Trần Minh Thuận *

* Tác giả liên hệ (tranminhkc@ctu.edu.vn)

Abstract

Chau Doc province was established according to the decree of the Governor of Indochina - Paul Doumer on December 20th, 1899. The natural conditions and society in Chau Doc were very distinct and complex. In consequence, the reclaiming situation, land ownership, and agricultural activity fluctuated constantly from different angles such as cultivated area, productivity, labor, the number of cattle, rice export and so on. The focus of this paper is on analyzing and evaluating such situations and roles of agricultural economy of Chau Doc in the southwest region during the first half of the 20th century
Keywords: Agriculture-based economy, Chau Doc province, labor, land ownership, plantation

Tóm tắt

Tỉnh Châu Đốc là một trong các tỉnh thuộc miền Tây Nam Kỳ được thành lập theo Nghị định của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer ngày 20/12/1899. Điều kiện tự nhiên, xã hội ở đây rất đặc biệt và phức tạp. Vì vậy, tình hình khẩn hoang, sở hữu ruộng đất, hoạt động kinh tế nông nghiệp luôn có những biến động liên tục dưới nhiều góc độ như diện tích canh tác, năng suất, nhân công, số lượng trâu bò, xuất khẩu lúa gạo...Bài viết này sẽ phân tích và đánh giá những vấn đề trên, cũng như vai trò kinh tế của tỉnh Châu Đốc đối với miền Tây Nam Kỳ trong giai đoạn nửa đầu thế kỉ XX.
Từ khóa: Đồn điền, điền chủ, kinh tế nông nghiệp, nhân công, sở hữu ruộng đất, tỉnh Châu Đốc

Article Details

Tài liệu tham khảo

Comité Agricole et Industriel de la Cochinchine, 1878. La Cochinchine Française en 1878, Paris.

Phạm Cao Dương, 1967. Thực trạng của giới nông dân Việt Nam dưới thời Pháp thuộc, Nxb Khai Trí, Sài Gòn.

Trần Ngọc Định, 1970. Chế độ sở hữu ruộng đất lớn ở Nam Bộ trong thời kỳ đế quốc Pháp thống trị, Tạp chí Nghiên Cứu Lịch sử, số 132, tr.81-90.

Y.Henry, 1932. Kinh tế nông nghiệp Đông Dương, Hà Nội, bản dịch Hoàng Đình Bình, Tư liệu Khoa Lịch sử, Đại học KHXH và NV, ĐHQG Hà Nội.

Huỳnh Lứa, Lê Quang Minh, Lê Văn Năm, Nguyễn Nghị, Đỗ Hữu Nghiêm, 1987. Lịch sử khai phá vùng đất Nam Bộ, Nxb TP.HồChí Minh.

Võ Thành Phương, 2014. Lược sử hình thành và khai phá đất An Giang, NXB Văn hóa văn nghệ, TP.HồChí Minh.

Publications de la société des estudes Indo-Chinoises, 1902. Monographie de la province de Châu Đốc, SAIGON.

Dương Kinh Quốc, 2005. Chính quyền thuộc địa ở Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.

Henri Russier, Henri Brenier, 1911. Indochine Francaise, Paris.

1926.Sách địa dư, Quinhon, AnNam.

Nguyễn Đình Tư, 2016. Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ 1859-1954, T2, Nxb Tổng hợp, TP.HồChí Minh.