SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI VÀ DNA MÃ VẠCH CỦA HAI LOÀI CÁ BỐNG TRÂN BUTIS BUTIS VÀ BUTIS HUMERALIS

Dương Thúy Yên * và Nguyễn Phương Thảo

* Tác giả liên hệ (thuyyen@ctu.edu.vn)

Article Sidebar

Full Text: PDF

Ngày nhận bài: 22-01-2015
Ngày duyệt đăng: 28-10-2015
Ngày xuất bản: 26-12-2015
Title: Comparing morphological characteristics and DNA barcoding of two goby species Butis butis and Butis humeralis
Lượt xem
76
Downloads
46
Trích dẫn
Yên, D. T., & Thảo, N. P. (2015). SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI VÀ DNA MÃ VẠCH CỦA HAI LOÀI CÁ BỐNG TRÂN BUTIS BUTIS VÀ BUTIS HUMERALIS. Tạp chí Khoa học Đại học cần Thơ, (40), 23-30. Truy vấn từ https://ctujsvn.ctu.edu.vn/index.php/ctujsvn/article/view/2132
Số báo
Số. 40 (2015)
Chuyên mục
Chăn nuôi

Abstract

This study aimed to compare the morphological characteristics and the sequence of cytochrome C oxidase subutnit I (COI) gene of two goby species Butis butis and Butis humeralis to verify their species identification. Morphological results show that they are similar in body shape, snout, color and texture of the pectoral fin muscles and some measurable parameters. However, they differ in the spots and the color of their eyes, the starting position of dorsal and anal fins, the ratio of head length/distance of two eyes and body depth/caudal fin depth. COI gene sequences of all samples of the two species are highly identical at 99-100%. Genetic distance between two species (0.003 ± 0.001) is equivalent to that within species. Thus, the two goby groups are the same species. This species is different from B. butis species reported in GenBank (COI gene sequence with 86% identity), indicating that the classification of B. butis species in the world is still unclear and needs to be further studied.         
Keywords: DNA barcoding, Butis butis, Butis humeralis, COI, Eleotridae

Tóm tắt

Nghiên cứu này nhằm so sánh đặc điểm hình thái và trình tự gene cytochrome C oxidase subutnit I (COI) của hai “loài” cá bống trân Butis butis và Butis humeralis đã được công bố trong các nghiên cứu trước để kiểm chứng việc định danh hai loài. Kết quả về hình thái, chúng giống nhau ở hình dạng thân, mõm, màu sắc và cấu tạo cơ gốc vi ngực và một số chỉ tiêu đo. Tuy nhiên, chúng khác nhau ở vạch và màu sắc của mắt, vị trí bắt đầu của vi lưng và vi hậu môn, tỉ lệ dài đầu/khoảng cách hai mắt và cao thân/cao cuống đuôi. Về trình tự gene COI, các mẫu của hai loài giống nhau ở mức 99-100%. Khoảng cách di truyền giữa 2 loài (0,003±0,001) tương đương với khoảng cách di truyền trong cùng một loài. Như vậy, 2 nhóm cá bống trân là cùng một loài. Loài này khác với loài B. butis ở Genbank (giống trình tự gene COI ở mức 86%), chứng tỏ việc phân loại loài của cá B. butis trên thế giới chưa rõ ràng và cần tiếp tục được nghiên cứu.  
Từ khóa: DNA mã vạch, Butis butis, Butis humeralis, Eleotridae, COI, cá bống trân

Article Details

Tài liệu tham khảo

Ardura, A., Ana, R.L., Josino, C.M. and Eva, G.V., 2010. DNA barcoding for conservation and management of Amazonian commercial fish. Biological Conservation 143, 1438 – 1443.

Docker, M. F., and Heath, D. D., 2003. Genetic comparison between sympatric anadromous steelhead and freshwater resident rainbow trout in British Columbia, Canada. Conservation Genetics 4, 227–231.

Dương Thúy Yên và Trương Ngọc Trinh, 2013. So sánh đặc điểm hình thái của cá rô đầu vuông và cá rô đồng tự nhiên (Anabas testudineus). Tạp chí khoa học Đại học Cần Thơ. Số 29, 86-95.

Dương Thúy Yên, 2014. So sánh trình tự một số gene mã vạch của cá rô đầu vuông và cá rô đồng tự nhiên (Anabas testudineus Bloch, 1792). Tạp chí khoa học Đại học Cần Thơ. Số 30, 29-36.

Fishbase. Truy cập tại www. Fishbase.org, ngày 5/7/2015.

Gill, A.C., and Mooi, A.D., 2012. Thalasseleotrididae, new family of marine gobioid fishes from New Zealand and temperate Australia, with a revised definition of its sister taxon , the Gobiidae (Teleostei: Acanthomorpha). Zootaxa 3266: 41-52.

Hebert, P.D.N., Cywinska, A., Ball, S.L., and deWaard, J.R., 2003. Biological identifications through DNA barcodes. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences 270, 313-321.

Hubert, N., Hanner, R., Holm, E., Mandrak, N.E., Taylor, E., Burridge, M., Watkinson, D., Dumont, P., Curry, A., Bentzen, P., Zhang, J., April, J., and Bernatchez, L., 2008. Identifying Canadian freshwater fishes through DNA barcodes. Plos ONE 3, e2490-2490.

Ivanova, N.V., Zemlak, T.S., Hanner, R.H., and Hebert, P.D.N., 2007. Universal Primer cocktails for fish DNA barcoding. Molecular Ecology Notes. 7, 544-548.

Kartavtsev, Y.P., Lee, J.S., 2006. Analysis of nucleotide diversity at genes Cyt-b and Co-1 on population, species and genera levels. Applicability of DNA and allozyme data in genetics of speciation. Russ. J. Genet. 42, 341-362.

Mai Đình Yên, Nguyễn Văn Trọng, Nguyễn Văn Thiện, Lê Hoàng Yến và Hứa Bạch Loan, 1992. Định loại các loài cá nước ngọt Nam Bộ. Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội. 347 trang.

Marko, P.B., Lee, S.C., Rice, A.M., Gramling, J.M., Fitzhenry, T.M., McAlister. J.S., Harper, G.R. and Moran, A.L., 2004. Fisheries: Mislabeling of a depleted reef fish. Nature 430, 309-310.

Nelson, J.S., 2006. Fishes of the world, fourth ed. John Wiley and Sons, Hoboken, NJ.

Norton, S.F., Luczkovich, J.J., Motta, P.J., 1995. The role of ecomorphological studies in the comparative biology of fishes. Environment. Biology. Fish. 44, 287-304.

Pearse, D.E., Hayes, S. A., Bond, M. H., Hanson, C.V., Anderson, E.C., MacFarlane, R.B. and Garza, J.C., 2009. Over the falls? Rapid evolution of ecotypic differentiation in steelhead/rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Heredity 100, 515–525.

Rainboth, W.J., 1996. Fishes of the Cambodian Mekong. Food and agriculture organization of the united nations, Rome. 194-196.

Steinke, D., Zemlak, T.S., Boutillier, J.A., and Hebert, P.D.N., 2009a. DNA barcoding of Pacific Canada’s fishes. Mar Biol. 156, 2641-2647.

Steinke, D., Zemlak, T.S., and Hebert, P.D.N., 2009b. Barcoding Nemo: DNA-Based identifications for the ornamental fish Trade. Plos ONE 4, e6300.

Tamura, K., Stecher, G., Peterson, D., Filipski, A., and kumar, S., 2013. “MEGA6: Molecular Evolutionary Genetics Analysis Version 6.0”, Molecular Biology and Evolution. 30, 2725-2729.

Thacker, C. E., 2003. Molecular phylogeny of the gobioid fishes (Teleostei: Perciformes: Gobioidei). Molecular Phylogenetics and Evolution 26:354–368.

Trabelsi, M., Maamouri, F., Quignard, J.-P., Boussaid, M., Faure, E., 2004. Morphometric or morpho-anatomical and genetic investigations highlight allopatric speciation in Western Mediterranean lagoons within the Atherina lagunae species (Teleostei, Atherinidae). Estuar. Coast. Shelf Sciences. 61,713-723.

Trần Đắc Định, Shibukawa Koichi, Nguyễn Thanh Phương, Hà Phước Hùng, Trần Xuân Lợi, Mai Văn Hiếu và Utsugi Kenzo, 2013. Mô tả định loại cá Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. Đại học Cần Thơ. 174 trang.

Trương Thủ Khoa và Trần Thị Thu Hương, 1993. Định loại các loài cá nước ngọt vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Khoa Thủy sản, Trường Đại học Cần Thơ. 361 trang.

Viswambharan, D., Pavan-Kumar, A., Singh, P.D., Jaiswar, A.K., Chakraborty, S.K., Nair, J.R., Lakra, W.S., 2013. DNA barcoding of gobiid fishes (Perciformes, Gobioidei). Mitochondrial DNA , 1-5.

Võ Thành Toàn và Hà Phước Hùng, 2013. Thành phần loài và mức độ phong phú của các loài cá bống thuộc họ Eleotridae trên sông Hậu. Tạp chí khoa học Đại học Cần Thơ. Số 29, 86-95.

Wainwright, P.C., 1996. Ecological explanation through functional morphology: the feeding biology of sunfishes. Ecology 77, 1336-1343.

Ward, R.D., Zemlak, T.S., Innes, B.H., Last, P.R., and Hebert, B.D.N., 2005. DNA barcoding Australia’s fish species. Philosophical Transactions of The Royal Society B: Biological Scienses. 360, 1847-1857.