Nguyễn Hồ Bảo Trân * , Nguyễn Hữu Hưng Cao Thanh Hoàn

* Tác giả liên hệ (nhbtran@ctu.edu.vn)

Abstract

A total of 2288 blood samples of ducks were collected in 2 areas: Thoi Lai district, O Mon district of Can Tho city and Cao Lanh district, Cao Lanh city of Dong Thap province, and blood-smears were stained with Giemsa method and identified species of Leucocytozoon or Plasmodium according to the method of Pham Sy Lang (2005), Soulby (1999); the necropsy was performed on 78 ducks; and the experimental treatments of blood parasite disease were carried out in 3 duck flocks, using T.CORYZIN and HANCOC medicines. The results showed that the prevalence of hemoparasite infection was rather high at 26.35%, namely the prevalence of infection in Dong Thap province, and Can Tho city was 26.38%, and 26.34%; respectively. Notably, it increased according to the ages of ducks. Leucocytozoon simondi and Plasmodium spp. were detected in collected samples. Leucocytozoon simondi was main species infecting domestic ducks and it has a much higher prevalence than that of the others. Anemia, pale mucosa, stuntedness, green droppings, diarrhea, paralysis of the legs, and sometimes suddenly dead were recorded as the clinical signs of infected ducks. Through necropsy, we also detected hemorrhage and necrosis in lung and liver, enlargement in kidney and spleen of ducks. Both T.CORYZIN and HANCOC are effective after 14 to 21 days of treatment.
Keywords: Duck, parasite, Leucocytozoon simondi, Plasmodium spp., T.CORYZIN, HANCOC, Can Tho

Tóm tắt

Qua thu thập 2.288 mẫu máu vịt thịt tại 2 địa điểm huyện Thới Lai và quận Ô Môn thuộc thành phố Cần Thơ và huyện Cao Lãnh và thành phố Cao Lãnh thuộc tỉnh Đồng Tháp và kiểm tra sự hiện diện ký sinh trùng đường máu bằng phương pháp nhuộm Giemsa, tìm sự hiện diện của Leucocytozoon hoặc Plasmodium theo phương pháp của Phạm Sỹ Lăng (2005), Soulby (1999). 78 vịt được mổ khám tìm bệnh tích đặc trưng, tiến hành điều trị bệnh ký sinh đường máu trên 3 đàn vịt thịt với thuốc T.CORYZIN và HANCOC. Đàn vịt thịt nhiễm ký sinh trùng đường máu với tỷ lệ nhiễm chung khá cao chiếm 26,35%, cụ thể tỉnh Đồng Tháp là 26,38% và thành phố Cần Thơ là 26,34%. Tỷ lệ này tăng đồng biến theo lứa tuổi. Leucocytozoon simondi và Plasmodium spp. là 2 loài ký sinh trùng đường máu được tìm thấy trên vịt khảo sát. Trong đó, tỷ lệ nhiễm loài Leucocytozoon simondi là chủ yếu và cao hơn tỷ lệ nhiễm loài Plasmodium spp.. Về triệu chứng nhận thấy vịt bị nhiễm ký sinh trùng đường máu có biểu hiện thiếu máu, niêm mạc nhợt nhạt, còi co?c, tiêu chảy phân xanh, liệt chân và có khi chết đột ngột. Về bệnh tích đại thể đã ghi nhận trên gan, phổi có nhiều nốt hoại tử và xuất huyết; lách sưng, thận sưng. Hai loại thuốc T.CORYZIN và HANCOC đều cho hiệu quả tốt sau 14 đến 21 ngày điều trị.
Từ khóa: Vịt, ký sinh trùng, Leucocytozoon simondi, Plasmodium spp., T.CORYZIN, HANCOC Cần Thơ, Đồng Tháp

Article Details

Tài liệu tham khảo

Adam M. G. K., J. Paul and V. Zaman, 1971. Medical and Veterinary Protozoology, Edinburgh and London, pp. 106 – 115.

Dey A. R., N. Begum, Anisuzzaman, M. A. H. N. A. Khan and M. M. H. Mondal, 2008. Haemoprotozoan infection in ducks: prevalence and pathology, Bangladesh Journal Veterinary and Medicine, 6 (1):53-58.

Hoàng Thạch, 2004. Bước đầu tìm hiểu tình hình nhiễm Leucocytozoon trên gà nuôi tại thành phố Hồ Chí Minh, Tạp chí khoa học kỹ thuật Thú y, 3 : 60 - 61.

Kocan A. A., M. C. Shaw and P. M. Morgan, 1979. Some parasitic and infectious disease in waterfowl in Oklahoma, Journal of Wildlife Disease, 15: 137 – 141.

Lâm Thị Thu Hương, 2005. Khảo sát bệnh tích đại thể và vi thể trên gà nhiễm Leucocytozoon trên gà nuôi công nghiệp tại một số tỉnh miền Đông và Tây Nam Bộ, Tạp chí khoa học kỹ thuật Thú y, 6: 39 - 44.

Lê Văn Năm, 2011. Bệnh do ký sinh trùng Leucocytozoon, Tạp chí khoa học kỹ thuật Thú y, 4: 77-83.

Nguyễn Hữu Hưng, 2011. Khảo sát tình hình nhiễm ký sinh trùng đường máu trên gà thịt tại hai tỉnh Vĩnh Long và Sóc Trăng, Tạp chí khoa học kỹ thuật Thú y, 4: 44-48.

Phạm Sỹ Lăng, 2005. Bệnh mới ở gia cầm và cách phòng trị, NXB Nông nghiệp Hà Nội, tr. 149 – 154.

Shurulinkov P., and V. Golemansky), 2003. Plasmodiumand Leucocytozoon (Sporozoa: Haemosporida) of Wild Birds in Bulgaria, ACTA Protozoologica, pp.205-214.

Shutler D., C. Davison, C. D. Ankney and A. Mullie, 1999. Effects of the blood parasite Leucocytozoon simondion growth rates of anatid ducklings, Canadian journal of Zoology, 77: 1573-1578.

Soulsby E. J. L., 1977. Helminths Arthropods & Protozoa of Domesticated Animals, London baillère Tindal and Cassell, pp. 683-697.