite (FeS₂) xuất hiện ở độ sâu >110 cm. Qua kết quả các nghiệm thức thẩm kế (lysimeter) sự thay đổi một số đặt tính hóa học đất. Hàm lượng SO₄^2- giữa các nghiệm thức có sự biến động bất thường rất khó đánh giá. Sự biến động theo chiều hướng tăng rất rõ về hàm lượng độc chất Al³⁺, Fe²⁺ ở các tầng Bgj1, Bgj2 và Crp trong điều kiện để đất khô trong thời gian 1, 2 và 3 tháng so với nghiệm thức để ngập nước liên tục. Trong điều kiện các nghiệm thức để khô, đất tầng Crp có hàm lượng SO₄^2-, Al³⁺, Fe²⁺ tăng cao hơn rất nhiều so với các tẩng Bgj1 và Bgj2.