Nguyễn Thùy Trang * Võ Hồng Tú

* Tác giả liên hệ (nttrang@ctu.edu.vn)

Abstract

Tinh Bien is the district with the second largest area of mango production in An Giang province, but the mango production and consumption remains in difficult. Therefore, the demand for research on production, consumption as well as profit distribution among mango value chain actors, particular mango farmers is essential. The study was conducted via face-to-face interviews with 56 mango farmers, 03 traders, 10 retailers and 11 consumers. The study found that within the whole value chain, traders/collectors had the highest profit, approximately 94.91 billion VND/year (occupy about 97.05%), followed by mango farmers at 2.09 billion VND/year (about 2.14%) and retailers got the lowest profit at 0.797 billion VND/year (about 0.81%). Based on the analysis, distribution channel from producer => traders=>other traders => export => oversea consumers had a biggest market share in terms of distribution and highest total net added value at 8,120 VND/kg, in which mango producers received 5,700 VND/kg, is considered as the most effective distributon channel in the value chain. Besides, the distribution channel from mango farmers directly to domestic consumers also need to be promoted together with eco-tourism development.
Keywords: Mango, market, value added, value chain

Tóm tắt

Tịnh Biên là huyện có diện tích trồng xoài lớn thứ hai của tỉnh An Giang nhưng tình hình sản xuất và tiêu thụ xoài còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là nông dân. Do vậy, nhu cầu nghiên cứu về tình hình sản xuất, tiêu thụ cũng như phân phối lợi nhuận giữa các tác nhân, đặc biệt nông dân là rất cần thiết. Nghiên cứu thực hiện phỏng vấn trực tiếp 56 nông dân trồng xoài, 03 thương lái/chủ vựa, 10 người bán lẻ và 11 người tiêu dùng. Kết quả nghiên cứu cho thấy, khi xem xét về tổng lợi nhuận của từng tác nhân thì tổng lợi nhuận của tác nhân thương lái/chủ vựa là cao nhất với 94,91 tỷ đồng/năm chiếm 97,05%, kế đến là người sản xuất 2,090 tỷ đồng/năm, chiếm 2,14%, cuối cùng là người bán lẻ đạt 0,797 tỷ đồng/năm, chiếm 0,81%. Qua phân tích 5 kênh phân phối xoài cho thấy kênh tiêu thụ từ người sản xuất=>thương lái=>thương lái khác=>xuất khẩu=>người tiêu dùng ngoài nước là kênh có quy mô thị trường lớn và có tổng giá trị gia tăng thuần của toàn kênh cao, đạt 8.120 đồng/kg, trong đó người sản xuất hưởng được 5.700 đồng/kg, do đó kênh này được xem là kênh phân phối hiệu quả và cần tập trung phát triển. Bên cạnh đó, kênh tiêu thụ trực tiếp từ nông dân trồng xoài đến người tiêu dùng nội địa cũng cần được quan tâm thông qua gắn kết với phát triển du lịch sinh thái.
Từ khóa: Chuỗi giá trị, Giá trị gia tăng, Xoài, Thị trường

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 2015. Báo cáo kết quả thực hiện công tác năm 2015 và triển khai kế hoạch năm 2015 lĩnh vực trồng trọt.

Cục thống kê tỉnh An Giang, 2016. Niên giám thống kê tỉnh An Giang năm 2015.

Cục thống kê tỉnh An Giang, 2017. Niên giám thống kê tỉnh An Giang năm 2016.

Chi cục thống kê huyện Tịnh Biên, 2014. Niên giám thống kê 2014.

GTZ, 2007. Kết nối chuỗi giá trị -ValueLinks.

Kaplinsky & Morris, 2000. Sổ tay về nghiên cứu chuỗi giá trị. Trung tâm nghiên cứu phát triển quốc tế (IDRC).

M4P, 2008. Xây dựng chuỗi giá trị hiệu quả cho người nghèo – công cụ thực hành phân tích chuỗi giá trị. Cơ quan quát triển quốc tế của Anh (DFID).

Nguyễn Bảo Vệ và Lê Thanh Phong, 2011. Giáo trình cây ăn trái. Nhà xuất bản Đại học Cần Thơ, 205 trang.

Vo Thi Thanh Loc, 2016. Assessment of agri-product value chains in the Mekong Delta: Problems and solutions. Can Tho University Journal of Science, 02: 100-111.

Võ Thị Thanh Lộc và Nguyễn Phú Son, 2013a. Giải pháp nâng cấp chuỗi giá trị gạo đặc sản ST5 tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 27: 25-33.

Võ Thị Thanh Lộc và Nguyễn Phú Son, 2013b. Giáo trình phân tích chuỗi giá trị sản phẩm (ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp). Nhà xuất bản Đại học Cần Thơ, 144 trang.

Võ Thị Thanh Lộc, Lê Nguyễn Đoan Khôi, 2011. Phân tích tác động các chính sách và chiến lược nâng cấp chuỗi ngành hàng lúa gạo. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 19b: 110-121.

Võ Thị Thanh Lộc, Nguyễn Thị Thu An, Nguyễn Phú Son, Huỳnh Hữu Thọ, Trương Hồng Võ Tuấn Kiệt, Lâm Huôn và Lê Trường Giang, 2015. Phân tích chuỗi giá trị ớt tỉnh Đồng Tháp. Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ: 38:107-119.