Nguyễn Tiếng Vang * Trần Văn Tỷ

* Tác giả liên hệ (nguyentiengvang90@gmail.com)

Abstract

This research was conducted in the Tra Noc Industrial Zone, Can Tho city to assess the current status of exploitation, groundwater head changes and management of groundwater resources (GWR). The relationship between groundwater extraction, water level in Hau River (CTH-039803 station) and groundwater levels at monitoring stations was established. The results show that the extraction of groundwater in the Tra Noc Industrial Zone is very large; total exploitation amount has increased six times, from 3,568 m3/day to 19,738 m3/day, respectively, from 2004 to 2010. Over-exploitation of GWR may be a major cause of decrease in groundwater levels leading to the decrease in groundwater level of Pleistocen and Holocen aquifers of 4m and 1m, respectively from 2000 to 2015. Rainfall and Hau river is found to be the major source of recharge to Holocen aquifer. Besides, management of GWR is not effective, lack of close coordination between enterprises and local GWR management agencies/departments. Therefore, more effective management of GWR is urgently needed in the current and in the future.
Keywords: Groundwater head changes, groundwater exploitation, Tra Noc Industrial Zone, groundwater resources management

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện tại Khu Công nghiệp Trà Nóc, thành phố Cần Thơ nhằm đánh giá hiện trạng khai thác, biến động cao độ và quản lý nước dưới đất (NDĐ). Tương quan giữa khai thác, mực nước trên sông Hậu (trạm CTH-039803) và cao độ NDĐ tại các trạm quan trắc được thiết lập. Kết quả nghiên cứu cho thấy lưu lượng khai thác NDĐ tại khu công nghiệp Trà Nóc là rất lớn, tổng lưu lượng khai thác đã tăng gấp 6 lần, từ 3.568 m3/ngày tăng lên 19.738 m3/ngày lần lượt từ năm 2004 đến 2010. Khai thác NDĐ quá mức là nguyên nhân chính dẫn đến mực nước hạ thấp tại tầng Pleistocen và Holocen lần lượt là 4 m và 1 m từ năm 2000 đến 2015. Mưa và sông Hậu là nguồn bổ cập chính đối với tầng Holocen. Bên cạnh đó, công tác quản lý NDĐ của các cơ quan chức năng vẫn chưa thực sự hiệu quả, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và cơ quan quản lý ở địa phương; do đó cần có những giải pháp quản lý NDĐ thiết thực hơn ở hiện tại và trong tương lai.
Từ khóa: Biến động cao độ, khai thác nước dưới đất, khu công nghiệp Trà Nóc, quản lý nước dưới đất

Article Details

Tài liệu tham khảo

Adhikary, S.K., Chaki, T., Rahman, M.M. and Gupta, A.D., 2013. Estimating groundwater recharge into a shallow unconfined aquifer in Bangladesh. Journal of Engineering Science, 4(1): 11-22.

Bùi Học, Hoàng Văn Hưng, Đoàn Văn Cánh, Nguyễn Tuấn Tiến và Đỗ Thanh Bình, 1995. Bảo vệ nước dưới đất vùng Đồng bằng Nam Bộ. Bộ Giáo dục và Đào tạo. Hà Nội, trang 1-7.

Đoàn Văn Cánh & NNK, 2013. Tài nguyên nước dưới đất Đồng bằng Nam Bộ: Những thách thức và giải pháp. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thủy lợi. 14: 54-62.

Erban, L.E., Gorelick, S.M. and Zebker, H.A., 2014. Groundwater extraction, land subsidence, and sea-level rise in the Mekong Delta, Vietnam. Environmental Research Letters, 9(8): 01-06.

Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra Tài nguyên nước Miền Nam, 2013. Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến tài nguyên nước dưới đất vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đề xuất các giải pháp ứng phó.

Sở Tài nguyên và Môi trường TPCT, 2012. Báo cáo Công tác quản lý nhà nước về tài nguyên nước trên địa bàn thành phố Cần Thơ.

Sở Tài nguyên và Môi trường TPCT, 2016. Báo cáo hiện trạng quan trắc động thái nước dưới đất thành phố Cần Thơ đến năm 2016.

Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường Cần Thơ, 2009. Báo cáo diễn biến chất lượng môi trường thành phố Cần Thơ 10 năm (1999-2009).

UNICEF, 2012. Báo cáo của UNICEF tại Diễn đàn ngày nước thế giới (Marseille), ngày truy cập 10/06/2016. Địa chỉ truy cập: http://www.sggp.org.vn/thegioi/2012/3/283228.

Uỷ ban nhân dân thành phố Cần Thơ, 2010. Công văn số 2946/UBND-KT, ngày 23/6/2010 của UBND TPCT về việc “gia hạn cấp phép khai thác nước dưới đất”.

WEC, 2016. Thiếu nước làm gia tăng rủi ro đối với nguồn năng lượng, ngày truy cập 10/06/2016. Địa chỉ truy cập: http://www.vietnamplus.vn/wec-thieu-nuoc-lam-gia-tang-rui-ro-doi-voi-nguon-nang-luong/376465.vnp.

World Bank, 2009. TA4903-VIE Water Sector Review Project-Final Report. EEW702-FR- REP - 001- Rev. 2.