Nguyễn Hồng Đan * Nguyễn Bạch Đan

* Tác giả liên hệ (nguyenhongdan2016@gmail.com)

Abstract

The article aims to clarify the combination characteristics of autobiographical and fictional elements in Vietnamese novels in the 21st century. Through the analysis of several representative literary works, the results showed that writers incorporate personal experiences into artistic fiction as a mode of expression—articulating the self, exploring inner life, and reflecting spiritual transformations within the context of modern society. This approach not only highlights the expressive value of autobiographical and fictional elements but also affirms the central role of the individual self in 21st-century Vietnamese literary creativity, while at the same time revealing significant transformations in the artistic mindset of the novel during this period.

Tóm tắt

Bài viết được thực hiện nhằm làm rõ đặc điểm của sự kết hợp giữa yếu tố tự truyện và hư cấu trong tiểu thuyết Việt Nam thế kỷ XXI. Thông qua việc phân tích một số tác phẩm văn học tiêu biểu, kết quả cho thấy các nhà văn sử dụng trải nghiệm cá nhân lồng ghép với hư cấu nghệ thuật như một phương thức thể hiện nghệ thuật, nhằm diễn đạt cái tôi, khám phá đời sống nội tâm và phản ánh những chuyển biến tinh thần trong bối cảnh xã hội hiện đại. Cách tiếp cận này không chỉ làm nổi bật giá trị biểu đạt của hình thức kết hợp tự truyện và hư cấu, mà còn góp phần khẳng định vai trò trung tâm của cái tôi cá nhân trong sáng tạo văn chương Việt Nam thế kỷ XXI, đồng thời cho thấy những thay đổi đáng kể trong tư duy nghệ thuật của tiểu thuyết giai đoạn này.

Article Details

Tài liệu tham khảo

Ân, L. N. (2004). 150 thuật ngữ văn học. Nhà xuất bản Văn học.

Anh, T. D. (2002). Đi tìm nhân vật. Nhà xuất bản Hội Nhà văn.

Anh, T. D. (2008). Giã biệt bóng tối. Nhà xuất bản Trẻ.

Chi, N. L. (2010). Tôi thích hành hạ các nhân vật.
https://thotre.com/

Colonna, V. (2004). Autofiction et autres mythomanies littéraires. Paris. Tristram.

Điệp, P. (2015). Ga ký ức. Nhà xuất bản Trẻ.

Doubrovsky. S. (1977). Fils. Paris. Galilée.

Gass, W. H. (1970). Philosophy and the Form of Fiction. Chicago. University of Chicago Press.

Gasparini, P. (2008). Est-il je? Roman autobiographique et autofiction. Paris. Éditions du Seuil.

Giang, H. C. (2015). Vấn đề kết cấu tự sự và các khuynh hướng phát triển của tiểu thuyết Việt Nam đầu thế kỷ XXI. Tạp chí Khoa học Đại Học Quốc Gia Hà Nội. 31(3).

Giang, V. Đ. (2007). Song song. Nhà xuất bản Văn nghệ.

Gusdorf, G. (1956). Conditions and Limits of Autobiography. In J. Olney (Ed.). Autobiography: Essays Theoretical and Critical. Princeton University Press.

Hà, N. V. (2005). Khải huyền muộn. Nhà xuất bản Hội Nhà văn.

Hán, L. B., Sử, T. Đ., & Phi, N. K. (2004). Từ điển thuật ngữ văn học. Nhà xuất bản Giáo dục.

Hiểu, Đ. Đ., & Chi. N. H, Tửu. P. V, Tá, T. H. (2004). Từ điển Văn học. Nhà xuất bản Thế giới.

Huệ, Đ. T. H. (2017). Hư cấu và hư cấu nghệ thuật trong tiểu thuyết lịch sử. Journal of Science of HNUE, 62(2), 27–33.
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2017-0004

Khoa, H. Đ. (2019). Nhà văn Nguyễn Việt Hà: Mỗi cuốn tiểu thuyết là một đoạn đời.
http://vannghequandoi.com.vn/

Lựu, P. (2002). Lí luận văn học. Nhà xuất bản Văn học.

Linh, N. (2021). Đi tìm nhân vật: Hành trình đi tìm bản ngã bị đánh rơi.
https://revelogue.com/

Linh, Y. (2008). Vũ Đình Giang: tìm những trang viết có giọng điệu mới lạ.
https://tuoitre.vn/

Nam, L. H. (2016). Nhà văn Đoàn Ngọc Hà: Viết văn dưới bóng tre làng.

https://vnca.cand.com.vn/Tu-lieu-van-hoa

Hòa, N. (2015). Tiểu thuyết Ga ký ức của Phong Điệp.

https://www.vannghedanang.org.vn/

Phương, N. B. (2006). Ngồi. Nhà xuất bản Trẻ.

Phượng, Đ. M. (2008). Và khi tro bụi. Nhà xuất bản Trẻ.

Sử, T. Đ. (2014). Tự sự học – Một số vấn đề lý luận và lịch sử thể loại. Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội.

Sử, T. Đ. (2022). Hư cấu. phi hư cấu và bản chất của sáng tạo văn học. Tạp chí Nghiên cứu Văn học. (5).

Thái, H. A. (2007). Đức Phật. nàng Savitri và tôi. Nhà xuất bản Trẻ.

Thống. Đ. N. (2011). Âm hưởng nhân bản từ tiểu thuyết Giã biệt bóng tối của Tạ Duy Anh.
http://vanhoanghean.com.vn/

Thu, N. B. (2006). Một hướng tiếp cận tiểu thuyết Việt Nam thời kì đổi mới. Tạp chí Nghiên cứu Văn học. số 11.

Thuận, (2005). Phố Tàu. Nhà xuất bản Đà Nẵng.

Trang, T. (2020). Và khi tro bụi – bản giao hưởng bỏ ngỏ của những kiếp người lãng du.
https://revelogue.com/sach-va-khi-tro-bui/

Tổng, N. V. (2019). Đặc điểm tiểu thuyết có tính chất tự truyện trong văn học Việt Nam thế kỷ XX. (Luận án Tiến sĩ). Trường Đại học Huế.

Trang, V. T. P. T. (2016). Tiểu thuyết Việt Nam thập niên đầu thế kỉ XXI từ góc nhìn phân tâm học. (Luận án Tiến sĩ). Trường Đại học Huế.

Triều, U. (2023). Tưởng tượng và dấu vết.
https://nhanam.vn/

Vũ, T. P. (2008). Đi tìm nhân vật: Một tuyệt phẩm của Tạ Duy Anh bị bỏ quên.
http://ttntt.free.fr/archive/tranphongvu.html