Phan Hoàng Vũ * , Trần Cẩm Tú , Phạm Thanh Vũ Võ Quang Minh

* Tác giả liên hệ (phvu@ctu.edu.vn)

Abstract

This study was conducted to apply geographic information system (GIS) technology and algorithms to assess land use fluctuation and land demand forecasts for socio-economic development, a case study in Ca Mau city. The GIS method and Markov chains were mainly used in this study. The data were aggregated, analyzed, and evaluated by descriptive statistics method. The results showed that the land use change in the period of 2005-2015 up to 54.2% of total area. The demand for land as forecasted by the Markov chain indicated that the area of agricultural land will reduce for conversion to residential, specialized and aquacultural land. This research has demonstrated the supporting of the GIS technology and Markov chain in the decision making and sustainable planning of land resources.
Keywords: Geographic information system, land demand forecast, land fluctuation, land use, Markov chains

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện nhằm ứng dụng hệ thống thông tin địa lý (GIS) và các thuật toán để đánh giá biến động sử dụng đất đai, dự báo nhu cầu đất đai cho phát triển kinh tế-xã hội, nghiên cứu điển hình tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Phương pháp GIS và chuỗi Markov được sử dụng chính trong nghiên cứu này. Số liệu được tổng hợp, phân tích và đánh giá bằng phương pháp thống kê mô tả. Kết quả cho thấy, biến động đất đai giai đoạn 2005-2015 lên đến 54,2% diện tích tự nhiên. Nhu cầu đất đai theo dự báo của chuỗi Markov cho thấy, diện tích đất sản xuất nông nghiệp sẽ giảm để chuyển sang đất ở, đất chuyên dùng và nuôi trồng thủy sản. Nghiên cứu đã chứng minh khả năng hỗ trợ của công nghệ GIS và chuỗi Markov trong việc ra quyết định, quy hoạch sử dụng bền vững tài nguyên đất đai.
Từ khóa: Biến động đất đai, chuỗi Markov, dự báo nhu cầu đất đai, hệ thống thông tin địa lý, sử dụng đất đai

Article Details

Tài liệu tham khảo

Huỳnh Văn Chương, Châu Võ Trung Thông và Huỳnh Công Hưng, 2017. Nghiên cứu và dự báo biến động sử dụng đất tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa ứng dụng trong chuỗi Markov và GIS. Tạp chí Khoa học & Công nghệ Nông nghiệp. Tập 1-2017, 37-46.

Lambin, E.F., Turner, B.L., Helmut, J.G., Samuel, B.A., Arild, A., John, W.B., Oliver, T.C., Rodolfo, D., Gunther, F., Carl, F., George, P.S., Katherine, H., Jacques, I., Rik, L., Xiubin, L., Emilio, F.M., Michael, M., Ramakrishnan, P.S., John, F.R., Helle, S., Will, S., Glenn, D.S., Uno, S., Tom, A.V., Coleen, V. and Jianchu, X., 2001. The cause of land-use and land-cover change: moving beyond the myths. Global Environmental Change. 11(4), 261-269.

Mas, J.F., 1999. Monitoring land-cover changes: a comparison of change detection techniques. Journal of Remote sensing. 20(1), 139-152.

Muhammad, Q., Klaus, H., Mette. T. and Ahmad, K., 2011. Spatial and temporal dynamics of land use pattern in District Swat, Hindu Kush Himalayan region of Pakistan. Applied Geography, 31 (2011): 820-828.

Nguyễn Kim Lợi, 2005. Ứng dụng chuỗi Markov và GIS trong việc đánh giá diễn biến sử dụng đất. Trong: Kỷ yếu hội thảo Ứng dụng GIS toàn quốc 2011. Nhà xuất bản Nông nghiệp, Thành phố Hồ Chí Minh.

Thủ tướng Chính phủ, 2008. Quyết định phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội tỉnh Cà Mau đến năm 2020. Số 163/2008/QĐ-TTg, ngày 11 tháng 12 năm 2008.

Thủ tướng Chính phủ, 2010. Quyết định về việc công nhận thành phố Cà Mau là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Cà Mau. Số 1373/QĐ-TTg, ngày 06 tháng 8 năm 2010.

UBND tỉnh Cà Mau, 2013. Quyết định xét duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất 05 năm kỳ đầu 2011-2015 thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Số 206/QĐ-UBND, ngày 04/10/2013.

UBND tỉnh Cà Mau, 2015. Quyết định phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Cà Mau đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2050. Số 896/QĐ-UBND, ngày 30 tháng 6 năm 2015.