Nguyễn Duy Cần *

* Tác giả liên hệ (ndcan@ctu.edu.vn)

Abstract

Assessment of the status and analysis of farming systems in areas of changing farming systems of Ca Mau province was conducted in 6 sites of 3 districts of Thoi Binh, Cai Nuoc and Dam Doi. The concept of sustainable livelihoods framework (SL) combined with participatory rural appraisal (PRA) was used for analyses and assessment. Results showed that incomes and living standard of farmers increased after the changing period, but the shifting to rice-shrimp or extensive shrimp systems reduced diversity in the system, and showed declines of environmental quality, agricultural resources, increases of risks and diseases on shrimp/fish. Result also showed that using sustainable livelihoods framework improved better understandings of farming status and  farmer situations. If PRA reflects information at the community level, the SF provides logical analysis and more details at the household level. 
Keywords: participatory rural appraisal (PRA), areas of changing farming systems, farming system.

Tóm tắt

Đánh giá thực trạng và phân tích các hệ thống canh tác trong vùng chuyển đổi cơ cấu sản xuất tỉnh Cà Mau được thực hiện tại 6 điểm của 3 huyện Thới Bình, Cái Nước và Đầm Dơi. Phân tích khung sinh kế bền vững (SL) kết hợp đánh giá nông thôn có sự  tham gia (PRA) được sử dụng cho các phân tích và đánh giá. Kết quả cho thấy: thu nhập và mức sống của nông dân tăng lên sau thời gian chuyển đổi, sự chuyển đổi sang hệ thống lúa-tôm hay tôm quảng canh làm giảm đi sự đa dạng trong hệ thống canh tác, và có dấu hiệu của sự suy giảm về chất lượng môi trường, tài nguyên nông nghiệp, và gia tăng rủi ro, dịch bệnh trên tôm/cá.  Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy sử dụng Khung sinh kế bền vững cải thiện sự hiểu biết tốt hơn về thực trạng sản xuất và đời sống nông dân. Nếu như PRA phản ảnh những thông tin tựu trung ở mức độ cộng đồng, thì Khung sinh kế bền vững phân tích một cách lôgíc và chi tiết hơn ở mức nông hộ.
Từ khóa: khung sinh kế bền vững (SL), đánh giá nông thôn có sự tham gia (PRA), vùng chuyển đổi cơ cấu sản xuất, hệ thống canh tác

Article Details

Tài liệu tham khảo

Cục thống kê tỉnh Cần Thơ, 2002. Số liệu kinh tế xã hội 12 tỉnh ĐBSCL 1990-2001. 205 trang.

DFID. 2000. Sustainable livelihoods guidance sheets. livelihoods@dfid.gov.uk

Nguyễn Duy Cần, 2000. Phương pháp đánh giá nông thôn có sự tham gia – PRA. Tài liệu giảng dạy (lưu hành nội bộ). 40 trang.

Nguyễn Văn Duyên, 2003. Tình hình thực hiện chuyển dịch nuôi trồng thủy sản 2000-2003 tỉnh Cà Mau, đề xuất một số giải pháp và kiến nghị. Báo cáo Hội thảo khoa học đánh giá tình hình chuyển đổi sản xuất tỉnh Cà Mau từ năm 2000-2003. Cà Mau ngày 15-12-2003.

Võ Văn Mỹ, 2003. Đánh giá kết quả chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp tỉnh Cà Mau trong 3 năm qua. Báo cáo Hội thảo khoa học đánh giá tình hình chuyển đổi sản xuất tỉnh Cà Mau từ năm 2000-2003. Cà Mau ngày 15-12-2003.