Một số đặc điểm sinh học của cá phèn vây vàng, Mulloidichthys vanicolensis (Valenciennes, 1831) ở vùng biển Tây Nam Bộ, Việt Nam

Abstract

Yellow-fin goatfish, Mulloidichthys vanicolensis (Valenciennes, 1831) is a widely distributed fish in the Indo-Pacific oceans and is popularly exploited in the Southwest Sea of Vietnam. Contrary to its essential role, there is a lack of studies about the biology of this goatfish species. By analyzing the fisheries biology data of yellow-fin goatfish, the present study indicated some biological characteristics of this commercial species, including the length composition, growth, and reproduction characteristics. The results showed that M. vanicolensis in the Southwest Sea of Vietnam had a positive allometric type of growth (slope b = 3.2). The growth parameters including the asymptotic length (Linf), the growth coefficient (K), and the growth performance index (Ø’) were 184.2 mm, 0.95 year^-1, and 4.5, respectively. The fork length at first maturity was 114 mm in males and 116 mm in females. Females dominated the population with a sex ratio of 0.6:1 (M/F). Spawning time was scattered throughout the year, and a higher spawning rate occurred at the beginning of the dry and rainy seasons. In addition, this study showed that yellow-fin goatfish are over-exploited with high pressure (E=0.62).

Tóm tắt

Cá phèn vây vàng Mulloidichthys vanicolensis (Valenciennes, 1831) phân bố rộng khắp Ấn Độ - Thái Bình Dương và được khai thác phổ biến ở vùng biển Tây Nam Bộ, Việt Nam, nhưng đến nay nghiên cứu về đặc điểm sinh học của loài này còn rất hạn chế. Dựa trên số liệu sinh học nghề cá thu thập tại các cảng cá ở tỉnh Kiên Giang từ 7/2017 đến 12/2019, nghiên cứu đã xác định một số đặc điểm sinh học của loài cá kinh tế này. Kết quả cho thấy cá phèn vây vàng ở vùng biển Tây Nam Bộ sinh trưởng bất đẳng dương (b = 3,2); các tham số tăng trưởng FL_¥, K, Ø’ lần lượt là 184,2 mm, 0,95/năm và 4,5. Cá sinh sản lần đầu khi đạt chiều dài FL = 114 mm ở cá đực và 116 mm ở cá cái. Cá cái chiếm ưu thế trong quần thể với tỷ lệ giới tính là 0,6:1 (đực (M)/cái (F)). Cá phèn vây vàng sinh sản rải rác quanh năm, rộ hơn vào thời điểm đầu mùa khô (khoảng tháng 11-12) và đầu mùa mưa (khoảng tháng 5-6). Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, cá phèn vây vàng đang bị khai thác quá mức với hệ số khai thác cao (E = 0,62).