Trương Hoàng Minh * Tô Phâm Thị Hà Vân

* Tác giả liên hệ (thminh@ctu.edu.vn)

Abstract

This research was conducted from July to November 2013 in Ca Mau province, through directly interviewing 62 respondents, including 56 actors participating in the value chain of organic shrimp-mangrove and 6 key managers from Mangove forest Management Units and Department of Agriculture and Rural Development of Ngoc Hien and Nam Can Districts. The result showed that there were fivedistribution channels of organic shrimp production, in which three key channels were “Farmers – Middlemen – Procesors”, “Farmers – Middlmen – Wholesalers – Processors” and “Farmers – Wholesalers – Processors”. All channels were characterized by unequal distribution of total added value (TAV) and income among chain actors. The cost price of farmers was 104.9 thousand VND/kg and sold to middlemen with the price of 197.1 thousand VND/kg, contributing to 53.3% of TAV. The difference in selling price between middlemen and wholesalers was 24.9 thousand VND/kg. Middlemen shared 14.4% TAV. Wholesalers resold about 98.5% of raw shrimp to processors with the price of 244.5 thousand VND/kg, accounting for 13.0% of TAV. Finally, the processors exported shrimp and get a profit of 12.4 thousand VND/kg, allocating 19.4% of TAV in the value chain. The total net income was unequally shared, mainly focusing on processors.

Keywords: Actors, value chain, added value, organic shrimp, Ca Mau

Tóm tắt

Nghiên cứu này đã được thực hiện từ 07-11/2013 tại tỉnh Cà Mau thông qua việc phỏng vấn trực tiếp 62 mẫu bao gồm 56 mẫu các tác nhân tham gia chuỗi giá trị tôm-rừng sinh thái (ST) và 6 cán bộ quản lý rừng và phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Ngọc Hiển và Năm Căn. Kết quả có 5 kênh phân phối sản lượng tôm ST, trong đó có 3 kênh chính là ?Người nuôi - Thu gom - Nhà máy chế biến (NMCB); ?Người nuôi - Thu gom - Vựa - NMCB? và ?Người nuôi - Vựa - NMCB?. Sự phân phối giá trị gia tăng (GTGT) và thu nhập giữa các tác nhân trong chuỗi là không đồng đều. Giá thành sản xuất của người nuôi tôm ST là 104,9 ngàn đ/kg và bán cho người thu gom với giá là 197,1 ngàn đ/kg, chiếm 53,3% tổng GTGT. Người thu gom bán tôm nguyên liệu lại cho vựa với giá chênh lệch là 24,9 ngàn đ/kg, chiếm 14,4% GTGT. Vựa bán hầu hết tôm nguyên liệu (98,5%) cho NMCB với giá là 244,5 ngàn đ/kg, chiếm 13,0% GTGT. Sau đó, NMCB toàn bộ sản phẩm với lợi nhuận là 12,4 ngàn đ/kg, chiếm 19,4% GTGT toàn chuỗi. Phân tích chi phí-lợi nhuận cho thấy có sự khác biệt trong tổng thu nhâp trong năm giữa các tác nhân, tập trung chủ yếu vào NMCB.

Từ khóa: Tác nhân, chuỗi giá trị, giá trị gia tăng, tôm sinh thái, Cà Mau

Article Details

Tài liệu tham khảo

C T Binh, M J Phillips, H Demaine, 1997. Integrated shrimp-mangrove faming systems in the Mekong Delta of Vietnam. Research Aquaculture, 1997, 28, 599-610.

Camimex, 2010. Báo cáo bạch. 69 trang.

Camimex, 2012. Internal Control Systerm Manual. Version 6.0.

Le Xuan Sinh, Huynh Van Hien, Nguyen Thi Kim Quyen and Dang Thi Phuong, 2011. Value chain analysis of hard clam and Black tiger shrimp in Tra Vinh province. Consultant report. GTZ and Can Tho University.

Naturland, 2009. Naturland standards for Organic Aquaculture. Version 11/2009.

Nguyễn Trung Chánh, 2008. Phân tích ngành hàng tôm sú sú sinh thái tỉnh Cà Mau. Luận văn Thạc Sỹ chuyên ngành Nuôi trồng thủy sản, Trường Đại học Cần Thơ.

Phòng Nông ngiệp và Phát triển nông thôn huyện Ngọc Hiển, 2010. Báo cáo kết quả nuôi tôm sú sinh thái năm 2009 và kế hoạch thực hiện năm 2010.

Phòng Nông ngiệp và Phát triển nông thôn huyện Ngọc Hiển, 2012. Báo cáo kết quả nuôi tôm sú sinh thái năm 2011 và kế hoạch thực hiện năm 2012.

Trần Ngọc Hải và Amararatne Yakupitiyage, 2005. The effect of the composition of mangrove leaf litter on water quality, growth and survival of black tiger shrimp. Aquaculture 250 (2005) 700-712.

Trương Hoàng Minh và Lâm Thái Xuyên, 2011. Hiện trạng phát triển và hiệu quả kinh tế-kỹ thuật của mô hình nuôi tôm sinh thái ở tỉnh Cà Mau. Tạp chí Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tr.58-64.

Võ Thị Thanh Lộc và Nguyễn Phú Son, 2013.Giáo trình phân tích chuỗi giá trị sản phẩm. Nhà Xuất Bản Đại học Cần Thơ. Tr. 34-37.

http://www.snvworld.org/en/redd/news/snv-redd-blog/organic-shrimp-certification-a-new-approach-to-pes/chung-nhan-nuoi-tom-sinh. Truy cập ngày 11/12/2013.