Hiện trạng khai thác cá bông lau (Pangasius krempfi) và cá tra bần (Pangasius mekongensis) ở cửa sông Tiền

Abstract

Fishing status of two Pangasius species, Bong Lau (Pangasius krempfi) and Tra Ban (Pangasius mekongensis) in Tien River’s estuaries was investigated from August to December, 2017 at three areas of five estuaries, including Tieu – Dai; Ham Luong, and Co Chien-Cung Hau. Data of fishing gears, yield, fishing season, and fish sizes of these two species were collected by interviewing 45 fishermen with the prepared questionnaire. Results showed that three fishing gears used in these areas include gillnet (68.9%), long lines (20%), and hook and line (11.1%). Fishing season can prolong year-round, but the main season is from March to April and from September to October. Harvest sizes of these species vary in large ranges, 0.1 – 15 kg/ individual (common sizes 4-5 kg/individual) for P. krempfi and 0.1 – 30 kg/ individual (common sizes 5-10 kg/individual) for P. mekongensis. P. mekongensis is rarer than P. krempfi. Resources of these species have been declined and harvest sizes have become smaller compared to those of 5 or 10 years ago, mainly due to overfishing, seed source decline, and using destructive fishing gears.

Tóm tắt

Hiện trạng khai thác cá bông lau (Pangasius krempfi) và cá tra bần (Pangasius mekongensis) ở các cửa sông Tiền được đánh giá ở 3 khu vực thuộc 5 cửa sông: cửa Tiểu – cửa Đại, cửa Hàm Luông và cửa Cổ Chiên – cửa Cung Hầu, từ tháng 8 năm 2017 đến tháng 12 năm 2017. Thông tin về ngư cụ, sản lượng, mùa vụ và kích cỡ khai thác hai loài cá được thu thập thông qua phỏng vấn trực tiếp 45 ngư dân có khai thác cá bông lau và cá tra bần dựa trên bảng câu hỏi đã soạn sẵn. Kết quả cho thấy có 3 loại ngư cụ đánh bắt gồm: lưới rê (chiếm 68,9%), câu đường (chiếm 20%) và câu cần (chiếm 11,1%). Cá bông lau và cá tra bần được khai thác quanh năm nhưng mùa vụ khai thác tập trung từ tháng 3 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 10. Kích cỡ khai thác của hai loài dao động trong khoảng lớn: cá bông lau từ 0,1 – 15 kg/con (phổ biến 4 – 5 kg/con) và cá tra bần 0,1 – 30 kg/con (phổ biến 5 – 10 kg/con). Cá tra bần khan hiếm hơn cá bông lau. Nguồn lợi hai loài cá này hiện nay bị suy giảm và kích cỡ thu hoạch ngày nhỏ hơn so với 5 hoặc 10 năm trước, nguyên nhân do việc khai thác quá mức, nguồn cá giống suy giảm và do sử dụng những ngư cụ mang tính hủy diệt.