Đặc điểm môi trường nhiệt và diễn biến đảo nhiệt đô thị bề mặt khu vực Bắc thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

The article refers to the characteristics of the land surface temperature extracted from the Landsat image from which to consider changes in the formation of surface urban heat island for the Northern part of Ho Chi Minh city, excluding Nha Be and Can Gio. Time survey included 3 times of image acquisition in 1995, 2005 and 2015. Research has identified surface urban heat island from thermal infrared band, according to the ability of the surface emission based on characteristics of normalized difference vegetation index (NDVI). The results showed a growing trend of temperature fluctuations over the city and a gradual expansion of the high-temerature zone towrds the suburbs. In the period 1995-2015, the trend of the formation of surface urban heat island with 4 typical locations showed a clear difference between the surface temperature of urban areas and rural areas and a quadruple spatial expansion of heat island in 2015 compared to 1995. Since then, solutions to reducing the impact of urban heat island were proposed in order to protect the urban environment and the lives of residents in Ho Chi Minh City.

Tóm tắt

Bài báo đề cập đến đặc trưng nhiệt độ bề mặt đất trích xuất từ ảnh vệ tinh Landsat, từ đó xem xét diễn biến sự hình thành đảo nhiệt đô thị bề mặt cho khu vực Bắc thành phố Hồ Chí Minh, không tính huyện Nhà Bè và Cần Giờ. Thời gian khảo sát gồm 3 thời điểm thu nhận ảnh năm 1995, 2005 và 2015. Nghiên cứu đã xác định đảo nhiệt đô thị bề mặt từ các kênh hồng ngoại nhiệt theo khả năng phát xạ của bề mặt thực dựa trên đặc tính của chỉ số thực vật NDVI. Kết quả cho thấy, biến động nhiệt độ trên thành phố có xu hướng ngày càng tăng và mở rộng dần diện tích của những vùng có nhiệt độ cao hướng ra các vùng ngoại ô. Trong giai đoạn 1995-2015, xu hướng hình thành đảo nhiệt đô thị bề mặt với 4 vị trí điển hình cho thấy sự khác biệt rõ ràng giữa nhiệt độ bề mặt của khu vực đô thị và khu vực nông thôn, mở rộng không gian đảo nhiệt năm 2015 gấp 4 lần so với năm 1995. Từ đó, các giải pháp giảm thiểu tác động của đảo nhiệt đô thị đã được đề xuất nhằm bảo vệ môi trường đô thị và cuộc sống cư dân thành phố Hồ Chí Minh ngày càng tốt hơn.