Ứng dụng mô hình toán thủy lực một chiều mô phỏng dòng chảy trong giai đoạn mùa khô trên sông Hậu

Abstract

The Hau river is one of two main branches of the Mekong River contributing a large amount of fertile sediment for agriculture and maintaining the Vietnamese Mekong Delta system. Given projected impacts of hydropower dams along the Mekong River, flows and sediment loaded along the Hau River have been projected to be strongly modified. A one-dimension hydraulic model (HEC-RAS) was applied to simulate two dry months flows in the current condition. Besides, assumptions were set out in the research, including: (i) tributaries of the Long Xuyen Quadrangle region were added to represent the out-flows from the Hau River, and (ii) the existing river network in the Dong Thap, Vinh Long province and the Can Tho city was ignored. The calibration and validation processes with n= 0.022 (in the Hau river) and n= 0.032 (in other rivers) made reasonable agreement between the measured and observed stages. In addition, the linear correlation index (R²) between simulation and observation values was greater than 0.5; therefore, the one-dimension hydraulic HEC-RAS model could be used to simulate and assess the water resource dynamics along the Hau river.

Tóm tắt

Sông Hậu là một trong hai nhánh chính của sông Mê Kông, đóng góp lượng phù sa màu mỡ cho sản xuất nông nghiệp và duy trì hệ thống Đồng bằng sông Cửu Long. Những dự đoán về tác động của việc xây dựng các đập thủy điện dọc sông Mê Kông, dòng chảy và trầm tích dọc sông Hậu được dự đoán sẽ thay đổi mạnh mẽ. Mô hình thủy lực một chiều (HEC-RAS) đã được xây dựng trên đoạn sông Hậu nhằm mô phỏng dòng chảy trong hai tháng mùa khô trong điều kiện hiện tại. Bên cạnh đó, những giả thiết đặt ra trong đề tài gồm: (i) bổ sung các nhánh sông thuộc vùng Tứ giác Long Xuyên để thể hiện lượng nước mất của sông Hậu, và (ii) lược bỏ các nhánh sông ở tỉnh Đồng Tháp, Vĩnh Long và Thành phố Cần Thơ. Kết quả hiệu chỉnh và kiểm định mô hình với hệ số nhám n = 0,022 (sông Hậu) và n =0,032 (các nhánh sông còn lại trong vùng nghiên cứu) cho kết quả mực nước tốt nhất. Ngoài ra, hệ số tương quan tuyến tính (R²) giữa mô phỏng và thực đo cũng có giá trị trên 0,5 nên mô hình HEC-RAS có khả năng sử dụng để đánh giá động thái nguồn tài nguyên nước dọc sông Hậu.