Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chuyển đổi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học sang thuốc sinh học của nông hộ trồng lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long
Abstract
The study is aimed at understanding the current situation and determining the factors affecting the decision to convert from chemical pesticides to bio-pesticides of rice farmers in the Mekong Delta. The primary data were collected from the face-to-face interviews of 180 farmers in 3 provinces/cities, including An Giang, Can Tho, and Soc Trang representing 3 typical rice production areas in the region. Descriptive statistics, Likert scale, and Logit model were employed to analyze the data. Results reveal a good signal that more than 60% of surveyed households are willing to convert. The findings clearly show that household‘s head education level and farmers' perception towards bio-pesticides increase the probability of conversion, while the age of the household head reduces this probability. Based on the research results and the SWOT analysis, several solutions and policy implications are proposed to reduce the amount of chemical pesticides and create incentives for farmers to convert to bio-pesticides.
Tóm tắt
Nghiên cứu được thực hiện nhằm tìm hiểu thực trạng và xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chuyển đổi từ thuốc bảo vệ thực vật hóa học sang thuốc sinh học của hộ trồng lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long. Dữ liệu được thu thập bằng phỏng vấn trực tiếp 180 nông hộ thuộc 3 tỉnh/thành gồm An Giang, Cần Thơ và Sóc Trăng đại diện cho 3 vùng sản xuất lúa điển hình trong khu vực. Phương pháp thống kê mô tả, thang đo Likert và mô hình Logit được sử dụng để phân tích dữ liệu. Kết quả nghiên cứu cho thấy tín hiệu tốt với hơn 60% nông hộ được khảo sát sẵn sàng chuyển đổi. Ngoài ra, mô hình Logit chỉ rõ nhân tố học vấn và sự nhận biết về thuốc sinh học làm tăng xác suất đồng ý chuyển đổi của nông hộ, trong khi tuổi chủ hộ làm giảm xác suất này. Dựa trên kết quả nghiên cứu và phân tích SWOT, một số giải pháp và hàm ý chính sách được đề xuất nhằm mục đích giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật hóa học và tạo động cơ chuyển đổi sang thuốc sinh học cho nông dân.
Article Details
Tài liệu tham khảo
Cục Bảo vệ Thực vật. (2021). Hội nghị trực tuyến về thực trạng và giải pháp sử dụng phân bón, thuốc BVTV, vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản tại ĐBSCL, 27/08/2021. Hà Nội. https://cchc.haugiang.gov.vn/chi-tiet-tin/-/tin-tuc/Tai-lieu-Hoi-nghi-Thuc-trang-va-giai-phap-quan-ly-su-dung-phan-bon--thuoc-bao-ve-thuc-vat--vung-trong--co-so-ong-goi-nong-san-tai-cac-tinh-ong-bang-song-Cuu-Long04354
Davis, F. D., Bagozzi, R. P., & Warshaw, P. R. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340. https://doi.org/10.2307/249008
Debertin, D. L. (2012). Agricultural production economics (2nd ed.). Macmillan Publishing Company.
Huynh, V. K. (2014). Farmer perceptions and demand for pesticide use: A case study of rice production in the Mekong Delta, Vietnam. Journal of Economics and Behavioral Studies, 6(11), 868-873. https://doi.org/10.22610/jebs.v6i11.546
Dũng, K. T., & Thông, P. L. (2014). Các yếu tố ảnh hưởng đến chi tiêu cho giáo dục của người dân ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 31(D), 81-90. https://doi.org/10.22144/ctu.jvn.2020.132
Dũng, K. T. (2020). Hiệu quả tài chính và sự sẵn lòng chuyển đổi sang mô hình lúa hữu cơ của nông hộ ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56(5), 218-226.
Việt, L. (2020). Vận dụng mô hình kết hợp TAM và TPB để đánh giá việc áp dụng IFRS tại các doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Công Thương. https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/van-dung-mo-hinh-ket-hop-tam-va-tpb-de-danh-gia-viec-ap-dung-ifrs-tai-cac-doanh-nghiep-o-thanh-pho-ho-chi-minh-68915.htm
Mustapha, F.A., Jallow, D. G. A., Mohammed S. A., Vimala Y. D. & Binson M. T. (2017). Pesticide knowledge and safety practices among farm workers in Kuwait: Results of a survey. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(4), 340. https://doi.org/10.3390/ijerph14040340
Phương, N. N. D., & Trường, H. V. (2021). Ứng dụng mô hình chấp nhận và sử dụng công nghệ hợp nhất (UTAUT): Trường hợp sử dụng phần mềm quản lý văn bản của viên chức trường Đại học Quốc tế. Tạp chí khoa học Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh - Kinh tế và Quản trị kinh doanh, 17(2), 19-37. https://doi.org/10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.17.2.1966.2022
Giao, N. T., Ái, T. T. M., Linh, L. N. K., Trinh, L. T. K., & Nhiên, H. T. H. (2020). Hiện trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tại xã Tân Thạnh huyện Thới Lai Thành phố Cần Thơ. Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, 29, 100-110.
Duy, N. P., Đan, T. Y., & Dương, V. T. (2018). Lượng giá rủi ro sức khỏe do sử dụng thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long: Phương pháp thực nghiệm lựa chọn. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 54(7), 164-171. https://doi.org/10.22144/ctu.jvn.2018.153
Hường, N. T., & Tuyền, H. T. T. (2016). Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất cá tra và thu nhập của người nuôi tỉnh An Giang. Tạp chí Khoa học Công nghệ Thủy sản, 4, 72-78.
Cầu, N. V., & Yên, D. T. (2016). Phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến năng suất và hiệu quả tài chính của mô hình nuôi cá trê lai ở đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 46(B), 95-102. https://doi.org/10.22144/ctu.jvn.2016.547
Toàn, P. V. (2013). Thực trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và một số giải pháp giảm thiểu việc sử dụng thuốc không hợp lý trong sản xuất lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 28(A), 47- 53.
Sulaiman, S.K.B., Ibrahim, Y. & Jeffree, M.S. (2019). Evaluating the perception of farmers towards pesticides and the health effect of pesticides: A cross-sectional study in the oil palm plantations of Papar, Malaysia. Interdisciplinary Toxicology, 12(1), 15-25. https://doi.org/10.2478/intox-2019-0003
Tổng cục Thống kê. (2021). Niên giám Thống kê 2020. https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2021/07/Sach-NGTK-2020Ban-quyen.pdf
Venkatesh, V., & Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: Four longitudinal field studies. Management Science, 46(2), 186-204. https://doi.org/10.1287/mnsc.46.2.186.11926
Ngọc, V. T. A., Thoa, N. T. K., & Kỳ, N. M.. (2020). Hiện trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và mức sẵn lòng trả giảm thiểu rủi ro sức khỏe trong sản xuất rau - trường hợp điển hình ở huyện Bình Chánh. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Đà Nẵng, 8(1), 112-121.