ĐÁNH GIÁ ĐỘNG THÁI THỦY VĂN VÀ SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

Abstract

The study was conducted with the objectives of assessing the dynamics of water resources in terms of space and time and identifying changes of the land use in the Mekong Delta during the period of 2006 - 2010. Possible impacts of hydrological changes on the land use were strongly considered in this study. Basic statistic approaches (descriptive statistics and trends analysis) were applied to analyze rainfall characteristics (based on measured data in the period of 1980 - 2004). Results of the existing hydraulic models were used to identify flood and saline intrusion dynamics in the present and future. Besides, GIS techniques were also used to create the maps of water resources dynamics and to analyse land use changes over the period. The obtained results showed that water resourses dynamics kept a significant role, leading to land use changes at the delta scale. Moreover, the study also presented areas where land use has significantly changed under the impacts of hydrological changes and development of irrigation system. Such the obtained results could be a valuable base for development plans of the entire delta.

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá động thái nguồn tài nguyên nước theo không gian và thời gian, đồng thời, xác định sự thay đổi sử dụng đất đai ở Đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn 2006 - 2010. Trên cơ sở đó, tác động của sự thay đổi động thái thủy văn lên sử dụng đất đai được xem xét. Phương pháp thống kê mô tả và thống kê xu hướng được áp dụng để phân tích đặc tính mưa ở Đồng bằng sông Cửu Long (dựa trên số liệu thực đo trong giai đoạn 1980 - 2004). Kết quả tính toán từ các mô hình thủy lực được sử dụng để xác định diễn biến lũ và xâm nhập mặn trong hiện tại và tương lai. Ngoài ra, phần mềm GIS cũng được sử dụng để xây dựng các bản đồ động thái nguồn tài nguyên nước và phân tích thay đổi sử dụng đất đai qua các năm. Kết quả nghiên cứu cho thấy, động thái nguồn tài nguyên nước có nhiều biến động và là một trong những nguyên nhân tác động đến sự thay đổi sử dụng đất đai ở Đồng bằng sông Cửu Long. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đã thể hiện được những vùng có sự thay đổi đáng kể về sử dụng đất đai dưới tác động của yếu tố thủy văn và sự phát triển của hệ thống công trình thủy lợi. Kết quả của nghiên cứu này góp phần cho việc quy hoạch phát triển ngành cũng như quy hoạch tổng thể cho Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là vùng ven biển.