Nguyễn Thị Huệ *

* Tác giả liên hệNguyễn Thị Huệ

Abstract

On the basis of gathering data on bilingual contexts between Vietnamese and Khmer language in Mekong Delta, this paper aims at discovering Khmer language use contexts, calculating the frequency of Vietnamese in daily Khmer discourses (shown in recorded tapes), analyzing Khmer youths? choice of language in their everyday and culture life (using the questionnaire and interview 10, 11 and 12 grade Khmer students in the Provincial minority boarding school), and grown-up Khmer people who come from various backgrounds such as educational level, living contexts... The paper concentrates on making clear the overall picture of Vietnamese - Khmer language use in Tra Vinh with the preparation for the coming studies on bilingual, language contact results of Vietnamese and Khmer in linguistics aspects: lexicon, phonology and grammar. 
Keywords: Khmer, Vietnamese, language mixing, Tra Vinh

Tóm tắt

Trên cơ sở tổng hợp các dữ liệu đã nghiên cứu về tình hình song ngữ giữa tiếng Việt và tiếng Khmer diễn ra ở Đồng bằng Sông Cửu Long, bài nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào sự khám phá các bối cảnh sử dụng ngôn ngữ của người dân Khmer, khảo sát sự xuất hiện tiếng Việt vào trong các phát ngôn khi giao tiếp (bằng các ghi âm ngẫu nhiên), phân tích các lựa chọn ngôn ngữ trong sinh hoạt, đời sống văn hoá tinh thần của các em thanh thiếu niên Khmer (khảo sát bằng bảng hỏi và phỏng vấn các em học sinh lớp 10, 11 và 12 ở trường dân tộc nội trú Tỉnh), và những người Khmer trưởng thành với các xuất phát khác nhau về trình độ học vấn, bối cảnh gia đình.... Bài viết tập trung làm sáng tỏ bức tranh tổng thể về tình hình sử dụng ngôn ngữ Việt - Khmer đang diễn ra tại Trà Vinh, từ đó sẽ hình thành nền tảng cho các nghiên cứu chi tiết tiếp theo về các kết quả thu được từ quá trình song ngữ, tiếp xúc ngôn ngữ Việt-Khmer phản ánh trên các mặt từ vựng, ngữ âm và ngữ pháp.
Từ khóa: Song ngữ, Khmer, Việt, pha trộn ngôn ngữ, Trà Vinh

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bách khoa toàn thư về ngôn ngữ và ngôn ngữ học (The Encyclopedia of Language and Linguistics). Oxford: Pergamon Press, 1994.

Christina Bratt Paulston. Linguistic Minorities in Multilingual Settings. John Benjamins Publishing Company, 1994

Đinh Lê Thư (chủ biên); Trần Thanh Pôn; Nguyễn Khắc Cảnh & Đinh Lư Giang. Vấn đề giáo dục vùng đồng bào Khmer đồng bằng sông Cửu Long. Nxb Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, 2005.

Đinh Lư Giang. Luận văn cao học "Tình hình song ngữ Việt - Khmer ở Sóc Trăng (Trường hợp ấp Trà sết, xã Vĩnh Hải, huyện Vĩnh Châu, Sóc Trăng)". 2003.

http://www.ac.wwu.edu/~sngynan/slx4.html

http://www.sil.org/silewp/1996/002/

http://dictionary.bachkhoatoanthu.gov.vn/default.aspx?param=2FACaWQ9MjY3MDUmZ3JvdXBpZD0ma2luZD0ma2V5d29yZD0lM2NwJTNlc29uZyUyMG5nJWUxJWJiJWFmJTNjJTJmcCUzZSUwZCUwYSUzY3AlM2UlYzIlYTAlM2MlMmZwJTNl&page=1

http://vdict.com/diglossie,5,0.html

Hugo Baetens Beardsmore. Bilingualism – Basic principles. Tieto Ltd., Bank House, England, 1982

KHMER STUDIES-NGHIÊN CỨU KHMER NAM BỘ: http://khmerstudies.net/index.php?option=com_content&task=view&id=6&Itemid=4&limit=1&limitstart=1

Lê Quang Thiêm. Về vấn đề ngôn ngữ quốc gia. Tạp chí Ngôn ngữ, số 1/2000. Liên hiệp các hội khoa học và kĩ thuật Việt Nam; Hội Ngôn ngữ học Việt Nam & Viện Đại học mở Hà Nội. Tài liệu Hội thảo khoa học Dùng tiếng nước ngoài làm chuyển ngữ (ngôn ngữ giảng dạy) trong quá trình hội nhập. Hà Nội, 2005.

Lý Toàn Thắng & Nguyễn Văn Lợi. Về sự phát triển của ngôn ngữ các dân tộc thiểu số ở Việt Nam trong thế kỉ XX. Tạp chí Ngôn ngữ, số 2/2001.

Nguyễn Ngọc San. Tìm hiểu tiếng Việt lịch sử. NXB Đai Học Sư phạm, 2003

Nhiều tác giả. Phát triển giáo dục vùng dân tộc Khmer Nam Bộ. NXB Đai học Quốc Gia TPHCM, 2003

Ralph Fasold. Xã hội – ngôn ngữ học của xã hội (Viện ngôn ngữ học dịch và biên tập), 1995

Sơn Phước Hoan (chủ biên), Sơn Ngọc Sang. Chuyện kể Khmer. Tập 5, tái bản lần thứ 2. NXB Giáo dục, 1999

Sơn Phước Hoan. Thành ngữ và tục ngữ Khmer. NXB Giáo Dục, 1995

Spolsky, B. (Ed.). Concise Encyclopedia of Educational Linguistics. Oxford: Elsevier, 1999.

TRANG TIN ĐIỆN TỬ CỦA ỦY BAN DÂN TỘC: http://www.cema.gov.vn/modules.php?name=Content&op=details&mid=2013

Viện khoa học xã hội vùng Nam bộ. Tiếp xúc ngôn ngữ ở Việt Nam. NXB khoa học xã hội, 2005

Viện Ngôn ngữ học. Cảnh huống và chính sách ngôn ngữ ở các quốc gia đa dân tộc. Nxb Khoa học Xã hội, H., 1997.