Quy trình chuẩn hóa, tính toán trong đánh giá mức độ phát triển bền vững tổng hợp cấp địa phương dựa trên bộ chỉ thị - Trường hợp tỉnh Hà Tĩnh

Abstract

Currently in Vietnam, a set of various indicators in different fields applied to monitor and evaluate sustainable development at local level has different meanings in assessment. Measuring level of integrated sustainable development is an important basis for achieving sustainable development. The study is to propose a process of normalisation and calculation in assessing integrated sustainable development level. Such a process includes: (i) Using the Min-Max normalisation method to transform value of the individual indicators to value [0,1] and have the same meaning of variation in the assessment, using the reference value are the target or trend values; (ii) Using non weight average method to calculate the integatred indexof the representative groups; (iii) Using non weight average method to calculate the integrated sustainable development indice from the representative group indices. The study proposed a five-level scale in the assessment of sustainable development. Based-on the proposed process, the study results for Ha Tinh province showed its relative level of sustainable development but unbalanced among individual target. The proposed process with clear scientific basis could so be applied widely

Tóm tắt

Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng bộ chỉ thị giám sát, đánh giá phát triển bền vững cấp địa phương bao gồm nhiều chỉ tiêu trên nhiều lĩnh vực và biến động có ý nghĩa khác nhau. Đo lường thực trạng mức độ phát triển bền vững tổng hợp là cơ sở quan trọng để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Nghiên cứu đưa ra quy trình chuẩn hóa, tính toán trong đánh giá phát triển bền vững tổng hợp cấp địa phương: (i) Sử dụng phương pháp chuẩn hóa Min-Max để đưa giá trị các chỉ tiêu về miền giá trị [0,1] và có cùng ý nghĩa biến động trong đánh giá, sử dụng giá trị tham chiếu là mục tiêu hoặc giá trị xu hướng; (ii) Sử dụng số bình quân nhân giản đơn để tính toán chỉ số thành phần đại diện cho các nhóm chỉ tiêu; (iii) Sử dụng số bình quân nhân giản đơn tính chỉ số phát triển bền vững tổng hợp từ các chỉ số thành phần. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất thang chia 5 mức độ trong đánh giá phát triển bền vững. Nghiên cứu tính toán, đánh giá thử nghiệm cho trường hợp tỉnh Hà Tĩnh cho thấy tỉnh phát triển bền vững tổng hợp ở mức tương đối bền vững, nhưng mất cân đối giữa các chỉ số riêng. Quy trình chuẩn hóa, tính toán có cơ sở khoa học rõ ràng, có tính khả thi, hoàn toàn có thể áp dụng rộng rãi.