Quách Kha Ly * Ngô Thị Thu Thảo

* Tác giả liên hệQuách Kha Ly

Abstract

Mangrove clam Geloina coaxans were collected from the mangroves forest at Ngoc Hien district, Ca Mau province to observe the reproductive cycle, condition broodstock and induce spawning. The results showed that Geloina coaxans can spawn all year round with two spawing peaks in May and in November. Broodstock conditioning of mangrove clam lasted 20 days at salinity of 25? with different bottom types and the densities 25-30 individual/m2. Environmental factors were not significantly different among treatments and survival rate of mangrove clam was 100% in all types of conditioning. The gonadal index increased from 2.8 to 3.2 and ratio of spawned females  was 13%. Parallel with study on broodstock conditioning, mangrove clam was stimulated to spawn with four different methods. The results showed that the method of decreasing temperature and then using flow through water system was suitable for spawning and females spawning rate reached 22%. The number of eggs per a gam of fresh tissue weight  were 49050±52044 and effective time was about 4 hours. The results of this study could contribute initital information on the process of production of mangrove clam inVietnam.
Keywords: Geloina coaxans, reproductive cycle, broodstock condition, spawning

Tóm tắt

Mẫu vọp Geloina coaxans được thu ở khu vực rừng ngập mặn huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau nhằm khảo sát về chu kỳ sinh sản, sau đó thực hiện nuôi vỗ thành thục và kích thích sinh sản. Kết quả cho thấy vọp sinh sản hầu như quanh năm, nhưng đỉnh cao vào tháng 5 và tháng 11. Thử nghiệm nuôi vỗ thành thục vọp được thực hiện trong vòng 20 ngày ở độ mặn 25? với các loại nền đáy khác nhau và mật độ 25-30 con/m2. Trong quá trình thí nghiệm các yếu tố môi trường không có sự biến động lớn với tỷ lệ sống vọp đạt 100% ở các nghiệm thức, hệ số thành thục GI tăng từ 2,8 lên 3,2 và tỷ lệ con cái tham gia sinh sản đạt 13%. Song song với quá trình nuôi vỗ vọp được thử nghiệm kích thích sinh sản bằng các phương pháp khác nhau. Kết quả cho thấy, phương pháp kích thích vọp sinh sản đạt hiệu quả cao là phương pháp hạ nhiệt kết hợp dòng chảy với tỷ lệ con cái tham gia sinh sản đạt 22%, sức sinh sản tương đối trung bình khoảng 49050±52044 trứng/g thịt tươi và thời gian hiệu ứng nhanh chỉ sau 2 chu kỳ kích thích (4h). Những kết quả bước đầu của nghiên cứu này góp phần xây dựng quy trình sản xuất giống vọp ở         ViệtNam.
Từ khóa: Vọp, Geloina coaxans, chu kỳ sinh sản, nuôi vỗ thành thục, kích thích sinh sản

Article Details

Tài liệu tham khảo

Chu Chí Thiết và Martin S Kumar, 2008. Tài liệu về kỹ thuật sản xuất giống ngao Bến Tre Meretrix lyrata Sowerby, 1851. Phân viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản Bắc Trung Bộ (ARSINC): 36 trang.

Evelyn Cepeda Pérez, 2004. Induced Spawning Behavior and Larval Development of the Hard Clam Mercenaria mercenaria (Linné, 1758) in Puerto Rico, a thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, University of Puerto Rico.

Hoàng Thị Bích Đào, 2004. Sinh học và sinh sản của sò huyết (Anadara nodifera von Martens, 1860) tại đầm Nại-Ninh Thuận. Tuyển tập báo cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ ba – Nha Trang, 11-12/09/2003. Nhà xuất bản Nông nghiệp: 167-180.

Hứa Thái Nhân, Ngô Thị Thu Thảo, Huỳnh Hàn Châu và Trần Ngọc Hải, 2008. Thử nghiệm nuôi vỗ thành thục nghêu bến tre Meretrix lyrata trong hệ thống nước xanh-cá rô phi. Tuyển tập báo cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ năm-Nha Trang, 17-18/09/2007. Nhà xuất bản Nông nghiệp: 375-383.

Hylleberg, J. and R.N. Kilburn, 2003. Marine Mulluscs of Viet Nam. Annotations, Voucher Material and Species in need of Verification. Tropical marine Molluscs. Programme TMMP: 300p

Marina Delgado, 2005. Histological study of the gonadal development of Ruditapes decussatus (L,) (Mollusca: Bivalvia) and its relationship with available food” Scientia Marina, Vol 69 (1), pp 87-97.

Ngô Anh Tuấn, Châu Văn Thanh và Vũ Trọng Đại, 2007. Một số đặc điểm sinh sản của hầu (Crassostrea belcheri Sowerby, 1871) ở sông Chà Và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Tuyển tập báo cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ tư – Nha Trang, 5-6/09/2005. Nhà xuất bản Nông nghiệp: 263-273.

Ngô Thị Thu Thảo và Trương Trọng Nghĩa, 2001. Ảnh hưởng của các nồng độ muối khác nhau đến tốc độ lọc thức ăn, sự sinh trưởng, tỷ lệ sống và khả năng chịu đựng stress của sò huyết Anadara granosa. Tuyển tập báo cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ hai – Nha Trang tháng 8 năm 2001. Nhà xuất bản Nông nghiệp: 137-142.

Nguyễn Chính, 1996. Một số loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ (Bivalve Mollusc) có giá trị kinh tế ở biển Việt Nam. Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật Hà Nội: 69 trang.

Nguyễn Đình Hùng, Huỳnh Thị Hồng Châu, Nguyễn Văn Hảo, Trịnh Trung Phi, Võ Minh Sơn, 2004. Nghiên cứu sản xuất nghêu Meretrix lyrata (Sowerby, 1851). Tuyển tập bao cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ ba – Nha Trang, 11-12/09/2003. Nhà xuất bản Nông nghiệp: 100-114.

Phùng Bảy, 2008. Thử nghiệm sản xuất giống hàu Sydney, Saccostrea glomerata (Gould, 1850). Tuyển tập báo cáo khoa học hội thảo động vật thân mềm toàn quốc lần thứ năm – Nha Trang, 17-18/9/2007. Nhà xuất bản Nông Nghiệp: 357-365.

Trương Quốc Phú, 1999. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh hóa và kỹ thuật nuôi nghêu Meretrix lyrata (Sowerby) đạt năng suất cao. Luận án Tiến sĩ khoa nông nghiệp. Đại học Thủy sản Nha Trang.

Zainudin Bachok, Prosper L. Mfilinge, Makoto Tsuchiya, 2003. The diet of the mud clam Geloina coaxans (Mollusca, Bivalvia) as indicated by fatty acid markers in a subtropical mangrover forest of Okinawa, Japan, Journal of Experimental Marine Biology and Ecology, Volume 292, Issue 2, 12 August: 187-197