Trần Thị Thanh Hiền * Lê Quốc Phong

* Tác giả liên hệ (ttthien@ctu.edu.vn)

Abstract

A feeding trial was conducted to evaluate the replacement of fish meal (FM) protein by defatted soybean meal (SBM) protein in diets for striped catfish (Pangasianodon hypophthalmus) fingerlings (initial weight of 6.73 g/fish). Six isonitrogenous (35%) and isocaloric (4.6 kcal g-1) diets were formulated to replace FM protein by SBM protein at the level of 0% (control), 20%, 40%, 60%, 80% and 100%. Each treatment was randomly designed with triplication. After 8 experimental weeks, weight gain (WG), specific growth rate (SGR), feed conversion ratio (FCR) and protein efficiency ratio (PER) of fish fed with the control diet were not significantly different from fish fed with the diets in which SBM protein replaced 20% to 60% of FM protein (p>0.05). Replacing 80% and 100% of FM protein by SBM protein resulted in lower WG, SGR and PER, and higher FCR than those of the control diet (p<0.05). There were no significant differences in the survival rate (SR) and hepatic somatic index (HSI) among the treatments (p>0.05). Lipid and ash contents in whole body decreased as dietary SBM protein level increased. Results of the present study indicated that up to 60% of fish meal protein can be replaced by soybean meal protein without causing reduction on growth performance and feed ultilization of striped catfish fingerlings.
Keywords: fish meal, soybean meal

Tóm tắt

Thí nghiệm được thực hiện để đánh giá khả năng thay thế đạm bột cá bằng đạm bột đậu nành ly trích dầu trong khẩu phần thức ăn của cá tra (Pangasianodon hypophthalmus) ở giai đoạn giống (cỡ ở 6,73 g/con). Sáu nghiệm thức thức ăn được phối chế có cùng mức đạm (35%) và năng lượng (4,6 kcal/g), với các mức thay thế đạm bột cá bằng đạm bột đậu nành ly trích dầu lần lượt là 0% (đối chứng), 20%, 40%, 60%, 80% và 100%. Mỗi nghiệm thức được lặp lại 3 lần. Sau 8 tuần thí nghiệm, các chỉ tiêu về tăng trọng (WG), tốc độ tăng trưởng đặc biệt (SGR), hệ số thức ăn (FCR) và hiệu quả sử dụng đạm (PER) của cá ở nghiệm thức đối chứng khác biệt không có ý nghĩa so với cá ở các nghiệm thức thay thế từ 20% - 60% đạm bột cá bằng đạm bột đậu nành ly trích dầu (p>0,05). Các chỉ tiêu WG, SGR, PER của cá ở nghiệm thức thay thế 80% và 100% protein bột cá bằng đạm bột đậu nành ly trích dầu thì thấp hơn và có FCR cao hơn so với nghiệm thức đối chứng (p<0,05). Tỷ lệ sống (SR) và chỉ số gan trên cơ thể (HSI) giữa các nghiệm thức khác biệt không có ý nghĩa (p>0,05). Hàm lượng chất béo và tro trong cơ thể cá giảm đáng kể khi tăng lượng đạm bột đậu nành ly trích dầu trong thức ăn. Kết quả nghiên cứu này cho thấy đạm bột đậu nành ly trích dầu có thể thay thế đến 60% đạm bột cá mà không làm giảm khả năng tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn của cá tra ở giai đoạn giống.
Từ khóa: Pangasianodon hypophthalmus, bột cá, bột đậu nành

Article Details

Tài liệu tham khảo

Agbo, N.W., 2008. Oilseed meals as dietary protein sources for juvenile Nile Tilapia (Oreochromis niloticus L.). Ph. D thesis. The University of Stirling, Scotland, UK.

Ai, Q. and X. Xie, 2005. Effects of replacement of fish meal by soybean meal and supplementation of methionine in fish meal/soybean meal-based diets on growth performance of the southern catfish (Silurus meridionalis). Journal of the World Aquaculture Society 36: 498-507.

Al-Ogaily, S.M., 2002. Substitution of fish meal with soybean meal in practical diets for Nile Tilapia (Oreochromis niloticus). Saudi. J. Biol. Sci 9 (1): 57-68.

Catacutan, M.R and G.E. Pagador, 2004. Partial replacement of fishmeal by defatted soybean meal in formulated diets for themangrove red snapper (Lutjanus argentimaculatus Forsskal 1775). Aquaculture Research 35: 299-306.

Cheng, Z,J., R.W. Hardy and M. Blair, 2003. Effects of supplementing methionine hydroxy analogue in soybean meal and distiller’s dried grain-based diets on the performance and nutrient retention of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss, Walbaum). Aquaculture Research 34: 1303-1310.

Dabrowski, K., P. Poczyczynski, C. Kock, and B. Berger, 1989. Effect of partially or totally replacing fish meal protein by soybean meal protein on growth, food utilization and proteolytic enzyme activities in rainbow trout (Salmo salar). Aquaculture 77: 29–49.

Elangovan, A. and K.F. Shim, 2000. The influence of replacing fish meal partially in the diet with soybean meal on growth and body composition of juvenile tin foil barb (Barbodes altus). Aquaculture 189: 133-144.

El-Ebiary, E.H., 2005. Use of soybean meal and/or corn gluten meal as partial substitutes for fish meal in Nile tilapia (Oreochromis niloticus) fingerling diets. Egyptian Journal of Aquatic Research 31: 432-442.

El-Sayed, A.F.M., 1999. Alternative dietary protein sources for farmed tilapia (Oreochromis spp). Aquaculture 179: 149-168.

Fagbenro, O.A. and S.J. Davies, 2001. Use of soybean flour (dehulled, solvent-extracted soybean) as a fish meal substitute in practical diets for African catfish (Clarias gariepinus) (Burchell 1822): growth, feed utilization and digestibility. Journal of Applied Ichthyology 17: 64-69.

Hernandez, M.D., F.J. Martinez, M. Jover and B.G. Garcia, 2007. Effects of partial replacement of fish meal by soybean meal in sharpsnout seabream (Diplodus puntazzo) diet. Aquaculture 263: 159-167.

Hertrampf, J. W. and F. Piedad-Pascual, 2000. Handbook on ingredients for aquaculture feeds. Kluwer Academic Publishers. Dordrecht. 573pp.

Kikuchi, K., 1999. Use of defatted soybean meal as a substitute for fish meal in diets of Japanese flounder (Paralichthys olivaceus). Aquaculture 179: 3-11.

Lê Anh Tuấn, 2006. Nghiên cứu thay thế bột cá bằng các nguồn đạm trên cạn trong các tổ hợp thức ăn nuôi cá mú chấm đen (Epinephelus malabaricus) giai đoạn giống trong phòng thí nghiệm. Tạp chí Khoa học – Công nghệ Thủy sản số 03-04/2006. Đại học Nha Trang.

Lê Thanh Hùng, 2002. Khuynh hướng sử dụng đạm thực vật trong thức ăn thủy sản – kết quả nghiên cứu trên cá tra. Trường Đại Học Nông Lâm. Tuyển tập nghề cá sông Cửu Long.

Lê Thanh Hùng, 2008. Bài giảng thức ăn và dinh dưỡng thủy sản. Khoa Thủy sản – Đại học Nông Lâm.

Muzinic, L.A., K.R. Thompson, A. Morris, C.D. Webster, D.B. Rouse and L. Manomaitis, 2004. Partial and total replacement of fish meal with soybean meal and brewer’s gains with yeast in practical diets for Autralian red claw crayfish (Cherax quadricarinatus). Aquaculture 230: 359-376.

Nguyễn Thanh Phương, Bùi Thị Bích Hằng và Mai Viết Thi, 2000. Sử dụng đạm thức vật (bột đậu nành) thay thế đạm động vật (bột cá, bột huyết) trong thức ăn ướng cá ba sa giống (Pangasius bocourti). Tuyển tập báo cáo khoa học tại Hội thảo khoa học toàn quốc về nuôi trồng thủy sản, Bắc Ninh, 2000.

Phạm Đức Hùng và Nguyễn Đình Mão, 2009. Ảnh hưởng của thay thế bột cá bằng bã dầu đậu nành trong thức ăn đến sinh trưởng và thành phần sinh hóa của cá giò (Rachycentron canadum) giai đoạn giống. Kỷ yếu Hội thảo khoa học thủy sản toàn quốc 2009. Đại học Nông Lâm.

Shiau, S.Y., C.C. Kwok, J.Y. Hwang, C.M. Chen and S.L. Lee, 1989. Replacement of fish meal with soybean meal in male tilapia (Orechromis niloticus x Orechomis aureus) fingerling diets at a suboptimal protein level. Journal of the World Aquaculture Society 20: 230-235.

Tantikitti, C., W. Sangpong and S. Chiavareesajja, 2005. Effects of defatted soybean meal protein levels on growth performance and nitrogen and phosphorus excretion in Asian seabass (Lates calcarifer). Aquaculture 248: 41-50.

Trần Thị Thanh Hiền, Thái Thị Thanh Thúy, Nguyễn Hoàng Đức Trung và Trần Lê Cẩm Tú, 2009. Nghiên cứu xác định nhu cầu methionine trong thức ăn của cá tra (Pangasianodon hypophthalmus). Kỷ yếu Hội thảo khoa học thủy sản toàn quốc 2009. Đại học Nông Lâm.

Tri, N.N. and D.A. David, 2009. Evaluation of alternative protein sources to replace fish meal in practical diets for juvenile tilapia (Oreochromis ssp). Journal of the World Aquaculture Society 40: 113-121.

Watanabe, T. and J. Pongamaneerat, 1993. Potential of soybean meal as a protein source in extruded pellets for rainbow trout. Nippon Suisan Gakkaishi 59: 1415-1423.

Wilson, R.P. and W.E. Poe., 1985. Effects of feeding soybean meal with varying trypsin inhibitor activities on growth of fingerling channel catfish. Aquaculture 46: 19-25.