Võ Quang Minh * Nguyễn Thị Bích Vân

* Tác giả liên hệ (vqminh@ctu.edu.vn)

Abstract

Global climate change, firstly manifested as global warming have been causing much adverse impact on human life and earth?s environment. As the report of World Bank (2007), Vietnam is one of the most countries affected by the global sea level rise, in which Mekong Delta is the most heavily impacted area. Thus, due to the low-lying position of the Mekong Delta, the creating of inland water level map with the assumption of increasing water level is a very necessary to support the local authorities and managers in planning and building policies. The combination of spatial geo-statistical and Kriging interpolation techniques have been applied in delineating the elevation maps with the assumption of water level rise by interpolating data of 967 georectified locations. The result showing that the exponential model is the optimum one which descripts for spatial variation of elevation and used for interpolation. With elevation maps of 14 assumptions of water level rises from 0.2 to 2.8m were delineated for whole Delta and evaluating the impact of inland water level rise to pressure on land, populations, as well as land use planning and food security of the Mekong River Delta. As a results, the Mekong Delta is initially affected as water levels rise 0.6m and the whole region will be affected if the water levels rise up to 2.8m in which a part of Ca Mau peninsula as Bac Lieu, Ca Mau and Kien Giang province will mostly affected.
Keywords: elevation, flooding, spatial interpolation

Tóm tắt

Biến đổi khí hậu mà trước hết là sự nóng lên toàn cầu, đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) sẽ là vùng bị ảnh hưởng nặng nề nhất như nhiều dự đoán của các tổ chức thế giới. Đã có nhiều nghiên cứu về ảnh hưởng của mực nước biển dâng đối với điều kiện tự nhiên, môi trường và con người trên thế giới. Bên cạnh các nghiên cứu tập trung vào các mô hình truyền triều dưới ảnh hưởng của nước biển dâng, việc xây dựng các giả định sự thay đổi cao trình so với mực nước biển khi mực nước biển dâng sẽ làm thay đổi mực nước nội đồng đưa đến sự ngập lụt trong vùng là một hướng và khía cạnh nghiên cứu khác giúp hỗ trợ công tác quản lý và quy hoạch cho các nhà quản lý xây dựng hệ thống chính sách, chương trình hành động. úng dụng phương pháp thống kê địa lý và nội suy không gian để xây dựng các bản đồ phân bố cao trình với các giả định mực nước dâng từ số liệu của 967 điểm cao trình ở vùng ĐBSCL cho thấy mô hình biến động không gian của cao trình ở ĐBSCL là mô hình Exponential (Mô hình hàm số mũ); với mô hình này được sử dụng để nội suy sự phân bố không gian của cao trình cho toàn vùng. Kết quả đã mô phỏng được sự phân bố không gian của 14 giả định ở các mực nước dâng từ 0,2 đến 2,8 m; cùng với các đánh giá về ảnh hưởng của sự ngập lụt đối với áp lực đất đai, dân số, hiện trạng sử dụng đất và an ninh lương thực của ĐBSCL. Qua đó cho thấy, diện tích đất bắt đầu bị ảnh hưởng khi mực nước dâng lên 0,6 m và khi mực nước trong vùng dâng lên đến 2,8m thì toàn bộ các tỉnh, thành phố trong vùng bị ảnh hưởng, và một phần của các tỉnh thuộc vùng bán đảo Cà Mau như tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau và Kiên Giang bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Từ khóa: Mô phỏng, cao trình, ngập lụt, nội suy không gian

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bảo Thạnh, Bùi Chí Nam, (2008), Đánh giá thiệt hại do mực nước biển dâng ở khu vực ven biển đồng bằng sông Cửu Long. Phân viện Khí tượng Thủy văn và Môi trường phía Nam. Hội thảo: “Tác động của biến đổi khí hậu đối với đồng bằng sông Cửu Long”, thành phố Cần Thơ, ngày 2-3 tháng 10 năm 2008.

Bộ Tài nguyên và môi trường, (2008), Chương trình mục tiêu Quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu.

http://www.ngocentre.org.vn/files/docs/NTP_Vietnamese.pdf

Bộ Tài nguyên và Môi trường, (2009), Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt Nam.

http://www.mcdvietnam.org/Uploaded/admins/360%20do/Climate%20change/Tai%20lieu/Kich%20ban%20Bien%20doi%20khi%20hau.pdf

Church, J.A., Gregory, J.M., Huybrechts, P., Kuhn, M., Lambeck, K., Nhuan, M.T., Qin, D., Woodworth, P.L., 2001. Changes in sea level. In: Houghton, J.T., Ding, Y., Griggs, D.J., Noguer, M., van der Linden, P.J., Xiaosu, D. (eds.) Climate Change 2001. The Scientific Basis. Cambridge University Press, Cambridge, pp. 639–693.

Hoàng Đức Cường, Phạm Thị Duyên, (2007), Về phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho khu vực nhỏ, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Môi trường

http://www.imh.ac.vn/b_tintuc_sukien/bc_hoinghi_hoithao/L555-thumuccuoi/mlfolder.2007-04-13.0236405440/4%20Cuong%2028.pdf/view

Nguyễn Đức Ngữ, (2009), Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn năm 2009, Tổng Cục môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hà Nội.

Nguyễn Đức Ngữ, (2009), Trái đất cần chúng ta! Hãy liên kết chống lại biến đổi khí hậu. Tổng Cục môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hà Nội.

Tô Chí Thảo và Trần Tú Quyên, 2009. Mô phỏng sự ngập lụt khi thay đổi cao trình so với mực nước biển đến hiện trạng sử dụng đất ở quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Luận văn tốt nghiệp ngành quản lý đất đai. Khoa Nông nghiệp và Sinh học ứng dụng. Trường Đại học Cần Thơ.

Võ Quang Minh, 2006. Bài giảng ứng dụng GIS, GPS, Geostatistics trong phân tích và đánh giá môi trường. Khoa Nông nghiệp. Trường Đại học Cần Thơ.

World Bank - WB, 2007. The Impact of Sea Level Rise on Developing Countries: A Comparative.

http://econ.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/EXTDEC/EXTRESEARCH/0,,contentMDK:21215328~pagePK:64165401~piPK:64165026~theSitePK:469382,00.html