Đánh giá sự thay đổi hệ thống canh tác trên cơ sở tài nguyên nước mặt vùng Đồng bằng sông Cửu Long: nghiên cứu cụ thể trong điều kiện huyện Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng

Abstract

This study is to assess possible changes of farming systems in the low coastal plain of the Vietnamese Mekong Delta according to changes of (surface) water resources from 2005 to 2013 with the case study of the Nga Nam district, Soc Trang province. Individual interviews with local staffs of relevant departments, group-interviews with representatives of local farmers (via the Participatory Rural Appraisal approach) and household surveys with individual famers were main approaches to collect information and data about past farming systems and possible causes of changes. The obtained results showed that surface water resources and farming systems changed significantly both in terms of space and time and the surface water resources changes were amongst the main causes leading to farming system changes. Moreover, agricultural policies and productivity, and land and labour availability also contributed to farming system changes.

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá sự thay đổi của hệ thống canh tác ở vùng đồng bằng ven biển thấp, Đồng bằng sông Cửu Long dựa trên sự thay đổi động thái nguồn tài nguyên nước mặt trong chuỗi thời gian từ 2005 đến 2013; trường hợp nghiên cứu tại huyện Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng. Phương pháp phỏng vấn các nhà quản lí, đánh giá nhanh nông thôn có sự tham gia của người dân địa phương và phỏng vấn nông hộ được thực hiện nhằm thu thập các thông tin, dữ liệu về sự thay đổi hệ thống canh tác và các nguyên nhân ảnh hưởng. Kết quả nghiên cứu cho thấy, nguồn nước mặt và hệ thống canh tác có nhiều biến động cả về không gian và thời gian. Thay đổi của nguồn tài nguyên nước mặt là nguyên nhân chính dẫn đến thay đổi về hệ thống canh tác. Ngoài ra, các yếu tố về chính sách trong nông nghiệp, năng suất, khả năng tận dụng nguồn tài nguyên đất và lao động cũng ảnh hưởng đến thay đổi hệ thống canh tác ở vùng nghiên cứu.