Đánh giá đặc điểm hình thái, di truyền các dòng hoa chuông (Gloxinia speciosa) được chiếu xạ

Abstract

Gloxinia speciosa is a beautiful herbacous plant with coloful flowers and has a high economic value. The aim of this study is to develop new and distinctive flowers for meeting the commercial needs. Callus of  Gloxinia speciosa were irradiated by gamma Co60  from 30 to 150Gy. The shoots differentiating from the  callus were evaluated morphological traits in vitro and ex vitro. There were twelve varieties with different characteristics compared to Gloxinia speciosa that was not irradiated in terms of floral and leaf shape. It can be recorded that  there were genetic differences of Gloxinia speciosa varieties through RAPD markers, with similarity coefficient at 0.6. After analyzing and evaluating morphological and genetic characteristics, some varieties with  light green leaves, petals with white rays along the vertical line (B variety) were selected. The results show that the application of irradiation would be effective to generating novel Gloxinia speciosa varieties.

Tóm tắt

Hoa chuông (Gloxinia speciosa) là cây thân thảo, kiểu hoa đẹp, hoa có nhiều màu sắc khác nhau, và là cây trồng có giá trị kinh tế cao. Với mục tiêu phát triển nhiều dòng hoa chuông mới có kiểu hình hoa lạ, độc đáo phục vụ nhu cầu thị trường, các mô sẹo của dòng hoa chuông đỏ kép được chiếu xạ bằng tia gama nguồn Co⁶⁰ với liều thích hợp 30 -150 Gy. Sau các bước đánh giá thích hợp từ các mẫu chồi biệt hóa từ mô sẹo chiếu xạ trong giai đoạn in vitro được đánh giá đặc điểm hình kiểu hình và tiến hành đánh giá ở điều kiện nhà màng. Mười hai dòng hoa chuông biến dị mang một số đặc tính khác biệt so với dòng đối chứng về kiểu hình hoa, lá được chọn lọc. Kết quả phân tích di truyền bằng chỉ thị phân tử RAPD các dòng hoa chuông biến dị cho thấy giữa các dòng biến dị có sự sai khác về mặt di truyền với hệ số tương đồng di truyền 0,63. Tổng hợp các kết quả phân tích, đánh giá hình thái và di truyền các dòng hoa chuông biến dị, dòng biến dị với đặc điểm như lá màu xanh nhạt, cánh hoa có tia màu trắng xuyên dọc, lượng gam màu trắng nhiều (dòng biến dị B) và mang các đặc điểm nổi trội được chọn. Kết quả nghiên cứu này mở ra khả năng ứng dụng tia phóng xạ tạo đột biến hoa chuông và hướng tới tạo giống hoa chuông mới.