ĐÁP ỨNG ĐIỆN SINH LÝ VỚI PHEROMONE LY TRÍCH VÀ NHỮNG HỢP CHẤT LIÊN QUAN CỦA BƯỚM SÂU ĐỤC GÂN LÁ NHÃN CONOPOMORPHA LITCHIELLA BRADLEY (LEPIDOPTERA: GRACILLARIIDAE)

Lê Văn Vàng * , Tetsu Ando và Nguyễn Đức Độ

* Tác giả liên hệ (lvvang@ctu.edu.vn)

Article Sidebar

Full Text: PDF

Ngày nhận bài: 20-04-2021
Ngày duyệt đăng: 03-06-2022
Ngày xuất bản: 01-05-2007
Title:
Lượt xem
45
Downloads
16
Trích dẫn
Vàng, L. V., Ando, T. ., & Độ, N. Đ. (2007). ĐÁP ỨNG ĐIỆN SINH LÝ VỚI PHEROMONE LY TRÍCH VÀ NHỮNG HỢP CHẤT LIÊN QUAN CỦA BƯỚM SÂU ĐỤC GÂN LÁ NHÃN CONOPOMORPHA LITCHIELLA BRADLEY (LEPIDOPTERA: GRACILLARIIDAE). Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ, (7), 77-84. Truy vấn từ https://ctujsvn.ctu.edu.vn/index.php/ctujsvn/article/view/463
Số báo
Số. 7 (2007)
Chuyên mục
Công nghệ

Abstract

A Gas chromatography (GC)-Electroantennogram detector (EAD) analysis of the C. litchiella pheromone extract resulted in two EAG-active components, denoted component I and II, with the EAG-intensities and retention times (Rt) as follows: 43 ?V at Rt 15.60 min and 264 ?V at Rt 16.14 min, respectively.  In GC-EAD analyses of the authentic samples of C16 straight chain compounds, (10Z)-10-hexadecen-1-ol and (7Z,11Z)-7,11-hexadecadienyl acetate eluted at the same retention time, 15.60 min, with the pheromone component I.  However, the EAG-response of (7Z,11Z)-7,11-hexadecadienyl acetate (288 ?V) was much stronger than that of (10Z)-10-hexadecen-1-ol (183 ?V).  Generally, among analyzed compounds, male antenna most strongly responded to acetates. Meanwhile, alcohols and aldehydes showed weak or no EAG-activities.
Keywords: ElectroAntennogram, GC-EAD, EAG-active component, type I pheromone, pheromone component

Tóm tắt

Phân tích Gas Chromatography (GC)-Electroantennogram detector (EAD) cho kết quả râu đầu bướm đực Conopomorpha litchiella đáp ứng với hai thành phần pheromone (ký hiệu là thành phần I và II) trong mẫu ly trích với cường độ đáp ứng và thời gian lưu lần lượt như sau: 43 ?V ở Rt 15.60 phút và 264 ?V ở 16.14 phút.  Trong phân tích GC-EAD của những hợp chất 16 carbon mạch thẳng tổng hợp, (10Z)-10-hexadecen-1-ol và (7E,11E)-7,11-hexadecadienyl acetate có cùng thời gian lưu với thành phần pheromone I ở 15.60 phút.  Tuy nhiên, đáp ứng EAG của (7Z,11Z)-7,11-hexadecadienyl acetate (288 ?V) là mạnh hơn rất nhiều so với (10Z)-10-hexadecen-1-ol (183 ?V).  Một cách tổng quát, giữa những hợp chất được phân tích, râu đầu bướm đực đáp ứng EAG mạnh với acetate (-CO2CH3), trong khi đáp ứng yếu hoặc không đáp ứng với rượu (-OH) và aldehyde (-CHO).
Từ khóa: Conpomorpha litchiella, Electroantennogram, GC-EAD, thành phần hoạt động EAG, pheromone kiểu I, thành phần pheromone

Article Details

Tài liệu tham khảo

Ando, T. 2005. Internet database: http://www.tuat.ac.jp/~antetsu/LepiPheroList.htm

Ando, T., S. Inomata and M.Yamamoto, 2004. Lepidopteran sex pheromones. Topics Current Chem. 239: 51-96.

Beevor, P. S., A. Cork, D. R. Hall, B. F. Nesbitt, R. K. Day and J. D. Mumford, 1986. Components of female sex pheromone of cocoa pod borer moth, Conopomorpha litchiella. J. Chem. Ecol. 12 (1): 1- 23.

Bradley, J. D. 1986. Identity of the South-East Asian cocoa moth, Conopomorpha cramerella (Snellen) (Lepidoptera:Gracillariidae), with descriptions of three allied new species. Bull. Entomol. Res. 76: 41-51.

Cúc, N. T. T. 2000. Côn trùng và nhện gây hại cây ăn trái vùng đồng bằng sông Cửu long và biện pháp phòng trị. Nhà xuất bản Nông Nghiệp. Trang 118 – 121.

El-Sayed, A.M. 2005. Internet database: http://www.pherobase.com

Hwang, J. S. and C. C. Hung, 1996a. Gracillariid insect pests attacking litchi and longan in Taiwan. Plant Prot. Bull. 38:75-78.

Inomata, S., M. Komoda, H. Watanabe, M. Nomura, and T. Ando, 2000. Identification of sex pheromones of Anadevidia peponis and Macdunnoughia confusa, and field tests of their role in reproductive isolation of closely related Plusiinae moths. J. Chem. Ecol. 26 (2): 443-454.

Kalinová, B., P. Jiroš, J. Zd’ árek, X. Wen, and M. Hoskovec, 2006. GC x GC/TOF MS technique – A new tool in identification of insect pheromones: Analysis of the persimmon bark borer sex pheromone gland. Talanta 69 (3): 542-547.

Menzel, C. 2002. The lychee crop in Asia and the Pacific. Rap Publication: Food and Agriculture Organization of the United Nation Regional Office for Asia and the Pacific Bangkok, Thailand, p. 74.

Roelofts, W., and L. Bjostad, 1984. Biosynthesis of lepidopteran pheromones. Bioorganic Chemistry 12, 279-298.

Svatoš, A., Kalinová, B., Hoskovec, M., Kindl, J., Hovorka, O. and Hrdý, I. 1999. Identification of a new lepidopteran sex pheromone in picogram quantities using an antennal biodetector: (8E,10Z)-Tetradeca-8,10-dienal from Cameraria ohridella. Tetrahedron Letters 40: 7011-7014.

Vang, L. V., S. Inomata, M. Kinjo, F. Komai and T. Ando, 2005. Sex pheromones of five olethreutine species associated with the seedlings and fruits of mangrove plants in the Ryukyu Islands, Japan: Identification and field evaluation. J. Chem. Ecol., 31 (4): 859 – 878.