Tình hình gây hại, đặc điểm hình thái và sinh học của sâu đục trái Citripestis sagittiferalis gây hại bưởi ở Đồng bằng sông Cửu Long

Abstract

Citripestis sagittiferella is a newly serious insect pest which is damaging citrus fruits in the Mekong delta of Vietnam. In order to establish basic information for integrated pest management, its damage status and major morphological and biological characteristics had been studied by farmers’ interviews and field and laboratory investigations, researches in laboratory and field condition. There were 14 insects and one mite species attacked Nam Roi pomelo trees, in which C. sagittiferella, Phyllocnistis citrella, Prays endocarpa, and Bactrocera dorsalis appeared with frequency of appearance >50%. Ratios of infected pomelo fruits varied from 2.28% - 3.63%, in which damage ratio of fruits at 5 - 10 cm diameter was 3.52% while these ratios of fruits at <5 cm diameter and at >10 cm diameter were 1.95% and 2.96%, respectively. In laboratory condition, a life cycle of C. sagittiferella was averagely 29.54 days with four stages including egg stage (4.09 days), 5 instar larval stage (13.44 days), pupal stage (10.13 days) and eclosion to laying egg stage (1.85 days).

Tóm tắt

Sâu đục trái cây có múi (Citripestis sagittiferella) là loài dịch hại mới được ghi nhận đã xuất hiện và gây hại nặng trên cây có múi tại Đồng bằng sông Cửu Long. Nhằm cung cấp thông tin cơ bản cho các chương trình quản lý phòng trừ loại dịch hại này, một số đặc điểm cơ bản về tình hình gây hại, đặc điểm hình thái và sinh học của sâu đục trái cây có múi đã được khảo sát qua việc phỏng vấn trực tiếp nông hộ; nghiên cứu ngoài đồng và trong phòng thí nghiệm. Kết quả điều tra ngoài đồng cho thấy có 14 loài côn trùng và một loài nhện tấn công bưởi Năm Roi, trong đó các loài C. sagittiferella, Phyllocnistis citrella, Prays endocarpa và Bactrocera dorsalis xuất hiện nhiều nhất với tần suất >50%. Tỷ lệ trái bị nhiễm dao động trong khoảng 2,28 – 3,63%, trong đó tỷ lệ trái bị hại có đường kính 5-10 cm là 3,52% trong khi tỷ lệ trái bị hại có đường kính <5 cm và > 10 cm lần lượt là 1,95% và 2,96%. Trong điều kiện phòng thí nghiệm, vòng đời của C. sagittiferella trung bình là 29,54 ngày, trong đó giai đoạn trứng là 4,09 ngày, ấu trùng là 13,44 ngày, nhộng là 10,13 ngày và thành trùng cái từ vũ hóa đến đẻ trứng đầu tiên là 1,85 ngày.