Đánh giá đặc tính hóa học đất của ba kiểu liếp canh tác khóm (Ananas comosus L.) trong vùng đê bao tại xã Tân Lập 1, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang

Abstract

Pineapple has been cultivated in Tân Phước, Tiền Giang for more than 6 years and fertilizers application depends highly on local farmers' experiences. In addition, organic fertilizers has not been often used. These reasons could probably lead to the soil degradation resulting in the low yield and inhomogeneous products. Therefore, soil properties assessment is important to understand possible factors leading to the low yield of pineapple in the area. Different soil samples were taken according to different land preparation methods: (1) raised beds were renewed and new crops were introduced; (2) raised beds were not renewed over the last 6 years (each crop per year); and (3) raised beds which are recently not cultivated pineapple due to the infection of many diseases in previous years resulting in very low yield. Results showed that soil samples collected from the first group of land preparation methods have got better chemical properties, e.g., organic matter and CEC are significantly higher than those in second (unimproved soils) and third groups (uncultivated soils). Hence, soil in these beds need to be newly prepared and replanted to improve soil nutrients content. In addition, results of this study showed that the P in the complex compounds with Fe- was dominant compared to Al- and Ca-P compounds, in all three groups of soils. It is necessary to apply organic fertilizer and lime, and phosphate- fertilizers to increase concentration of available phosphorus and to reduce iron and aluminum toxicity.

Tóm tắt

Qua khảo sát thực tế sản xuất cho thấy hầu hết khóm ở  Tân Phước, Tiền Giang được nông dân trồng và khai thác có thời gian từ 6 năm trở lên, sử dụng phân bón cho cây khóm chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, trong suốt quá trình canh tác không sử dụng phân bón hữu cơ. Đây có thể là những nguyên nhân làm chất lượng đất bắt đầu suy giảm, ảnh hưởng đến năng suất khóm, chất lượng trái không đồng đều. Đánh giá chất lượng đất nhằm tìm hiểu nguyên nhân gây thất thu năng suất khóm là cần thiết. Tiến hành thu thập mẫu đất của 3 kiểu liếp canh tác khóm khác nhau gồm (1) liếp khóm đã được cải tạo và trồng mới; (2) liếp khóm chưa được cải tạo (trồng 1 vụ lưu vụ trên 6 năm) và  (3) liếp khóm không canh tác (trước khi bỏ trống các liếp này đã xuất hiện nhiều sâu bệnh, năng suất rất thấp). Kết quả phân tích cho thấy liếp khóm đã cải tạo và trồng lại khóm mới có hàm lượng chất hữu cơ, khả năng trao đổi cation trong đất cao hơn, khác biệt có ý nghĩa thống kê ở mức 5% (p<0,001) so với các liếp canh tác chưa được cải tạo và liếp khóm không canh tác. Các liếp khóm trồng lưu vụ cần cải tạo lại đất và trồng mới để tăng cường hàm lượng chất dinh dưỡng trong đất. Kết quả phân tích thành phần lân trong đất canh tác khóm nhận thấy hàm lượng P-Fe là chủ yếu, kế đến là P-Al và P-Ca thấp nhất. Trong canh tác khóm cần thiết sử dụng  phân hữu cơ và vôi, sử dụng một số các loại phân lân có chứa Ca nhằm gia tăng lượng lân hữu dụng cho đất, hạn chế các độc chất Al, Fe.