Phạm Lê Mỹ Duyên * , Văn Phạm Đăng Trí Nguyễn Hiếu Trung

* Tác giả liên hệPhạm Lê Mỹ Duyên

Abstract

The research was conducted to identify specific land use systems in the Eastern ? coast of the Vietnamese Mekong Delta. In addition, the possible impacts of projected climate change and sea level rise on agriculture and aquaculture was evaluated and the possibility of land use changes was also analyzed. Such analyses were done for the historical context (1960 ? 1999) and projected climate change and sea rise in the future (2050). The specific land use systems in Vinh Chau district included shrimp system, vegetable system, the rotation of rice and vegetable, salt ? artemia and shrimp ? rice ? vegetable. The natural and social ? economic factors and possible causes of changes in such the existing land use systems were also analyzed. The study presented the water cycle characteristics within the household; this is important to determine the status of water use and the ability to optimize water use in the future. Simulated data of SEA ? START showed the temperature in the study area would raise while the rainfall (over the whole year) would fail from 2011 to 2050; the hydrological change after the project sea level rise would be considered as the main causes leading to the large proportion the study area would be intruded by sea - water (with high concentration of above 25 g/l).
Keywords: land use system, water cycle

Tóm tắt

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định những hệ thống sử dụng đất đai đặc trưng cho vùng ven biển (Đông) ở Đồng Bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL). Đồng thời, đánh giá tác động của thay đổi thời tiết và nước biển dâng đến sản xuất nông nghiệp và thủy sản. Khả năng chuyển dịch của hệ thống sử dụng đất đai cũng được phân tích trong đề tài. Việc phân tích này được thực hiện trong điều kiện tự nhiên quá khứ (1960 ? 1999) và trong điều kiện dự đoán biến đổi khí hậu và nước biển dâng trong tương lai (2050). Những hệ thống sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Vĩnh Châu bao gồm: chuyên tôm, chuyên màu, lúa ? màu luân canh, muối ? artemia và tôm ? lúa ? màu. Các yếu tố tự nhiên, kinh tế ? xã hội và nguyên nhân dẫn đến thay đổi trong hệ thống sử dụng đất đai cũng được phân tích. Nghiên cứu còn đưa ra vòng chu chuyển nước đặc trưng trong nông hộ; đây là cơ sở quan trọng giúp xác định thực trạng sử dụng nước và khả năng sử dụng nước tiết kiệm trong tương lai. Số liệu mô phỏng của SEA ? START cho thấy nhiệt độ ở vùng nghiên cứu có xu hướng tăng cao; trong khi đó, lượng mưa (nguyên năm) được dự báo sẽ suy giảm trong giai đoạn 2011 ? 2050; sự thay đổi thủy văn cùng với sự gia tăng của mực nước biển được xem là những nguyên nhân chính dẫn đến việc phần lớn khu vực huyện sẽ bị nhiễm mặn (nồng độ cao trên 25 g/l).
Từ khóa: Biến đổi khí hậu, hệ thống sử dụng đất đai, vòng chu chuyển nước

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2009. Kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, Hội thảo Việt Nam thích ứng với biến đổi khí hậu năm 2009.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2010. Dự thảo nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu đến nông nghiệp – nông thôn và đề xuất các giải pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bộ Tài nguyên và Môi trường, 2009. Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt Nam.

Hồ Thị Hồng Cúc, 2007. So sánh hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường của 3 mô hình canh tác chính vùng ven biển tỉnh Sóc Trăng năm 2005 – 2006, Luận án thạc sĩ Khoa Học Môi Trường, Đại học Cần Thơ.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng, 2009. Báo cáo “Các khuynh hướng, thảm họa tự nhiên, tác động tiềm tàng của biến đổi khí hậu đến ngành thủy sản tỉnh Sóc Trăng”.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Sóc Trăng, 2009. Đánh giá tác động của Biến đổi khí hậu và Xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với Biến đổi khí hậu và nước biển dâng tỉnh Sóc Trăng.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Sóc Trăng, 2010. Chiến lược quản lý tổng hợp đới bờ thích ứng với BĐKH và nước biển dâng.

Trung tâm Sea Start, 2009. Kết quả mô hình PRECIS cho vùng ĐBSCL, Viện nghiên cứu BĐKH, Đại học Cần Thơ.

Ủy ban nhân dân huyện Vĩnh Châu, 2005. Báo cáo tình hình cơ bản về tài nguyên môi trường biển và kết quả thực hiện chuyển dịch cơ cấu sản xuất giai đoạn 2001 – 2005 và kế hoạch phát triển đến năm 2020.