Bùi Thị Bửu Huê * , Nguyễn Quốc Châu Thanh , Khưu Lê Hải Yến Nguyễn Thị Phong Lan

* Tác giả liên hệ (btbhue@ctu.edu.vn)

Abstract

Treating catfish fat based methyl esters with diethanolamine at elevated temperature has led to the formation of a mixture of N,N-bis(hydroxyethyl)carboxamide (44.31 %), exccess of methyl esters (28.38 %) and diethanolamine (22.13 %) and undetermined components (5.18 %). This mixture was then used as materials for production of emulsifiable concentrate (EC) formulation with abamectin and α-cypermethrin as active ingredients. In addition, catfish fat based methyl esters were used to partly substitute for xylene as solvent in the formulations. The prepared EC formulations meet all required standards according to TCVN 9475:2012 for abamectin and TCVN 8752:2014 for α-cypermerthrin. These EC formuations showed as good activity as the commercial abamectin- and α-cypermethrin-containing EC insecticide formulations against Rice leaf folder (Cnaphalocrosis medinalis G).
Keywords: Catfish fat, dialkanolamides, insecticide formulations, surfactants

Tóm tắt

Khi cho hỗn hợp methyl ester tổng hợp từ mỡ cá tra, cá basa phản ứng với diethanolamine ở nhiệt độ cao tạo ra hỗn hợp gồm N,N-bis(hydroxyethyl)carboxamide (44,31 %), lượng dư methyl esters (28,38 %) và diethanolamine (22,13 %), và tạp chất (5,18 %). Hỗn hợp này được sử dụng làm nguyên liệu để phối chế ra loại chế phẩm bảo vệ thực vật dạng nhũ dầu EC chứa hoạt chất abamectin và α-cypermerthrin. Sản phẩm methyl ester tổng hợp từ mỡ cá tra, cá basa cũng được dùng thay thế một phần xylene trong công thức phối trộn. Các chế phẩm EC phối chế được đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam theo TCVN 9475:2012 cho trường hợp abamectin và TCVN 8752:2014 cho trường hợp α-cypermerthrin. Kết quả thử nghiệm trên đồng ruộng cho thấy các loại chế phẩm EC điều chế được thể hiện hoạt tính diệt trừ sâu cuốn lá tốt tương đương các thuốc trên thị trường chứa cùng hoạt chất.
Từ khóa: Chất hoạt động bề mặt, dialkanolamides, chế phẩm bảo vệ thực vật, mỡ cá basa

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bùi Thị Bửu Huê, Hà Thanh Mỹ Phương, 2010. Tổng hợp Alkanolamit và Alkanediamit từ Oleic Axit. Tạp chí Hóa Học, Viện KH&CN VN, 4B, 75-80.

Drew Myer, 2006. Surfactant Science and Technology. Third Edition, John Wiley and Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.

Knowles, A., 2005. New developments in crop protection product formulation. T&F Informa UK Ltd.

L.T. Thanh, K. Okitsu, Y. Sadanaga, N. Takenaka, Y. Maeda, H. Bandow, 2013. A new co-solvent method for the green production of biodiesel fuel – Optimization and practical application. Fuel, 103, 742-748.

Nguyen Hong Tin, Bui Thi Buu Hue, Tran Le Kim Thuy, 2016. Biodiesel production and use for agricultural production in the Mekong delta: current status and potential. Journal of Science, Can Tho University. Special Issue: Renewable Energy, 80-91.

Trần Thị Kiều Oanh và Bùi Thị Bửu Huê, 2008. Tổng hợp biodiesel từ mỡ cá tra, cá basa. Tạp chí Khoa học, Đại học Cần Thơ 10, 1-5.

Y. Maeda, L.T. Thanh, K. Imamura, K. Izutani, K. Okitsu, L.V. Boi, P. Ngoc Lan, N.C. Tuan, Y.E. Yoo, N. Takenaka, 2011. New technology for the production of biodiesel fuel. Green Chemistry, 13 (5), 1124-1128.