Võ Quang Minh * Trần Thị Hiền

* Tác giả liên hệ (vqminh@ctu.edu.vn)

Abstract

The Mekong Delta is the key national food production, accounts for more than 53% of the total rice production and contributes 90% of national rice export. However, the rice pests and pest outbreak was affecting the productivity and yield of rice and very difficult to manage and predict. Therefore, the study focused mainly on tracking, monitoring the progress of rice showing and the rice cropping stages in the locality for early warning the occurrence of pest and disease. The study was based on MODIS remote sensing to analyze the Vegetation Index (NDVI) to support tracking down the rice showing progress for early warning the occurrence of pest in the Mekong Delta, which assist the managers to develop the management strategies effectively and timely. Results showed that satellite images of MODIS can be used to generate the rice cropping stages and pest occurrence status. There was a close correlation between vegetation indices with different rice cropping stages at high accuracy (R2 = 0.83).
Keywords: Cropping stages,   pest, remote sensing, MODIS, NDVI

Tóm tắt

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng trọng điểm sản xuất lương thực của quốc gia, chiếm hơn 53% tổng sản lượng lúa và đóng góp 90% sản lượng gạo xuất khẩu cả nước. Tuy nhiên, tình hình dịch hại và bộc phát của dịch hại rất khó quản lý và dự báo đã làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng lúa. Do đó, nghiên cứu chủ yếu theo dõi, giám sát tiến độ xuống giống, hiện trạng trà lúa và cơ cấu mùa vụ của toàn vùng phục vụ cho dự báo sớm tình hình dịch hại trên lúa cho các địa phương. Nghiên cứu sử dụng công nghệ viễn thám dựa trên ảnh MODIS để phân tích chỉ số thực vật (NDVI) hỗ trợ theo dõi tiến độ xuống giống lúa làm cơ sở dự đoán và dự báo xu thế phát triển và khả năng bộc phát các loại dịch hại lúa ở toàn vùng, giúp các nhà quản lý đề xuất các chiến lược quản lý, đồng thời giúp người nông dân có kế hoạch phòng trừ hiệu quả và kịp thời. Kết quả cho thấy có thể sử dụng ảnh vệ tinh độ phân giải thấp đa thời gian MODIS để xây dựng bản đồ hiện trạng trà lúa. Nó có mối liên hệ chặt chẽ giữa chỉ số khác biệt thực vật với các giai đoạn tăng trưởng của cây. Đồng thời qua kết quả kiểm tra, đối chiếu cho thấy kết quả giải đoán có độ chính xác cao với độ tin cậy R2=0,83.
Từ khóa: Trà lúa, dịch hại, viễn thám, MODIS, NDVI

Article Details

Tài liệu tham khảo

Aronoff, S. (1989) Geographic Information Systerm: A Management Perspective. WDL, Ottawa, Canada. pp. 151-163.

Burrough, P.A. (1986) Principles of Geographical Information Systems for Land Resources Assessement. Clarendon, Oxford. 193 pp.

Casadesús, J., Tambussi, E., Royo, C. and Araus, J. L. (2000), “Growth assessment of individual plants by an adapted remote sensing technique”, Durum Wheat Improvement in the Mediterranean Region: New challenges, Options Mediterranénnes, Zaragoza. pp.129-132.

Lê Sâm (1996), Thủy văn công trình, NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội. 164 trang.

Parida, B. R., B. Oinam, N. R. Patel, N. Sharma, R. Kandwal and M. K. Hazarika. (2008). Land surface temperature variation in relation to vegetation type using MODIS satellite data in Gujarat state of India. International Journal of Remote Sensing, Vol. 29, pp. 4219–4235.

Trần Thị Hiền, Võ Quang Minh, (2010). Ảnh viễn thám Modis trong theo dõi tiến độ xuống giống trên vùng đất trồng lúa ở ĐBSCL. Kỷ Yếu hội thảo Ứng dụng GIS toàn quốc 2010. Nhà xuất bản Nông nghiệp. Số 198-2010/CXB/209-05/NN. Trang 85-93.