SỰ BIẾN ĐỘNG HÀM LƯỢNG PHYTIC ACID TỪ CÁC DÒNG LÚA ĐƯỢC GÂY ĐỘT BIẾN BẰNG CHIẾU XẠ TIA GAMMA

Abstract

Phytic acid is a molecule composed of myo-inositol 1,2,3,4,5,6 hexakis dihydrogen phosphate (Ins P6), a major component of phosphorus (P) in the plant. In seeds of the plant, there are contain about 50-80% of total phosphorus (Lott, 1984). At pH of 7.3 to 7.4, the form of phytic acid were negatively charged ions and linked the mineral nutrition produced complex components with high indigestion. Moreover, phospho was presented with form of phytate or phytic, human and monogastric animals were not absorbed. This the reason was made environmental pollution. In this studied, five different rice varieties such as OM819, OM4900, OM3536, D4 and D8 were used to irradiate with gamma rays at five degrees of 10kr, 20, 30, 40 and 50kr to produce mutant lines with low levels of phytic acid. Results showed that, in radiation level at 10kr no lines rice were expressed low phytic acid. At the level of 20kr, there are three populations of OM819, OM4900 and OM3536 were appeared low phytic acid with 8 lines rice were expressed low phytic acid in grain. At the level of 30kr, the results showed that seven lines were presented low  phytic acid, these lines belong to four populations as OM819, OM4900, OM3536 and D4. At the level of 40kr radiation, four populations appeared five lines were expressed low phytic acid, of which three lines were expressed level 3 and two lines with level 4, respectively. At the level of  50kr, there is only one line was expressed level 3, this is OM819 population.

Tóm tắt

Phytic acid có cấu tạo phân tử là myo-inositol 1,2,3,4,5,6 hexakis dihydrogen phosphate (Ins P6), là thành phần chính trong nguồn phốt pho (P) dự trữ của thực vật, chiếm khoảng 50 ? 80% phốt pho tổng của hạt (Lott, 1984). ở pH sinh lý, phytic acid ở dạng đa ion tích điện âm kèm giữ chặt các khoáng dinh dưỡng tạo phức chất khó tiêu. Hơn nữa, phốt pho ở dạng phytic hay phytate con người và động vật dạ dày đơn không thể hấp thu, được bài thải ra ngoài gây ô nhiễn môi trường. Năm giống lúa OM819, OM4900, OM3536, D4 và D8 được chiếu xạ bằng tia gamma ở 5 mức độ 10kr, 20, 30, 40 và 50kr nhằm tạo dòng đột biến có hàm lượng phytic acid thấp. Kết quả ở mức độ chiếu xạ 10kr chưa xuất hiện dòng có hạt biểu hiện phytic acid thấp. ở mức độ chiếu xạ 20kr có 3 quần thể OM819, OM4900 và OM3536 với 8 dòng có hạt biểu hiện phytic acid thấp. ở mức độ 30kr, xuất hiện 7 dòng có hạt biểu hiện phytic acid thấp thuộc 4 quần thể OM819, OM4900, OM3536 và D4. ở mức độ 40kr 4 quần thể trên chỉ xuất hiện 5 dòng biểu hiện phytic acid thấp, với 3 dòng biểu hiện cấp 3 và 2 dòng biểu hiện cấp 4. ở mức độ chiếu xạ 50kr chỉ 1 dòng xuất hiện phytic acid ở mức 3 thuộc quần thể OM819.