Diễn biến phù sa ở vùng thượng nguồn đồng bằng sông Cửu Long, đoạn qua Tân Châu và Châu Đốc, giai đoạn 2000 - 2023
,
,
,
và
*
Article Sidebar
Full Text: 
PDF
Abstract
This study was carried out to calculate the total amount and change trend of Mekong River sediment flowing into the Mekong Delta between 2000 and 2023 by using sediment monitoring data from 2 Hydrological Stations: Tan Chau on the Tien river, and Chau Doc on the Hau River. To analyze trends, the study used the Mann-Kendall non-parametric test method, while Sen's Slope was used for estimating the degree of sediment variations with time. The total sediment load passing through Tan Chau and Chau Doc shows a rapid decreasing trend. Among these, the highest percentage change was recorded at -4.11% in June at Chau Doc and -3.23% in January at Tan Chau. The water discharge at Chau Doc has shown a significant decline, most notably in January, with a percentage change of -3.23%. Meanwhile, Tan Chau experienced a notable increase in water discharge in April, with a percentage change of 2.93%. The findings of this study can help environmental managers and those interested in the current sediment situation by providing a comprehensive picture of the Mekong River sediment situation.
Tóm tắt
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá xu thế thay đổi của phù sa sông Mê Kông chảy vào đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn 2000-2023 thông qua số liệu quan trắc phù sa tại trạm thủy văn Tân Châu trên sông Tiền và trạm thủy văn Châu Đốc trên sông Hậu. Trong nghiên cứu, phương pháp kiểm định phi tham số Mann-Kendall được sử dụng nhằm đánh giá xu thế và độ dốc Sen’s Slope để ước lượng mức độ biến động phù sa theo thời gian. Tổng lượng phù sa qua Tân Châu và Châu Đốc có xu hướng giảm có ý nghĩa thống kê trong các tháng mùa mưa. Trong đó, tỉ lệ phần trăm thay đổi cao nhất tương ứng là -4,11% vào tháng 6 tại Châu Đốc, -3,23% vào tháng 1 tại Tân Châu. Tương tự, lưu lượng tại Châu Đốc cũng có xu hướng giảm mạnh đáng kể, nổi bật là trong tháng 1, với tỉ lệ phần trăm thay đổi là -3,23%. Trong khi đó, Tân Châu chỉ có lưu lượng nước tăng đáng kể vào tháng 4, với tỉ lệ phần trăm thay đổi là 2,93%. Những phát hiện trong nghiên cứu này có thể giúp cho các nhà quản lý môi trường về diễn biến tổng lượng phù sa hiện nay, nhằm góp phần cung cấp một bức tranh toàn cảnh về tình hình phù sa sông Mê Kông.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Tài liệu tham khảo
Doan, Binh V., Kantoush, S., Sumi, T., & Nguyen, Mai P. (2018). Impact of Lancang Cascade Dams on Flow Regimes of Vietnamese Mekong Delta. 土木学会論文集b1（水工学）, 74(4), I_487-I_492. https://doi.org/10.2208/jscejhe.74.I_487
Bravard, J. P., Goichot, M., & Gaillot, S. (2013). Geography of Sand and Gravel Mining in the Lower Mekong River. EchoGéo (26), 0-20. https://doi.org/10.4000/echogeo.13659
Dai, Z., & Liu, J. T. (2013). Impacts of large dams on downstream fluvial sedimentation: An example of the Three Gorges Dam (TGD) on the Changjiang (Yangtze River). Journal of Hydrology, 480, 10–18. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2012.12.003
Fu, K. D., He, D. M., & Lu, X. X. (2008). Sedimentation in the Manwan reservoir in the Upper Mekong and its downstream impacts. Quaternary International, 186(1), 91–99. https://doi.org/10.1016/j.quaint.2007.09.041
General Department of Meteorology and Hydrology. (2021). TCVN 12636-11:2021 on Regulations for Suspended Sediment Discharge Monitoring in Tidal-Influenced Rivers (in Vietnamese).
General Department of Meteorology and Hydrology. (2024a). TCVN 12636-17:2024 on Editing Documents on Suspended Sediment Discharge in River Water (in Vietnamese).
General Department of Meteorology and Hydrology. (2024b). TCVN 12636-16:2024 Standard on Editing Documents on River Flow in Tidal Influence Areas (in Vietnamese).
Gilbert, R. O. (1987). Statistical methods for environmental pollution monitoring. John Wiley & Sons.
Helsel, D. R., & Hirsch, R. M. (1993). Statistical methods in water resources. Elsevier.
Hirsch, R. M., Slack, J. R., & Smith, R. A. (1982). Techniques of trend analysis for monthly water quality data. Water Resources Research, 18(1), 107–121.
Nguyen, Hung N., Delgado, J. M., Güntner, A., Merz, B., Bárdossy, A., & Apel, H. (2014). Sedimentation in the floodplains of the Mekong Delta, Vietnam. Part I: Suspended sediment dynamics. Hydrological Processes, 28(7), 3132–3144.
https://doi.org/10.1002/hyp.9856
Kendall, M. G. (1948). Rank Correlation Methods. Charles Griffin, London.
Kitayama, K., Seto, S., Sato, M., & Hara, H. (2012). Increases of wet deposition at remote sites in Japan from 1991 to 2009. Journal of Atmospheric Chemistry, 69, 33–46. https://doi.org/10.1007/s10874-012-9228-3
Kondolf, G. M., Rubin, Z. K., & Minear, J. T. (2014). Dams on the Mekong: Cumulative sediment starvation. Water Resources Research, 50(6), 5158–5169. https://doi.org/10.1002/2013WR014651
Kummu, M., & Varis, O. (2007). Sediment-related impacts due to upstream reservoir trapping, the Lower Mekong River. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169555X06003229
Lu, X. X., & Siew, R. (2006). Water discharge and sediment flux changes over the past decades in the Lower Mekong River: Possible impacts of the Chinese dams. Hydrology and Earth System Sciences, 10, 181-195.
https://doi.org/10.5194/hess-10-181-2006
Magilligan, F. J., & Nislow, K. H. (2005). Changes in hydrologic regime by dams. Geomorphology, 71(1), 61–78. https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2004.08.017
Mallakpour, I., & Villarini, G. (2016). A simulation study to examine the sensitivity of the Pettitt test to detect abrupt changes in mean. Hydrological Sciences Journal, 61(2), 245–254. https://doi.org/10.1080/02626667.2015.1008482
Mann, H. B. (1945). Nonparametric tests against trend. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 13, 245–259. https://doi.org/10.2307/1907187
Poff, N. L., Allan, J. D., Bain, M. B., Karr, J. R., Prestegaard, K. L., Richter, B. D., Sparks, R. E., & Stromberg, J. C. (1997). The Natural Flow Regime. BioScience, 47(11), 769–784. https://doi.org/10.2307/1313099
Poff, N. L., Olden, J. D., Merritt, D. M., & Pepin, D. M. (2007). Homogenization of regional river dynamics by dams and global biodiversity implications. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104(14), 5732–5737. https://doi.org/10.1073/pnas.0609812104
Räsänen, T. A., Someth, P., Lauri, H., Koponen, J., Sarkkula, J., & Kummu, M. (2017). Observed river discharge changes due to hydropower operations in the Upper Mekong Basin. Journal of Hydrology, 545, 28–41. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2016.12.023
Stryker, J., Wemple, B., & Bomblies, A. (2018). Modeling the impacts of changing climatic extremes on streamflow and sediment yield in a northeastern US watershed. Journal of Hydrology: Regional Studies, 17, 83–94. https://doi.org/10.1016/j.ejrh.2018.04.003
Wang, D., Fu, X., Luan, Q., Liu, J., Wang, H., & Zhang, S. (2021). Effectiveness assessment of urban waterlogging mitigation for low impact development in semi-mountainous regions under different storm conditions. Hydrology Research, 52(1), 284–304. https://doi.org/10.2166/nh.2020.052
Wolanski, E., Ngoc Huan, N., Trong Dao, L., Huu Nhan, N., & Ngoc Thuy, N. (1996). Fine-sediment Dynamics in the Mekong River Estuary, Vietnam. Estuarine, Coastal and Shelf Science, 43(5), 565–582. https://doi.org/10.1006/ecss.1996.0088
Wu, H., & Qian, H. (2017). Innovative trend analysis of annual and seasonal rainfall and extreme values in Shaanxi, China, since the 1950s. International Journal of Climatology, 37(5), 2582–2592.
https://doi.org/10.1002/joc.4866