NUÔI NHÂN VÀ SỬ DỤNG BỌ ĐUÔI KÌM CHELISOCHES SPP. (DERMAPTERA: CHELISOCHIDAE) PHÒNG TRỪ BỌ CÁNH CỨNG HẠI DỪA BRONTISPA LONGISSIMA (GESTRO)
* Tác giả liên hệNguyễn Thị Thu Cúc
Abstract
The research (2004 - 2008) regarding the potential use of Chelisoches variegatus (Burr, 1917) and C. morio (Fabricius, 1775) (local natural enemies) as a biological agent to control coconut leaf beetle Brontispa longissima through researching on the biological aspects (life cycle, reproduction, longevity, surviving, predation capacity, and capacity to damage crops) and the earwig mass-rearing process showed that: with the life cycle not so long life cycle (72.3 ± 1.4 days) days C. variegatus, 80.8 ± 2.4 days for C. morio), high reproduction (average: 243 eggs for C. variegatus and 144.5 eggs for C. morio), longevity of the earwig adults of more than 7 months, and with an efficient, productive, and low price mass-rearing, these two earwigs can be used efficiently to control not only B. longissima but also other insects pest such as Nilaparvata lugens, Spodoptera litura, Aphids, Lamprosema indica, Pseudococcus sp., termites,?During the years of 2007 - 2008, the earwig mass-rearing technique have been introduced to many Plant Protection Departments? staff members through whom, the technique have recently been transferred to the coconut farmers in Vietnam.
Keywords:
Chelisoches morio, coconut leaf beetle, earwig, predation, mass-rearing
Tóm tắt
Kết quả nghiên cứu (2004-2008) về tiềm năng sử dụng hai loài thiên địch nội địa Chelisoches variegatius (Burr, 1917) và C. morio (Fabricius, 1775) trong phòng trừ sinh học bọ cánh cứng hại dừa (BCCHD) Brontispa longissima (Gestro) qua các nghiên cứu về đặc điểm sinh học (chu kỳ sinh trưởng, khả năng sinh sản, tuổi thọ, sống sót, khả năng ăn mồi) và qui trình nuôi nhân với khối lượng lớn, ghi nhận: với chu kỳ sinh trưởng không dài (72,3 ± 1,4 ngày đối với C. variegatus và 80,8 ± 2,4 ngày đối với C. morio), khả năng sinh sản cao (C. variegatus: 243 trứng/con cái và C. morio: 144,5 trứng/con cái), tuổi thọ dài (trên 7 tháng), qui trình nuôi nhân đơn giản, rẽ tiền, cho thấy có thể sử dụng rất tốt hai loài bọ đuôi kìm này không những để phòng trừ bọ cánh cứng hại dừa mà cả nhiều loài côn trùng khác như rầy nâu Nilaparvata lugens, sâu ăn tạp Spodoptera litura, sâu xếp lá Lamprosema indicata, rệp sáp Pseudococcus sp., mối, rầy mềm,? Qui trình nuôi nhân với số lượng bọ đuôi kìm (BĐK) đã được chuyển giao cho cán bộ bảo vệ thực vật và khuyến nông tại Việt Nam trong 2 năm 2007 - 2008, và mới đây kỹ thuật nuôi nhân này cũng đã được chuyển giao cho nhiều nông dân trồng dừa tại Việt Nam.
Từ khóa:
ăn mồi, BCCHD, BĐK, Chelisoches variegatus, Chelisoches morio