Trương Chí Quang * , Nguyễn Thiên Hoa , Võ Quang Minh Võ Quốc Tuấn

* Tác giả liên hệ (tcquang@ctu.edu.vn)

Abstract

The Mekong Delta is predicted as a region that will be affected by the global climate changes. Especially, sea level rise will affect the agricultural land use in the coastal areas of the Mekong Delta. In this study, a macro model has been developed for land-use change simulation using Markov - Cellular Automata in combination with land suitability analysis method based on GAMA - an Agent Based Modeling platform. This method has resulted a model for simulating land-use change of eight provinces along the coast of the Mekong Delta from 2000 to 2008, verifying the simulation results with the land-use map in 2008 of the provinces. Base on this model, we have built the scenarios for simulation land-use in 2030 and in 2050 under the effect of sea level rise. The model could be used as an effective way for testing different land-use planning scenarios.
Keywords: Mekong Delta, Land-use change, Macro model, Sea level rise, Markov, Cellular Automata

Tóm tắt

Đồng bằng sông Cửu Long là khu vực được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề dưới tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu. Đặc biệt vấn đề mực nước biển dâng sẽ ảnh hưởng đến sử dụng đất nông nghiệp của các tỉnh ven biển của vùng. Nghiên cứu đã xây dựng mô hình mô phỏng thay đổi sử dụng đất các tỉnh ven biển Đồng bằng sông Cửu Long dựa trên phương pháp Markov - Cellular Automata kết hợp với phân tích đặc tính thích nghi đất đai trên hệ nền mô phỏng đa tác tử GAMA. Kết quả xây dựng được mô hình mô phỏng sự thay đổi sử dụng đất của 8 tỉnh ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Mô hình được kiểm chứng kết quả mô phỏng với bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2008 của các tỉnh. Dựa trên mô hình đã xây dựng, tiến hành chạy mô phỏng sự thay đổi sử dụng đất với dữ liệu kịch bản nước biển dâng trong tương lai vào năm 2030 và 2050. Việc ứng dụng mô hình nhằm cung cấp công cụ mô phỏng sự thay đổi sử dụng đất vùng Đồng bằng sông Cửu Long với những những kịch bản khác nhau hỗ trợ các nhà quản lý trong xây dựng các phương án quy hoạch sử dụng đất đai.  
Từ khóa: Đồng bằng sông Cửu Long, Thay đổi sử dụng đất, Mô hình macro, Nước biển dâng, Markov, Cellular Automata

Article Details

Tài liệu tham khảo

Banos A., A. Drogoul, B. Gaudou, N. Q. Huynh, Q. C. Truong, A. D. Vo (2015). Tools and models for understanding and exploring urban spatial dynamics. In: Lagrée S., A Glance at Sustainable Urban Development. Methodological, Crosscutting and Operational Approaches, Collection Conférences et Séminaires, n°13, AFD. pp. 173-200.

Bộ TN&MT (2009). Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt Nam. Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Dự án CLUES (2014). Bản đồ độ mặn hiện tại, năm 2030, năm 2050, Dự án Climate change affecting land use in the Mekong Delta: Adaptation of rice-based cropping systems, Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu, Đại học Cần Thơ.

Grignard A., P. Taillandier, B. Gaudou, D. A. Vo, N. Q. Huynh, Drogoul A. (2013), GAMA 1.6: Advancing the art of complex agent-based modeling and simulation, PRIMA 2013, LNAI 8291, pp. 117-131, 01/2013.

IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) (2007), Fourth Assessment Report, Working Group II report. Impacts, Adaptation and Vulnerability.

Lê Anh Tuấn (2009), Tổng quan về nghiên cứu biến đổi khí hậu và các hoạt động thích ứng ở miền Nam Việt Nam, Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu – Đại học Cần Thơ. Hội thảo “Cùng nổ lực để thích ứng biến đổi khí hậu” CSRD – Acacia – Both ENDS – IVM, Thành phố Huế, Việt Nam. 11-13/5/2009.

Taillandier P. (2014). GAMAGRAM: Graphical modeling with the GAMA platform, ICCSA 2014.

UNDP (United Nations Development Program) (2007). Human Development Report 2007/8, Fighting Climate Change: Human Solidarity in a Divided World. Palgrave, MacMillan, New York.

World Bank – WB (2007). The Impact of Sea Level Rise on Developing Countries: A Comparative, World Bank Policy Research Working Paper 4136, February 2007.