Đặng Thị Hoàng Oanh * Nguyễn Thị Thu Hằng

* Tác giả liên hệ (dthoanh@ctu.edu.vn)

Abstract

The survey was carried out at An Giang, Dong Thap and Tra Vinh provinces from February to April 2014. A total of 78 samples of snake-head fish (39 fingerling samples and 39 growth-out samples) were collected. Fish specimens were observed for clinical signs and examined for parasites. Results showed that there were seven genera of parasites: Trichodina, Epistylis, Apiosoma, Dactylogyrus, Gyrodactylus, Pallisentis and Spinitectus. There were five parasitic genera on the skin and gills and two genera in the intestines. The number of parasites was dependent on parasitic genus and the infected organs. The rate of Trichodina was highest (1-183/10X) and the lowest was Dactylogyrus (1/10X). The composition of parasites on fingerling was more diversity than commercial. Almost fish specimens with some signs such as hemorrhage or sores usually had a great amount of parasites much more than healthy fish specimens.
Keywords: Snakehead fish, parasites, Trichodina, Epistylis

Tóm tắt

Đề tài khảo sát thành phần loài ký sinh trùng được thực hiện ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp và Trà Vinh từ tháng 2 đến tháng 4 năm 2014. Tổng cộng có 78 mẫu cá lóc (39 mẫu cá giống và 39 mẫu cá thương phẩm) được quan sát dấu hiệu bệnh lý và soi tươi để kiểm tra ký sinh trùng. Kết quả cho thấy có 7 giống ký sinh trùng là Trichodina, Epistylis, Apiosoma, Dactylogyrus, Gyrodactylus, Pallisentis và Spinitectus. Trong đó có 5 giống ký sinh trên da, mang và 2 giống ký sinh trong ruột. Số lượng ký sinh trùng nhiễm trên cá lóc phụ thuộc vào thành phần giống loài và cơ quan ký sinh. Ký sinh trùng có tỷ lệ nhiễm cao nhất là Trichodina (1-183 trùng/thị trường 10X) và thấp nhất là Dactylogyrus (1 trùng/thị trường 10X). Thành phần ký sinh trùng trên cá giống đa dạng hơn so với cá thương phẩm. Hầu hết các mẫu cá có dấu hiệu xuất huyết, lở loét thường có số lượng ký sinh trùng nhiễm nhiều hơn mẫu cá khỏe.  
Từ khóa: cá lóc, ký sinh trùng, Trichodina, Gyrodactylus

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bùi Quang Tề, 2001. Ký sinh trùng của một số loài cá nước ngọt ở Đồng bằng sông Cửu Long và các giải pháp phòng trị. Luận án tiến sĩ Sinh học. Trường Đại học Quốc gia Hà Nội.

Dương Kim Thanh Giàu, 2012. Điều tra tình hình xuất hiện bệnh trên cá bống kèo (Pseudapocryptes lanceolatus) ở tỉnh Bạc Liêu. Luận văn Đại học. Khoa Thủy sản – Trường Đại học Cần Thơ.

Đỗ Thị Hòa, Bùi Quang Tề, Nguyễn Hữu Dũng và Nguyễn Thị Muội, 2004. Bệnh học thủy sản. Nhà xuất bản Nông nghiệp. Trang 284-289.

Edward, J.N., 2010. Fish disease: Diagnosis and treatment. Wiley-Blackwell. 519p.

Hà Ký và Bùi Quang Tề, 2007. Ký sinh trùng cá nước ngọt Việt Nam. Viện nghiên cứu nuôi trồng Thủy sản I. Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật. 360 trang.

Lê Xuân Sinh và Đỗ Minh Chung, 2009. Hiện trạng và những thách thức cho nghề nuôi cá lóc (Channa micropeltes và Channa striatus) ở ĐBSCL. Báo cáo trình bày tại Hội thảo kết thúc giai đoạn 1- Dự án Cá Tạp- Khoa Thủy sản- ĐHCT, 8-12/20.

Lom, J and I. Dykova. 1992. Protozoan parasite of fish. Developments in Aquaculture and Fisheries Science, Vol. 26. Elsevier, Amsterdam 1992, 315 pp.

Margollis, L.G.W., J.C. Holmes, A.M. Kuris and G.A. Schad. 1982. The use of ecological terms in parasitology (Report of an ad hoc committee of the American Society of Parasitologists). Journal of Parasitology 68(1):131-133 pp.

Nguyễn Thị Thu Hằng và Phạm Minh Đức, 2009. Giáo trình bệnh truyền nhiễm 1. Khoa Thủy Sản – Trường Đại học Cần Thơ. 147 trang.

Paperna, I. 1991. Diseases caused by parasites in the aquaculture of warm water fish. Department of Animal Sciences, Faculty of Agryculture, The Hebrew University of Jerusalem, Rehovot, 76-100, Isarel. Annual Rev of fish diseases, pp. 155-194.

Phạm Đăng Phương, 2010. Khảo sát tình hình quản lý môi trường và sức khỏe cá lóc nuôi ở Đồng bằng sông Cửu Long. Luận văn cao học. Khoa Thủy sản – Trường Đại học Cần Thơ.

Phạm Minh Đức, Trần Ngọc Tuấn và Trần Thị Thanh Hiền, 2012. Khảo sát mầm bệnh trên cá lóc (Channa striata) nuôi thâm canh ở An Giang và Đồng Tháp. Tạp chí khoa học 2012:21b, trang 124-132.

Trần Hữu Tài, 2011. Hiện trạng bệnh và tình hình sử dụng thuốc và hóa chất trong nuôi cá lóc ở nông hộ tại tỉnh Hậu Giang. Luận văn Đại học. Khoa Thủy sản – Trường Đại học Cần Thơ.

Woo, P.T.K. 1999. Fish diseases and disorders. Volume 1. Protozoa and Metazoan Infection. Department of zoology, University of Guelph, Canada. 808 pp.