Khảo sát thành phần loài tuyến trùng ký sinh cam quýt ở đồng bằng sông Cửu Long

Nguyễn Bá Phú * , Đinh Thị Hồng Duyên , Nguyên Quốc Sĩ và Lê Thị Tú Anh

* Tác giả liên hệ (nbphu@ctu.edu.vn)

Article Sidebar

Full Text: PDF

Ngày nhận bài: 31-03-2023
Ngày nhận bài sửa: 11-05-2023
Ngày duyệt đăng: 02-06-2023
Ngày xuất bản: 30-10-2023
Title: Survey on the composition of citrus nematodes in the Mekong Delta
DOI: 10.22144/ctujos.2023.196
Lượt xem
195
Downloads
214
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC
Trích dẫn
Phú, N. B., Duyên, Đ. T. H., Sĩ, N. Q., & Anh, L. T. T. (2023). Khảo sát thành phần loài tuyến trùng ký sinh cam quýt ở đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Đại học cần Thơ, 59(5), 139-148. https://doi.org/10.22144/ctujos.2023.196
Số báo
Tập. 59 Số. 5 (2023)
Chuyên mục
Nông nghiệp

Abstract

This study was carried out to determine the density and composition of nematodes communities associated with various citrus species in the Mekong Delta, including da xanh pomelo (Citrus maxima) (Ben Tre), Nam Roi pomelo (Citrus maxima), kumquat (Citrofortunella macrocarpa (B.) Wi.) (Vinh Long), mat orange (Citrus sinensis (L.) Osb.) (Hau Giang), soan oranges (Citrus sinensis (L.) cv. Soan) and hong mandarin (Citrus nobilis var. chrysocarpa Lamk.) (Dong Thap), Tau lemons (Citrus limonia Osb.) (Tien Giang). Seven species of parasites were identified, including Pratylenchus sp., Tylenchulus semipenetrans, Rotylenchulus sp., Tylenchus sp., Helicotylenchus sp., Tylenchorhynchus sp., and Criconemella sp.. As a result, average densities of parasitic nematodes in soil (individuals per kg of soil): were estimated, particularly Tylenchulus semipenetrans (1,813), Pratylenchus sp. (97), Tylenchus sp. (48), Helicotylenchus sp. (46), Tylenchorhynchus sp. (17), Rotylenchulus sp. (10), Criconemella sp. (0.2). Their densities in roots (individuals per g of roots) were calculated as follow: Pratylenchus sp. (24) and Tylenchulus semipenetrans (6). Composition of parasitic nematodes in soil were statisticized as: Tylenchulus semipenetrans (89.1%), Pratylenchus sp. (4.76%), Tylenchus sp. (2.59%), Helicotylenchus sp. (2.25%), Tylenchorhynchus sp. (0.83%), Rotylenchulus sp. (0.48%) and Criconemella sp. (0.01%); in roots: Pratylechus sp. (83.1%) and Tylenchulus semipenetrans

Keywords: Citrus, nematodes, pest, species composition

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định mật số và thành phần loài tuyến trùng ký sinh trên cam quýt ở đồng bằng sông Cửu Long gồm bưởi da xanh (Citrus maxima) (Bến Tre), bưởi Năm Roi (Citrus maxima) và hạnh (Citrofortunella macrocarpa (B.) Wi.) (Vĩnh Long), cam mật (Citrus sinensis (L.) Osb.) (Hậu Giang), cam soàn (Citrus sinensis (L.) cv. Soan) và quýt hồng (Citrus nobilis var. chrysocarpa Lamk.) (Đồng Tháp), chanh Tàu (Citrus limonia Osb.) (Tiền Giang). Kết quả xác định được 7 loài ký sinh gồm:  Pratylenchus sp., Tylenchulus semipenetrans, Rotylenchulus sp., Tylenchus sp., Helicotylenchus sp., Tylenchorhynchus sp. và Criconemella sp.. Mật số tuyến trùng trung bình trong đất (con/kg đất) là Tylenchulus semipenetrans (1.813), Pratylenchus sp. (97), Tylenchus sp. (48), Helicotylenchus sp. (46), Tylenchorhynchus sp. (17), Rotylenchulus sp. (10), Criconemella sp. (0,2); ở rễ (con/g rễ): Pratylenchus sp. (24) và Tylenchulus semipenetrans (6). Thành phần ký sinh trong đất là Tylenchulus semipenetrans (89,1%), Pratylenchus sp. (4,76%), Tylenchus sp. (2,59%), Helicotylenchus sp. (2,25%), Tylenchorhynchus sp. (0,83%), Rotylenchulus sp. (0,48%) và Criconemella sp. (0,01%); ở rễ: Pratylenchus sp. (83,1%) và Tylenchulus semipenetrans (16,9%).

Từ khóa: Cam quýt, ký sinh, thành phần loài, tuyến trùng

Article Details

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

Tài liệu tham khảo

Abd-Elgawad, M. M., Koura, F. F., Montasser, S. A., & Hammam, M. M. (2016). Distribution and losses of Tylenchulus semipenetrans in citrus orchards on reclaimed land in Egypt. Nematology, 18(10), 1141-1150. https://doi.org/10.1163/15685411-00003020

Bộ môn Bảo vệ thực vật. (2016). Giáo trình thực tập tuyến trùng Nông nghiệp. Khoa Nông nghiệp, Trường Đại học Cần Thơ, Trang 4-5.

Châu, N. N., & Thanh, N. V. (2000). Động vật chí Việt Nam tập 4: Tuyến trùng ký sinh thực vật. Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội. 401 trang.

Châu, N. N. (2003). Tuyến trùng thực vật và cơ sở phòng trừ. Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.

Duncan, L. W. (2005). Nematode parasites of citrus. In Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture, 2nd edition, (p: 437-465). Wallingford UK: CABI Publishing. https://doi.org/10.1079/9780851997278.0437

Duncan, L. W. (2009). Managing nematodes in citrus orchards. In: Ciancio A, Mukerji KG (eds) Integrated management of fruit crops and forest nematodes, Springer Science+Business Media B.V., p: 135-173.
https://doi.org/10.1007/978-1-4020-9858-1_6

Hồng, L. T. T., & Nương, L. T. M. (2002). Kết quả nghiên cứu nguyên nhân gây bệnh vàng lá thối rễ trên quýt hồng tại Lai Vung, Đồng Tháp. Kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ rau quả 2001-2002, 509-516.

Hooper, D. J., Hallmann, J., & Subbotin, S. A. (2005). Methods for extraction, processing and detection of plant and soil nematodes. In Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture (p: 53-86). Wallingford UK: CABI Publishing. https://doi.org/10.1079/9780851997278.0053

Jones, J. T., Haegeman, A., Danchin, E. G., Gaur, H. S., Helder, J., Jones, M. G., Kikuchi, T., Manzanilla-López, R., Palomares-Rius, J. E., Wesemael, W. M., & Perry, R. N. (2013). Top 10 plant-parasitic nematodes in molecular plant pathology. Molecular Plant Pathology, 14, 946-961.
https://doi.org/10.1111/mpp.12057

Jones, M., & Fosu-Nyarko, J. (2014). Molecular biology of root lesion nematodes (Pratylenchus sp.) and their interaction with host plants. Annals of Applied Biology, 164(2), 163-181. https://doi.org/10.1111/aab.12105

Korayem, A. M., & Hassabo, S.A.A. (2005). Citrus yield in relation to Tylenchulus semipenetrans in silty loam soil. International Journal of Nematology, 15: 179-182.

Linh, D. T., Tưởng, L. T., Mẫn, V. M., Cường, N. H., & Hòa, N. V. (2012). Nghiên cứu tuyến trùng Pratylenchus spp. gây thối rễ trên cây cam Sành. Hội thảo quốc gia Bệnh hại thực vật Việt Nam. Nhà xuất bản Nông nghiệp Hà Nội.

Nicol, J. M., Turner, S. J., Coyne, D. L., Nijs, L. D., Hockland, S., & Maafi, Z. T. (2011). Current nematode threats to world agriculture. Genomics and molecular genetics of plant-nematode interactions, 21-43.
https://doi.org/10.1007/978-94-007-0434-3_2

Shokoohi, E., & Duncan, L. W. (2018). Nematode parasites of citrus. In Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture (pp. 446-476). Wallingford UK: CAB International. https://doi.org/10.1079/9781786391247.0446

Siddiqi, M. R. (2000). Tylenchida: Parasites of plants and insects 2nd ed. CAB International, Wallingford. https://doi.org/10.1079/9780851992020.0000

Pháp, T. Q., Thảo, N. T., Thu, T. T. T., Tiền, N. H., & Ánh, T. T. H. (2016). Đặc điểm phân bố của tuyến trùng ký sinh thực vật trong đất trồng cam Cao Phong, Hòa Bình. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, 32(1S), 301-308.

Tề, L. L. (1977). Bệnh Cây. Bộ Nông Nghiệp Vụ Đào Tạo. Nhà xuất bản Nông Nghiệp.

Thanh, N. V. (2002). Tuyến trùng ký sinh cây ăn quả và biện pháp phòng trừ. Nhà xuất bản Nông Nghiệp. Hà Nội.

Van Gundy, S. D., & Meagher, J. W. (1977). Citrus nematode (Tylenchulus semipenetrans) problems world-wide. In International Citrus Congress, Orlando, Florida (Vol. 89).

Verdejo-Lucas, S., & McKenry, M. V. (2004). Management of the citrus nematode, Tylenchulus semipenetrans. Journal of Nematology, 36(4), 424.