Lê Thị Phương Mai * , Dương Văn Ni , Trần Ngọc Hải Võ Nam Sơn

* Tác giả liên hệ (ltpmai@ctu.edu.vn)

Abstract

This study aims to assess the awareness, influences and solutions of the farmers in the improved extensive culture system due to the impact of climate change by interviews 94 farmers in Soc Trang (30 households), Bac Lieu (31 households) and Ca Mau (33 households). The information was collected such as the production efficiencies, the adopted solutions in the past and the future due to the climate change such as the fluctuation of rainy season, rainfall, temperature, salinity and tidal levels. Results show that the improved extensive culture system had an average shrimp yield of 0.47 ton/ha/crop resulting in net income of 21.3 millions VND/ha/crop with the ratio of net-loss as 23.4%. Most of the farmers (92 - 99%) were awareness of climate change and its impact in the past and the future. Solutions of scientific techniques such as using antibiotics, chemicals and environmental management were choosen to apply (70 – 90%) more than the others.
Keywords: Improved extensive culture, yield, cost-benefit, climate change

Tóm tắt

Nghiên cứu nhằm đánh giá nhận thức, ảnh hưởng và giải pháp của người nuôi tôm trong mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến do tác động của thời tiết thay đổi thông qua việc phỏng vấn trực tiếp 94 hộ nuôi tôm sú quảng canh cải tiến tại tỉnh Sóc Trăng (30 hộ), Bạc Liêu (31 hộ) và Cà Mau (33 hộ). Các thông tin được thu thập: bao gồm hiệu quả sản xuất, các giải pháp ứng phó của người nuôi trong thời gian qua và thời gian tới do sự thay đổi của các yếu tố như mưa nắng, nhiệt độ, độ mặn, mực nước thủy triều. Kết quả nghiên cứu cho thấy năng suất tôm nuôi trung bình là 0,47 tấn/ha/năm, lợi nhuận trung bình 21,3 triệu đ/ha/năm với tỷ lệ thua lỗ trung bình 23,4%. Phần lớn nông dân (92 - 99%) nhận thức được sự biến đổi và tác động của các yếu tố thời tiết trong thời gian qua và thời gian tới. Giải pháp ứng dụng khoa học kỹ thuật như sử dụng thuốc, hóa chất, quản lý môi trường được người nuôi lựa chọn (70 – 90%) để giải quyết các vấn đề khó khăn nhiều hơn so với các giải pháp khác.
Từ khóa: Tôm quảng canh cải tiến, lợi nhuận, biến đổi khí hậu, giải pháp

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam, 2011. Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt Nam. 112 trang.

Boyd., C.E. and Tucker, C.S., 1998. Pond aquaculture water quality managerment. Kluwer Academic Publishing, Boston, MA, USA. 700 pp.

IPCC, 2007. Climate Change: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel of Climate Change, Cambridge University Press. 987p.

Đặng Kiều Nhân, Nguyễn Hiếu Trung và Nguyễn Văn Sánh. 2010. Tác động của biến đổi thời tiết với sản lượng lúa gạo và nuôi trồng thủy sản ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tham luận hội thảo quốc tế về “Giải pháp thích nghi với BĐKH tại vùng ĐBSCL trang 52 – 64 (298 trang).

Lê Xuân Sinh, Đỗ Minh Chung, Phan Thị Ngọc Khuyên và Từ Thanh Truyền, 2006. Tác động về mặt xã hội của các hoạt động nuôi trồng thủy sản mặn, lợ ven biển ĐBSCL. Tạp chí Nghiên cứu khoa học. Đại học Cần Thơ 2006: 230 – 234.

Mai Thị Hà, Văn Phạm Đăng Trí và Nguyễn Hiếu Trung, 2014. Đánh giá sự thay đổi hệ thống canh tác trên cơ sở tài nguyên nước mặt vùng Đồng bằng sông Cửu Long: Nghiên cứu cụ thể trong điều kiện huyện Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. Phần A: Khoa học Tự nhiên, Công nghệ và Môi trường: 31: 90 – 98.

Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Thanh Phương, Đặng Thị Hoàng Oanh, Trần Ngọc Hải, 2002. Quản lý sức khỏe tôm trong ao nuôi. Nhà xuất bản Nông nghiệp, thành phố Hồ Chí Minh. 152 trang.

Nguyễn Ru Be, 2012. Phân tích các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật chủ yếu của các mô hình nuôi tôm sú (Penaeus monodon) ở Đồng bằng sông Cửu Long. Luận văn tốt nghiệp cao học ngành Nuôi trồng Thủy sản. Đại học Cần Thơ. 120 trang.

Nguyễn Thanh Long, Dương Vĩnh Hảo, Lê Xuân Sinh, 2010. Phân tích các khía cạnh kinh tế và kỹ thuật của mô hình nuôi tôm sú thâm canh ở tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí Nghiên cứu khoa học. Đại học Cần Thơ. Số 14. Trang 119 – 127.

Nguyễn Thanh Phương, Nguyễn Anh Tuấn, Trần Ngọc Hải, Võ Nam Sơn, Dương Nhựt Long, 2014. Giáo trình Nuôi trồng thủy sản. Nhà xuất bản Đại học Cần Thơ. 118 trang.

Phạm Lê Mỹ Duyên, Văn Phạm Đăng Trí và Nguyễn Hiếu Trung. 2012, Đánh giá sự thay đổi hệ thống sử dụng đất đai dưới tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng ở huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 24a: 90 – 98.

Tổng cục Thống kê, 2014. Niên giám Thống kê 2014, NXB Thống kê Hà Nội. 935 trang.

UNFCCC (United Nations Framework Convention on Climate Change), 2003. VietNam Initial National Communication. Socialist Republic of Viet Nam. Ministry of Natural Resources and Environment. Ha Noi. 135p.