Lê Xuân Thái * , Nguyễn Hoàng Khải Trần Nhân Dũng

* Tác giả liên hệ (lxthai@ctu.edu.vn)

Abstract

The rice varieties from 2008 to 2010 collection were tested for resistance to brown plant hopper (bph), evaluated the yield and the adaptation of promising rice varieties, and tested for the presence of bph genes by molecular techniques. The results showed that there were 77 varieties owning only bph4 gene, 44 varieties containing only Bph18 gene, and 31 varieties possessing both bph4 and Bph18 genes. Regarding the evaluation of the yield and the adaption of the varieties in Long An, Can Tho and An Giang, MTL512, MTL649, MTL657 and OM10043 had the high yield and highly adapted to all trial site conditions. Particularly, the MTL649 and OM10043 varieties did not only had the high  yield in the experiments, but also possessed both bph4 and bph18 genes. These varieties would be the important genetic resources for producing as well as breeding in theMekongDelta.      
Keywords: brown plant hopper (BPH), biotype, high yield, resistance

Tóm tắt

Các giống lúa kháng rầy nâu trong bộ sưu tập giai đoạn 2008-2010 đã được thanh lọc khả năng kháng, khảo nghiệm đánh giá năng suất và tính thích nghi, đồng thời đánh giá sự biểu hiện của các gen kháng bằng kỹ thuật sinh học phân tử. Kết quả cho thấy, có 77 giống chỉ mang gen kháng bph4, 44 giống chỉ mang gen kháng Bph18, và có 31 giống lúa mang cả hai gen kháng bph4 và Bph18. Kết quả khảo nghiệm năng suất các giống lúa tại 3 địa điểm Long An, Cần Thơ và An Giang cho thấy một số giống có năng suất trung bình khá cao và thích nghi tốt ở cả 3 điểm là MTL512, MTL649, MTL657 và OM10043. Trong đó, 2 giống lúa MTL649 và OM10043 vừa cho năng suất cao vừa có tính chống chịu rầy cao tại các điểm thí nghiệm. Hai giống này có triển vọng cao trong sản xuất và làm nguồn vật liệu trong chọn giống ở ĐBSCL.
Từ khóa: giống lúa, rầy nâu, loại hình sinh học, năng suất cao, kháng

Article Details

Tài liệu tham khảo

Bùi Thị Kim Vi, Nguyễn Vũ Linh, Vũ Anh Pháp và Trần Nhân Dũng. 2011. Thanh lọc và phân tích di truyền các giống lúa kháng rầy nâu (Nilaparvata Lugens Stal) ở thành phố Cần Thơ. Tạp chí Khoa Học Trường Đại học Cần Thơ, số 17 a, trang 263-271.

IRRI. 1996. Standard Evaluation systems for rice.

Jena, K.K. Jeung, J.U. Lee, J.H. Choi, H.S. Brar, D.S. 2006. Hight solution mapping of a new brown plant hopper (BPH) resistance gene, Bph-18(t), and marker-assited selection for BPH resistance in rice (Oryza sativa L.). Theor Apple. Genet 112, pp. 288-297.

Jaripong Jairin, Kittiphong Phengrat, Sanguan Teangdeerith, Apichart Vanavichit and Theerayut Toojinda. 2007. Mapping of abroad-spectrum brown planthopper resistance gene, Bph3, on rice chromosome 6. Mol Breeding 19:35 – 44

Li-Hong, S., W. C. Ming, S. C. Chao, L. Y. Qiang, and W. J. Min. 2006. Mapping and Marker-assisted Selection of a Brown Planthopper Resistance Gene bph2 in Rice (Oryza sativa L.). Acta Gentica Sinica 33: 717-723.

Lương Minh Châu. 2004. Quản lý tính kháng rầy nâu. Hội nghị quốc gia về chọn tạo giống lúa. Bộ Nông Nghiệp và PTNT. NXB Nông Nghiệp. 2004

Lưu Thị Ngọc Huyền, Vũ Đức Quang, Lưu Minh Cúc, Nguyễn Thị Lang và Thiều Văn Đường. 2009. Tạp chí nông nghiệp và phát triển nông thôn 7: 9-13.

Luy. T.T, P.T.T. Ha, N.T. Lang and B.C. Buu. 2008. Introgression of a resistance gene to brown plant hopper from Oryza rufipopon to cultilars, omorice 16: 132 - 137.

Nguyễn Quốc Lý, Bùi Ngọc Tuyển. Trung Tâm Khảo Kiểm nghiệm giống SPCT và PB vùng Nam Bộ. Kết quả khảo nghiệm giống lúa mới ngắn ngày, năng suất cao tại các tỉnh Nam bộ vụ Đông Xuân 2009-2010 và Hè Thu 2010.

Nguyễn Thị Lang, Trần Thị Thu Hằng, Phạm Thị Thu Hà, Bùi Thị Dương Khuyền, Phạm Công Thành, Nguyễn Thạch Cân và Bùi Chí Bửu. 2006. Ứng dụng STS (Sequence Tagged Sites) và SSR (Simple Sequence Repeats) marker để đánh giá tính chống chịu rầy nâu trên cây lúa Oryza sativa L.. Tạp chí Nông Nghiệp và phát triển nông thôn, số 4, tr. 11-15. 2006

Nguyễn Thị Diễm Thúy. 2011. Khảo sát tính kháng rầy nâu (Nilaparvata Lugen Stal.) trên 31 giống/dòng lúa bằng dấu phân tử RG457 và RM190. Luận văn Thạc sĩ Khoa học chuyên ngành Công Nghệ sinh học, 2011.

Trần Nhân Dũng. 2010. Báo cáo tổng kết đề tài khoa học công nghệ cấp bộ ”Sưu tập, bảo tồn và đánh giá nguồn gen giống lúa kháng rầy nâu ở ĐBSCL năm 2010”. Viện NC & PT Công Nghệ Sinh Học. Trường Đại Học Cần Thơ.

Trung Tâm Bảo vệ thực vật phía Nam, Bộ Nông Nghiệp và PTNT. 2011. Kết quả đánh giá tính kháng rầy nâu năm 2011.