Ứng dụng mô hình Sarima dự báo sản lượng xuất khẩu bột cá của Việt Nam

Abstract

The study focuses on applying the SARIMA model to forecast the export volume of fishmeal in Vietnam for the last 8 months of 2023, using R software, Python programming language, and insights from OpenAI's Artificial Intelligence. The research data was collected from the General Department of Vietnam Customs from January 2018 to April 2023. The research findings indicate that the most suitable model for forecasting is SARIMA(1,0,0)(1,0,0)₁₂. Applying this forecasting model yields highly accurate results, closely aligning with export volume. Furthermore, the study proposes several recommendations for export policy planners. Specifically, it emphasizes the importance of diversifying export markets, effectively leveraging opportunities from Free Trade Agreements (FTAs), implementing rational aquaculture zoning, and regulating the export volume of fishmeal to avoid domestic shortages and the paradoxical situation of large-scale imports of fishmeal from other countries.

Tóm tắt

Nghiên cứu tập trung vào việc ứng dụng mô hình SARIMA để dự báo sản lượng bột cá xuất khẩu của Việt Nam trong 8 tháng cuối năm 2023 bằng phần mềm R, ngôn ngữ lập trình Python và gợi ý từ Trí tuệ nhân tạo của OpenAI. Số liệu nghiên cứu thu thập từ Tổng cục Hải quan Việt Nam giai đoạn tháng 01 năm 2018 đến tháng 4 năm 2023. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình phù hợp nhất để dự báo là SARIMA(1,0,0)(1,0,0)₁₂. Vận dụng mô hình dự báo này cho kết quả với độ chính xác cao, gần đúng với sản lượng xuất khẩu thực tế. Ngoài ra, nghiên cứu này cũng đề xuất một số khuyến nghị đối với các nhà hoạch định chính sách xuất khẩu. Cụ thể là các nhà hoạch định cần chú trọng đa dạng hoá thị trường xuất khẩu, khai thác hiệu quả cơ hội từ các FTA, quy hoạch vùng nuôi thủy sản hợp lý, điều tiết sản lượng bột cá xuất khẩu tránh sự thiếu hụt trong nước, tạo sự nghịch lý khi phải nhập khẩu bột cá từ các nước với số lượng lớn.