Tổng quan tình hình nghiên cứu về các tác phẩm đi sứ Trung Quốc của Việt Nam ở nước ngoài

Abstract

The works of Vietnamese envoys during their trips to China are very unique and valuable for many aspects of studies. Outside of Vietnam, after Vãng Tân nhật ký was published, especially after Yuenan Hanwen Yanxing wenxian jicheng came out, there are more and more researches on Vietnamese envoys’ works. In this paper, we try to survey all related researches of foreign scholars and classify those for future researches. The findings shows that, there are about fifty researches up to now which mainly focus on the culture exchange and the relationship between Vietnam and China, the image of China in Vietnamese envoys’ eyes, using Vietnamese envoy’s works for China area studies…Compared with the amount of authors, works already published, as well as the value of those books, we cannot be satisfied with the above number of researches. Hence with this paper, we want to figure out the review of researches on Vietnamese envoys’ works outside of Vietnam, and hope that there will be more and more researches on this topic in the near future.

Tóm tắt

Tác phẩm đi sứ của các sứ giả Việt Nam sang Trung Quốc là một loại hình văn bản đặc biệt, có giá trị sử liệu to lớn và quan trọng. Tại nước ngoài, từ khi Vãng Tân nhật ký của Nguyễn Thuật, tác phẩm đi sứ đầu tiên được ấn hành, đặc biệt sau khi Việt Nam Hán văn Yên hành văn hiến tập thành được xuất bản, các học giả nước ngoài đã chú ý hơn và lần lượt cho ra nhiều công trình nghiên cứu liên quan. Trong bài viết này, chúng tôi tiến hành thu thập, khảo sát và phân loại các nghiên cứu về tác phẩm đi sứ của Việt Nam ở nước ngoài tính đến thời điểm hiện tại. Kết quả cho thấy, đến nay đã có hơn năm mươi công trình được công bố, chủ yếu tập trung vào một số chủ đề như giá trị sử liệu của các tư liệu, quan hệ, giao lưu văn hóa Việt – Trung, hình tượng Trung Quốc qua con mắt các sứ giả Việt Nam, tư liệu đi sứ và nghiên cứu khu vực học Trung Quốc… Tuy nhiên, số lượng, chủ đề nghiên cứu như trên hoàn toàn chưa tương xứng với số lượng tác giả, tác phẩm đi sứ đã được công bố, cũng như giá trị của chúng. Thông qua bài viết, chúng tôi hi vọng sẽ cung cấp cho độc giả một cái nhìn tổng quát về tình hình nghiên cứu tác phẩm đi sứ tại nước ngoài, và hi vọng trong tương lai không xa sẽ có nhiều nghiên cứu hơn khai thác loại hình tác phẩm này.